علیاکبر ولایتی، مشاور امور بینالملل آیتالله خامنهای، در دیدار با بشار اسد، در دمشق رئیسجمهور سوریه، خبر از ادامه حمایت ایران از دولت سوریه و شخص بشار اسد داده است.
وزیر اسبق امورخارجه ایران که روزنامه ها با این توصیف که وی در راس هیاتی برای دیدار با “مقامهای بلندپایه” سوریه وارد دمشق شده گزارش های خود را آغاز کردند، گفته است که پیروزهای اخیر “ارتش و نیروهای مردمی سوریه” در سایه کمکهای “کشورهای دوست و همپیمان از جمله ایران و روسیه” به دست آمده. به گفته ولایتی، ایران به حمایتهای خود از دولت سوریه و شخص بشار اسد ادامه خواهد داد.
به گفته ولایتی، رهبر جمهوریاسلامی “برای پیروزی بشار اسد” دعا میکند. وی همچنین از بشار اسد به عنوان “مایه مباهات و افتخار” یاد کرد.
در هفتههای گذشته تغییرات مهمی در وضعیت سوریه رخ داده است. علاوه بر برگزاری نشست آینده سوریه، روسیه نیز اقدام به حمله هوایی به بخشهایی از این کشور کرده است. مقامهای روسی معتقدند که هدف آنها نیروها و تاسیسات داعش در سوریه است. با این حال آمریکا و متحدانش مدعیاند که بیش از ۹۰ درصد اهدافی که روسیه بمباران کرده، متعلق به “مخالفان میانهرو”ی سوریه و بشار اسد است.
از سوی دیگر در چند ماه اخیر تعداد کشتهشدههای ایرانی در سوریه نیز افزایش یافته است. مسالهای که به عقیده منتقدان و مخالفان حکومت، نشانی بر دخالتهای نظامی جمهوریاسلامی در سوریه است. از جمله این افراد میتوان به حسین همدانی اشاره کرد. او بلندپایهترین مقام سپاه پاسداران است که تاکنون در سوریه کشته شده است.
با این حال مسئولان سپاه پاسداران تاکید کردهاند که ایران در سوریه تنها حضور مستشاری دارد و دلیل بالا رفتن تلفات نیز حضور این نیروها در میدان جنگ برای بررسی بهتر اوضاع و تصمیمگیری است. گرچه محسن رضایی، فرمانده سابق سپاه پاسداران، در مراسم تشییع جنازه همدانی، خبر از آن داده بود که این فرمانده سپاه در ۸۰ عملیات در سوریه حضور داشته و دو قرارگاه نظامی نیز در این کشور ایجاد کرده است.
زمستان سال ۹۲ نیز محمود نبویان٬ نماینده مجلس٬ گفته بود: “۱۵۰ هزار سوری را به ایران آوردیم و به آنها آموزش نظامی دادیم و ۱۵۰ هزار را همان جا آموزش داده و ۵۰ هزار نیروی حزبالله را به آنجا فرستادیم و حزبالله هم اعلام کرد که ۸۰ هزار موشک آماده پرتاب شدن به اسرائیل است و این شد که آمریکا در سوریه شکست خورد.”
کمکهای ایران به سوریه البته تنها در مسایل نظامی محدود نمیشود. چند ماه پیش نماینده ویژه سازمان ملل در سوریه خبر از آن داده بود که جمهوریاسلامی سالانه ۶ میلیارد دلار به کشور سوریه و دولت بشار اسد، کمک مالی میکند. مبلغی که به نوشته بلومبرگ در سالهای ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ بین ۱۴ تا ۱۵ میلیارد دلار بوده است.
حدود سه سال پیش رسانهها خبر از دو کمک ۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلاری و سپس - سه ماه بعد - کمک ۱۰ میلیاردی ایران به سوریه را منتشر کرده بودند. آن زمان وزارت امورخارجه بریتانیا گزارشی در اینباره منتشر کرده و در آن به محاسبه هزینه کارهایی پرداخته بود که دولت قادر بود در داخل ایران انجام دهد. مسایلی نظیر تسهیلات آموزشی (۳۴۷ هزار کلاس درس)، تامین اجتماعی و خدمات درمانی (افزایش ۳۵۰ درصدی بودجه خدمات پزشکی)، ایمنی جادهها (۳۸۵۰ کیلومتر بزرگراه) از جمله مسایل مورد اشاره در این گزارش بودند.
دو سال پیش ادیب مایالیا، رئیس بانک مرکزی سوریه٬ درباره کمکهای ایران به این کشور گفته بود: “ایران با گشایش یک حساب مالی دیگر به ارزش ۱ میلیارد دلار برای بودجه واردات و سه میلیارد برای دستیابی به نفت و محصولاتنفتی، حمایت خود از سوریه را ادامه می دهد”.
سوریه از جمله متحدان اصلی ایران در منطقه است. پس از آغاز اعتراضها به دولت بشار اسد٬ ایران از جملهمعدود کشورهایی بود که حمایت خود از او را ادامه داد. کمکهایی که از بحثهای مالی آغاز میشد و به اعزام نیروهای نظامی، میرسید. سوریه از جمله کشورهایی است که روزانه بخشی از نفت ایران را به قیمت بسیار پایین خریداری میکند.