درحالی که نگاه و توجه بیشتر احزاب و گروه های سیاسی به اعتراضات پس از انتخابات ریاست جمهوری و بازداشت های گسترده معترضان، فعالان سیاسی و روزنامه نگاران معطوف شده، در پس زمینه این اتفاقات تغییرات گسترده ای در سطح مدیران و فرماندهان امنیتی، نظامی و انتظامی کشور درحال انجام است.
در همین ارتباط برخی از نمایندگان مجلس روز گذشته خبردادند که یک هفته پس از دستور برکناری غلامحسین محسنی اژه ای از وزارت اطلاعات توسط محمود احمدی نژاد، رییس دولت نهم دوتن از مدیران ارشد و با سابقه این وزارتخانه را نیز برکنار کرده است.
روزنامه اعتماد هم به نقل از رییس کمسیون امنیت ملی وسیاست خارجی مجلس، ضمن تایید این خبر اعلام کرد که: “معاون ویژه وزارت اطلاعات و معاون ضد جاسوسی این وزارتخانه پس از دو دهه فعالیت از کار خود برکنار شده اند.”
بنا به گفته علاالدین بروجردی “اعضای کمسیون امنیت ملی از اخبار رسانه ها از برکناری حاج حبیب الله از معاونت ویژه و خزایی از معاونت ضد جاسوسی وزارت اطلاعات مطلع شده اند و درباره برکناری این دو مدیر ارشد مسایل امنیتی کشور هیچ مشورتی با مجلس صورت نگرفته است.”
نایب رییس کمسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم با تایید اینکه دستور برکناری این مدیران از سوی محمود احمدی نژاد صادر شده، گفته است: “محمود احمدی نژاد چند روز پیش با انتقاد از محسنی اژه یی، گفته بود از دو معاونش راضی نیست و دو سال است که وزیر اطلاعات با اخراج آنها مخالفت می کند، اما هیچ کس تصور نمی کرد این دو معاون، حاج حبیب الله و خزایی باشند.”
حسن سبحانی نیا همچنین گفته: “این دو سمت هم در وزارت اطلاعات با نظر مقام رهبری طی دو دهه گذشته انتخاب می شدند و برکناری آنها به دستور احمدی نژاد و بدون مشورت با مقامات ارشد نظام همگان را متعجب کرده است.”
پیش از طرح انتقاد نمایندگان مجلس در مورد تغییرات در وزارت اطلاعات و خواسته آنان مبنی بر اینکه محمود احمدی نژاد باید در این باره توضیح بدهد، قربانعلی دری نجف آبادی وزیر اسبق اطلاعات و دادستان کنونی کشور نسبت به تغییرات در این وزارت خانه هشدار داده بود.
دادستان کل کشور در نامه خود با ابراز نگرانی نوشته بود: “نقش و جایگاه کلیدی وزارت اطلاعات در تأمین امنیت پایدار در سطح کشور و ارائه خدمات اطلاعاتی-امنیتی به کل نظام ایجاب می‌کند که نگاهی فراگیر و کلان به این حوزه معطوف شده و مسئولان امر خصوصاً در عزل و نصب‌ها و انتظارات خود، ملاحظات ملی و فرا‌قوه‌ای را مدنظر قرار دهند.”
بنا بر گزارش ها حاج حبیب الله معاون ویژه وزارت اطلاعات و همچنین خزایی معاون ضد جاسوسی این وزارت خانه هرکدام بیش از 20 سال سابقه حضور در پست ها و مدیریت های مختلف این وزارتخانه را داشته اند.
برکناری فرماندهان و مقامات ارشد ارتش
برکناری وزیر اطلاعات و برخی از مدیران ارشد این وزارتخانه در حالی انجام شده که پس از برگزاری دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، تغییرات گسترده ای نیز در سطوح بالای ارتش صورت گرفته است.
آیت الله خامنه ای در اولین گام پس از حوادث بعد از انتخابات، طی حکمی در تاریخ 30 تیرماه نماینده خود در ارتش و رییس عقیدتی سیاسی این نهاد نظامی را تغییر داد و حجت الاسلام محمد علی آل هاشم را به جای حجت الاسلام محمود علوی به عنوان نماینده ولی فقیه در ارتش و رییس عقیدتی سیاسی منصوب کرد.
هرچند بنا برگفته محمد محمدی گلپایگانی درمراسم تودیع نماینده قبلی و معارفه نماینده جدید رهبری در ارتش “این تغییر به دلیل آغاز نمایندگی محمود علوی در مجلس خبرگان رهبری صورت گرفت” اما انتقادات رییس دفتر آیت الله خامنه ای از محمود علوی در این جلسه حکایت از نارضایتی رهبر از نماینده قبلی اش در ارتش داشت.
محمد محمدی گلپایگانی در این مراسم گفته بود: “ارتش باید تلاش بیشتری برای کسب رضایت آیت الله علی خامنه ای انجام دهد…کارهای انجام شده در سازمان عقیدتی سیاسی ارتش بسیار ارزشمند است اما هنوز هم کافی نیست.”
درهمین حال محمد علی آل هاشم، نماینده جدید آیت الله خامنه ای همزمان با آغاز به کار در ارتش با تاکید بر اینکه قصد دارد “روحیه ایثار، شهادت و ایجاد بصیرت سیاسی کارکنان” ارتش را افزایش دهد اعلام کرد: “در ارتش فقط یک خط و جناح وجود دارد و آن خط و جناح فقط مسیر ولایت و رهبری است. ارتش باید در خدمت رهبری باشد”.
درست چند روز پس از تغییر نماینده آیت الله خامنه ای در سازمان سیاسی ـ عقیدتی ارتش، دوتن از فرماندهان ارشد ارتش کشور نیز از کار خود برکنار شدند تا تغییر نماینده رهبر سرآغازی برای تغییر فرماندهان این نهاد نظامی و گامی در جهت جلب رضایت بیشتر وی از ارتش باشد.
درهمین ارتباط دو روز پس از این تغییر، بنا بر حکم فرمانده نیروی زمینی ارتش، سرتیپ محمد کاظم بیضاوی فرمانده ارتش در جنوب کشور و همچنین سرتیپ دوم حسینعلی مصوری فرمانده ارتش در غرب کشور از مقام خود برکنار شدند.
سرتیپ احمدرضا پوردستان، فرمانده نیروی زمینی ارتش در احکامی که پس از برکناری این دو فرمانده ارشد ارتش صادر کرد ابتدا سرتیپ دوم علی مهرابی از زیر دستان فرمانده سابق ارتش جنوب در لشکر 92 زرهی خوزستان را به جای وی منصوب کرد و سپس سرتیپ دوم منوچهر کاظمی را به فرماندهی ارشد ارتش غرب کشور به کار گمارد.
تغییر فرماندهان نیروی انتظامی
از سوی دیگر پیش از این تغییرات، برخی از فرماندهان نیروی انتظامی کشور در استانهای زنجان، قزوین، چهارمحال و بختیاری و مازندران از مقام خود برکنار شده بودند.
اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده نیروی انتظامی همزمان با گسترش اعتراضات به نتیجه انتخابات در کشور، طی احکام مختلفی از میانه ی تیرماه فرماندهان این استانها را برکنار و اشخاص جدیدی را بجای آنها منصوب کرد.
او ابتدا سردار غلامحسین آقاگلزاده را از سمت خود برکنار و بجای او محسن حسن‌خانی را به عنوان فرمانده نیروی انتظامی استان زنجان منصوب کرد. سپس در حکم مشابهی سردار هدایتی را از سمت فرماندهی نیروی انتظامی قزوین برکنار و سرهنگ پاسدار “مسعود جعفری نسب” را به جای او منصوب کرد که این برکناری واکنش های فراوانی در این استان در پی داشت.
پس از آن، فرمانده نیروی انتظامی کشور و باجناق محمود احمدی نژاد در احکامی که در روزهای ابتدایی مهرماه صادر کرد به ترتیب سرهنگ پاسدار عبدالرضا آقاخانی را به عنوان فرمانده جدید انتظامی استان چهارمحال و بختیاری منصوب و در آخرین تغییر سردار توکلی را از سمت فرماندهی انتظامی استان مازندران برکنار و سرهنگ پاسدار مسکنی را به عنوان فرمانده جدید انتظامی این استان معرفی کرد.
این تغییرات در حالی انجام و در برخی موارد با واکنش مقامات و نمایندگان این استانها مواجه شده که فرمانده نیروی انتظامی پاسخی قانع کننده در این باره ارایه نکرده و تنها آنرا امری عادی خوانده و گفته است: “به طور طبیعی هر مسئولیتی یک دوره‌ای دارد یک زمانی آغاز می‌شود و یک زمانی به پایان می‌رسد.”