تازه های بازار کتاب ایران…
دسامبر رئیس دانشکده
نویسنده: سال بلو
ترجمه: سهیل سمی
376ص، تهران: انتشارات ققنوس، 1389، چاپ اول
این کتاب، رمانی است از «سال بلو»، نویسنده روسی تبار معاصر آمریکا. او که در آثارش به طور عمده به جامعه نخبگان و جامعه هنری آمریکا و تضادهای آنها با ارزش های آمریکایی می پردازد، در سال 1976 میلادی، موفق به دریافت جایزه نوبل شد. در رمان حاضر، «سال بلو»، جوامع سرد و بی روح اروپای شرقی در دوران جنگ سرد را به تصویر می کشد: مادری در حال مرگ است و دختر او که سال هاست برای تجربه کردن آزدای به غرب گریخته است، نمی تواند به آسانی به ملاقات و دیدار مادر برود…
دانشنامه فشرده ادیان زنده
کار گروهی زیر نظر: چارلز زینر
ترجمه: دکتر نزهت صفای اصفهانی
718ص، تهران: نشر مرکز، 1389 چاپ اول
این کتاب که حاصل کار گروهی عده ای از پژوهشگران برجسته معاصر در حوزه ادیان جهان امروز است، به دین ها و آیین هایی می پردازد که با عبور از آزمایش زمان و به رغم دگرگونی های عمیق قومی و فرهنگی، در فراز و نشیب های تاریخ همچنان به نیازهای بنیادین انسان ها پاسخ می دهند. نویسندگان کتاب، ادیان ابراهیمی(یهودیت، مسیحیت و اسلام) و نیز پاره ای از آیین های شرقی هم چون آیین های بودا، هندو، کنفسیوسی و شینتوی ژاپن و چند آیین دیگر را که فصل مشترکشان زنده بدون است، مورد بررسی قرار داده اند. روش تدوین مطالب کتاب، دانشنامه ای است، اما نویسندگان بیشتر به نکاتی پرداخته اند که از نظر ایشان برای آشنایی با ادیان مورد نظر ضروری بوده اند.
درک ایرانیان از عدالت
نویسنده: داریوش یعقوبی
240ص، تهران: انتشارات جامعه شناسان، 1388، چاپ اول
این کتاب، تحلیلی است ثانوی و مبتنی بر داده های «پیمایش ملی ارزش ها و نگرش های ایرانیان (موج دوم)» که به وسیله «دفتر طرح های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» در سال 1382 گردآوری و تدوین شد، و در دسترس پژوهشگران و تحلیل گران قرار گرفت. در این نوع تحلیل، از داده های گردآوری شده پیمایشی در بررسی یک موضوع خاص استفاده می شود، به این امید که به نتایج، تفسیرها و شناختی فراتر از گزارش مقدماتی پیمایش اولیه دست یافت. موضوعی که جهت تحلیل ثانوی در این کتاب برگزیده شده، درک ایرانیان از مفهوم و مقوله «عدالت» است. برای این کار، نویسنده به داده های «پیمایش ملی ارزش ها و نگرش های ایرانیان (موج دوم)» در مورد موضوعات مختلف مراجعه، و ارزیابی ها و احساسات گروه های گوناگون اجتماعی در ایران درباره مفهوم «عدالت» را بررسی کرده است. او با بررسی درک و ارزیابی ایرانیان از این مفهوم، بر اساس داده هایی که درباره ابعاد گوناگون «عدالت» گردآوری شده بود، موضوعات زیر را توصیف و تحلیل کرده است: 1- احساس عدالت؛ 2- پنداشت از عدالت یا انتخاب معیارهای عدالت؛ 3- ارزیابی فاصله بین ثروتمندان و فقیران؛ 4- نگرش درباره ساختار طبقاتی جامعه ایران.
افکار عمومی در ایران
تهیه و تدوین: مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران
80ص، تهران: انتشارات جامعه شناسان، 1389، چاپ اول
این کتاب، مجموعه پنج مقاله جامعه شناسی با موضوع افکار عمومی و افکار سنجی و حاصل سلسله نشست های علمی و کاربردی، با حضور اساتید و نخبگان دانشگاهی در حوزه های مرتبط با موضوع است. عناوین این مقالات و نویسندگان آنها عبارت انداز: «موانع فرهنگی و اجتماعی انجام نظر سنجی در ایران/دکتر هادی خانیکی»، «افکار عمومی موزاییکی شده در جوامع پیچیده/دکتر محمد رضا تاجیک»، «نقش افکار عمومی در مناسبات بین الملل/دکتر ابراهیم متقی»، «افکار عمومی وجود ندارد/دکتر ناصر فکوهی» و «افکار عمومی و امنیت ملی/دکتر اصغر افتخاری».
نمایش های ایرانی، جلد اول: نمایش های کیش زروان
نویسنده: صادق عاشورپور
288ص، تهران: انتشارات سوره مهر، 1389، چاپ اول
جلد اول از مجموعه «نمایش های ایرانی»، به معرفی و بررسی نمایش های کیش «زروان» اختصاص دارد. کیش «زروان»، اولین کیش آریاییان است و بر سایر کیش های بعد از خود تاثیر بزرگی گذاشته است. اگر چه پیامبر و آورنده آیین «زروان» مشخص نیست، اما اکثر پژوهشگران، در اینکه متولیان این آیین، مغان مادی بوده اند، متفق القول هستند. کتاب، با مختصری درباره آیین «زروان» و مبانی و اصول آن آغاز می شود. در ادامه، انواع نمایش های این آیین، چگونگی اجرا و ویژگی هایشان بررسی می گردد.
ارج نامه محمد معین(زندگی، آثار، جستارهای متن پژوهی)
به کوشش: محمد غلامرضایی
680ص، تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب، 1389، چاپ اول
این ارج نامه در شش بخش به معرفی زندگی و فعالیت های علمی و ادبی«دکتر محمد معین» و بررسی آثار و جستارهای متن پژوهی این استاد برجسته زبان و ادبیات فارسی می پردازد. بخش اول کتاب، به زندگی «دکتر معین» و ویژگی های شخصیتی او اختصاص دارد. در بخش دوم، فعالیت های آموزشی و علمی او مورد توجه قرار می گیرد. موضوع بخش سوم، کتاب شناسی آثار «دکتر معین» است. بخش چهارم با عنوان «دیدگاه ها و نمونه ها»، به دیدگاه های برخی از پژوهشگران و صاحب نظران درباره «دکتر معین» و نمونه هایی از نوشته های او (نثر، ترجمه، تصحیح متن، شعر و نقد) اختصاص دارد. بخش پنجم شامل سالشمار زندگی و فعالیت های علمی «دکتر معین» است.در بخش ششم با عنوان «مقالات ویژه این مجموعه»، مقالاتی از پژوهشگران مختلف درباره «دکتر معین» و آثار او گردآوری شده است. عناوین بعضی از مقالات و نویسندگان آنها عبارت انداز: «فرهنگ فارسی دکتر معین/دکتر حسن انوری»، «دکتر معین و تصحیح مجدد چهار مقاله/دکتر یدالله جلالی پندری»، «بررسی مزدیسنا و ادب فارسی/دکتر ابوالقاسم اسماعیل پور»، «تصحیح جوامع الحکایات/دکتر محمود عابدی»، «حافظ شیرین سخن/دکتر مجدالدین کیوانی»، «دکتر محمد معین، ادیب برجسته و زبانشناس شایسته/دکتر یدالله منصوری» و… این مجموعه با نمایه های گوناگون (اعلام تاریخی و انسانی، فهرست کتاب ها و رساله ها و مجله ها و فهرست اعلام جغرافیایی) به پایان می رسد.
شرح احوال و نقد و تحلیل آثار شیخ فریدالدین عطار نیشابوری
نویسنده: بدیع الزمان فروزانفر
426ص، تهران: نشر آسیم، 1389، چاپ دوم
این کتاب که یکی از ارزشمندترین پژوهش ها در زمینه زندگی، اندیشه ها و آثار «فریدالدین عطار نیشابوری» به شمار می رود، نخستین بار در سال 1340 خورشیدی منتشر شد. نویسنده آن، استاد فقید، «بدیع الزمان فروزانفر» یکی از برجسته ترین صاحب نظران در حوزه ادبیات فارسی و تصوف در ایران است. او در این کتاب، ضمن پرداختن به زندگی و احوال «عطار»، نقد و تحلیل مفصل و دقیقی از آثار برجسته او، هم چون «الهی نامه»، «منطق الطیر» و «مصیبت نامه» ارائه می کند که سرشار از نکته سنجی و نکات بدیع، درباره این آثار است.
ستارخان، خیابانی، میرزا کوچک جنگلی: ایران رها از فقر و ظلم
نویسنده: شاپور رواسانی
220ص، تهران: انتشارات اطلاعات، 1388، چاپ اول
در این کتاب، قیام و مبارزات «ستارخان» و «شیخ محمد خیابانی» در تبریز و نهضت جنگل به رهبری «میرزا کوچک خان»، با توجه و تکیه به ساختار و بافت اجتماعی و سیاسی جامعه ایران در اوایل قرن بیستم میلادی بررسی شده است. نویسنده معتقد است که در بررسی تاریخ معاصر ایران، از جمله در بررسی مبارزات این سه شخصیت برجسته، نکته ای بنیادی، همواره نادیده گرفته شده است. این نکته نقش و اهمیت طبقه نوظهوری در جامعه ایران است که با آغاز نفوذ و توسعه اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و نظامی امپریالیسم در ایران پدید آمد. او از این طبقه اجتماعی جدید، با عنوان «طبقه پیوسته به امپریالیسم سرمایه داری» یاد می کند. از اینرو، ضمن نشان دادن وجوه مشترک مبارزات «ستارخان»، «شیخ محمد خیابانی» و «میرزا کوچک خان جنگلی»، به بررسی نقش دولت های استعمارگر و طبقه پیوسته به آنها در سرکوب این مبارزات می پردازد.
مرگ پایان کبوتر نیست
نویسنده: پرویز کلانتری
152ص، تهران: انتشارات کتاب سرا، 1389، چاپ اول
این کتاب مجموعه ای از داستان های کوتاه «پرویز کلانتری»، نقاش و طراح برجسته و صاحب نام معاصر است که با طرح ها و نقاشی هایی از او به چاپ رسیده. «کلانتری» که در سال 1338 از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد، چند گاهی است به نوشتن هم دلبسته. داستان های او که سرشار از ظرافت و طنز است، با زبانی شیرین و خواندنی نوشته شده اند. کتاب حاضر، با نوشته ای از «پرویز کلانتری» درباره خودش آغاز می شود. عنوان کتاب از یکی ازروایت های آن با همین نام گرفته شده است:” دوست و همکارم بهرام خائف یک نقاشی نیمه تمام دستش بود. یک کوچه باغ با دیوارهای چینه ای و باغ هایی با درختان تناور که لکه های نور آفتاب، نوازشگر شاخ و برگ هایش بود. با این حال نقاشی را نیمه تمام رها کرد و چمدانش را به سرعت بست و عازم شد…”
نگاه نو: فصلنامه اجتماعی، فرهنگی، هنری، ادبی
شماره 86، تابستان 1389
در این شماره از فصلنامه «نگاه نو» که بخش مهمی از مطالب آن به بزرگداشت مورخ، استاد و پژوهشگر فقید، «عنایت الله رضا» اختصاص دارد، می خوانیم:
×جوهر رمانتیسم اروپایی/آیزیا برلین/ترجمه: عزت الله فولادوند
×ضرورت شرح نویسی بر آثار کلاسیک فلسفی/رسول نمازی
×گزارش چیست و گزارشگر کیست؟/روشن وزیری
×عنایت الله رضا: الگوی آزادگی، شرافت، راستی/علی همدانی
×کتاب شناسی دکتر عنایت الله رضا/شیوا جعفری
×نگاهی به مقالات عنایت الله رضا در مجموعه دائرةالمعارف بزرگ اسلامی/سید صادق سجادی
×عنایت الله رضا و مسئله آذربایجان/کاوه بیات
×از خاطرات عنایت الله رضا: گفتگوی محمد حسین خسروپناه با عنایت الله رضا
×فارسی شکر است/داریوش آشوری
×جهان ادبیات کلاسیک/محمد رفیع محمودیان
×شعر جهان: هایکوهای طنزآمیز/حسن هاشمی میناباد
×دفاع از ژورنالیسم فرهنگی/حسین معصومی همدانی
×ملاحظاتی آسیب شناسانه در تاریخ نویسی ایران/محمدعلی موحد
×داستان فرهنگنامه نویسی/غلامحسین صدری افشار
×به یاد محمد نوری/سید ابوالحسن مختاباد
×کاریکاتور چهره/حسن کریم زاده
چشم انداز ایران: دو ماهنامه سیاسی- راهبردی
شهریور و مهر 1389، شماره 63
در این شماره از دو ماهنامه «چشم انداز ایران» که بخش مهمی از مطالب آن به جریان انشعاب در «سازمان مجاهدین خلق» در سال 1354 و تبعات آن اختصاص دارد، می خوانیم:
- درسی برای امروز/لطف الله میثمی- تواضع تاریخی محمد تقی شهرام/گفتگو با: سعید شاهسوندی- فرازی از تاریخ انقلاب: به مناسبت تحصن تاریخی مردم اصفهان در مرداد 1357- اراده همایونی: آسیب شناسی پهلوی از منظر خاطرات علی امینی/مهدی فخرزاده- نفت، مالیات و طرح تحول اقتصادی- بی ثباتی مستمر؛ اصلی ترین مانع توسعه: گفتگو با محسن رنانی- چشم ها و گوش ها: ارزیابی علیرضا علوی تبار از جامعه ایران- آیا سنگسار، سنتی اسلامی است؟/صدیقه وسمقی- سهراب سپهری؛ انسان چند ساحتی/سید محد صدرالغروی- او همیشه زنده است: به یاد هنرمند وارسته، محمد علی ترقی جاه/سید محمد ایرانمنش- مقاومت، خودآزادی است نه برای آزادی/مارتین لوترکینگ/برگردان: بهزاد قناتیان- قدرت، شمشیر دودم: تاملی بر کتاب «محدودیت های قدرت»/تقی رحمانی