بی خبری از دیپلمات ربوده شده در یمن

حسین علیزاده
حسین علیزاده

از ربوده شدن یک دیپلمات ایرانی در یمن یک سال گذشت. سال گذشته در ۳۰ تیر ۱۳۹۲ نوراحمد نیکبخت در حالی که عازم محل کار خود در سفارت ایران در صنعا بود، ربوده شد و از آن زمان تاکنون خبر موثقی درباره سرنوشت او و عوامل ربایش او در دسترس نیست.

از سال گذشته تاکنون جسته و گریخته اخباری از سوی مقامات وزارت خارجه به گوش می رسد که خبر از سلامت او می دهد. آخرین بار امیرعبداللهیان معاون وزیر خارجه در تیرماه خبر از این داد که دیپلمات ربوده شده در سلامت کافی بسر می برد. او ابراز امیدواری کرده بود که به زودی موجبات استخلاص نیکبخت فراهم خواهد شد.

به رغم این امیدواری بی خبری از سرنوشت این کارمند وزارت خارجه موجب شد عده ای کمپینی را در فیسبوک راه اندازی کنند که عمدتا مخاطب آن دبیرکل سازمان ملل برای اقدامی موثر جهت کمک به رهایی اوست.

آنچه بیش از همه موجب نگرانی است اینکه توجه کافی از سوی جامعه ایرانی به سرنوشت او دیده نمی شود؛ به ویژه اگر مورد ربایش نیکبخت را با ربایش ۵ مرزبان ایرانی مقایسه کنیم که در نهایت با توجه به حساس شدن افکار عمومی، کلیه نهادهای مرتبط بسیج شدند تا موجبات آزادی آنان را فراهم آورند. ربایش مرزبانان ایرانی در بهمن ۹۲ صورت گرفت و در فاصله ۳ ماه یعنی در فروردین ۹۳ موجبات آزادی ۴ تن از آنان فراهم گردید. ( نفر پنجم توسط گروهک تروریستی جیش العدل به قتل رسید)

بدین ترتیب، مشاهده می شود که نسبت به سرنوشت مرزبانان ایرانی که هفت ماه بعد از نیکبخت به اسارت گرفته شده بودند، حساسیت کافی در افکار عمومی به وجود آمد تا موجبات رهایی شان فراهم آید ولی نسبت به دیپلمات ربوده شده نه تنها هیچگونه پیگیری و اقدام موثر صورت نگرفته بلکه افکار عمومی نیز نسبت به آن غیر حساس است.

مقامات وزارت خارجه ایران تاکنون پرده از آن برنداشته اند که در گمان آن ها و بر اساس تحقیقاتی که به عمل آورده اند، چه کس یا کسانی عامل ربایش دیپلمات ایرانی هستند.

وزارت خارجه ایران به استثنای تماس با دولت یمن که مواضع منتقدانه ای نسبت به سیاست منطقه ای جمهوری اسلامی دارد، مشخص نکرده که چه سرنخ هایی از ربایندگان به دست آورده و با چه کسانی وارد مذاکره شده و چگونه مطمئن است که دیپلمات ربوده شده در سلامت به سر می برد.

یک سال بی خبری از نیکبخت در حالی است که گزارش های موثقی از همکاری موثر دولت یمن برای اطلاع از سرنوشت دیپلمات ربوده شده در دست نیست. صنعا که در جنگ مسلحانه با شورشی های “حوثی” است، تهران را متهم به حمایت مالی و تسلیحاتی از این گروه شیعه کرده است. حوثی ها گروهی از شیعیان زیدیه در یمن هستند که علیه دولت مرکزی می جنگند. تهران حمایت از حوثی ها را تکذیب کرده است.

پرسش از سرنوشت نیکبخت در حالی است که عواملی ناشناس در یمن در اقدامی دیگر در ۲۸ دی ۱۳۹۲ قصد ربودن یک دیپلمات دیگر ایرانی (ابوالقاسم اسدی ۴۵ ساله) را داشتند که پس از مواجه با مقاومت وی، اقدام به کشتن او نمودند. این دومین اقدام تروریستی، ۶ ماه پس از ربایش اول و یک ماه پیش از ربایش مرزبانان اتفاق افتاد. مرضیه افخم سخنگوی وزارت خارجه تایید کرده بود که مهاجمان قصد ربودن اسدی را داشتند.

با توجه به جمیع اظهارات مقامات مسئول معلوم می شود که هر دو مورد ربایش دیپلمات های ایرانی اقدامی سازمان یافته بود. با توجه به ضعف دولت مرکزی در صنعا در تامین امنیت سفارتخانه های مقیم، موارد مشابهی از جمله یورش به دیپلمات های ژاپنی، بلاروس و آلمانی در صنعا گزارش شده که در یک مورد منتهی به کشته شدن یک دیپلمات بلاروس شد.

اینک از ربایش نیکبخت و بی خبری از سرنوشت او یک سال می گذرد و بیم آن می رود که به سرنوشت چهار دیپلماتی دچار گردد که پس از ربایش آنان در لبنان در ۳۲ سال پیش هیچ خبری از آنان در دست نیست.

بنا به روایت جمهوری اسلامی احمد متوسلیان، سید محسن موسوی، کاظم اخوان و تقی رستگار مقدم چهار دیپلمات ایرانی بودند که در تیرماه ۱۳۶۱ توسط نیروهای فالانژ در جنوب لبنان ربوده شدند. از سرنوشت قطعی این افراد اطلاع موثقی در دست نیست گرچه ظن قوی آن است که این افراد به قتل رسیده اند.

حتی اگر همین روایت را بپذیریم (و نه روایتی که آنان را افسران نظامی می داند) تفاوت در این است که در مورد دیپلمات ربوده شده در یمن اطلاع رسانی بسیار ناقص و قطره ای صورت گرفته است.