یک اندیشکده اعتقاد دارد به رغم کلیشه‌هایی که آمریکا را شیطان بزرگ می‌نامد و ایران را محور شرارت، تبادل فرهنگی بین ایران و آمریکا می‌تواند به بهبود روابط دو کشور کمک کند.
اندیشکده شورای آتلانتیک، مستقر در واشنگتن می‌گوید، آمریکا باید از طریق تبادلات فرهنگی گوناگون به مردم ایران نزدیک شود. انتخاب حسن روحانی به ریاست‌جمهوری نیز می‌تواند برای دو کشور فرصت‌های جدیدی ایجاد کند.
گزارش این شورا که متشکل از هر دو حزب دموکرات و محافظه کار آمریکاست می‌گوید: “تبادل فرهنگی و آکادمیک بین آمریکا و ایران یک سرمایه‌گذاری کم‌هزینه و پربازده در روابط آتی دو کشور است.”
رضا اصلان، از اعضای ارشد کمیته روابط خارجی این شورا می‌گوید: “وقتی موضوع بحث دو کشوری است که مثل ایران و آمریکا هیچ رابطه‌ای با هم ندارند، تنها مسیر پیش رو دیپلماسی بین مردم است.”
فریده فرحی، محقق مستقل دانشگاه هاوایی می‌گوید: “دیپلماسی فرهنگی خوب است و قبلا هم در دوران ریاست‌جمهوری خاتمی نتایج خوبی به بار آورده است. اما توجه داشته باشید که شرایط فرق داشت. آمریکا هنوز تحریم‌های شدیدش را که تبادل فرهنگی را مشکل می‌کند اعمال نکرده بود.”
این شورا اعتقاد دارد برنامه‌های تبادلاتی بین آمریکا و ایران بدون کانال دیپلماتیک چالش‌برانگیز است. محققین این شورا همچنین می‌گویند “تشویق چنین برنامه‌هایی به عنوان راهی برای فائق آمدن بر شکاف میان دولت ایران و مردم هرگونه موفقیت را مشکل‌ساز می‌کند. اما حسن‌نیت مردم ایران در نهایت بزرگترین دارایی آمریکا در تغییر مسیر جمهوری اسلامی است و حفظ پیوند مردم با مردم در دوره سردی روابط، مزایای بسیاری برای امنیت ملی آمریکا، بخصوص در درازمدت دارد.”
بی‌اعتمادی بین دولت‌های آمریکا و ایران که هر دو طرف آنرا ناشی از تخاصم طرف مقابل می‌دانند در رسانه های هر دو طرف نیز رخنه کرده است.
اصلان می‌گوید: “رسانه‌های ایران مسلما ابزار تبلیغات رژیم است و تغییری نخواهد کرد. در طرف دیگر، رسانه های آمریکا یک نهاد تجاری است که توجه مخاطبانش علاوه بر سریال‌های عامه‌پسند با سکس، خشونت، ترس و ترور جلب می‌شود؛ در حال حاضر در این رسانه ها بزرگترین لولو ایران است و چیزی این را تغییر نخواهد داد.”
حسن روحانی در اولین کنفرانس خبری خود تفاوت آشکاری را با مقام پیشین خود، محمود احمدی‌نژاد به نمایش گذاشت.
روحانی که مذاکره‌کننده هسته‌ای در زمان خاتمی بود گفت: “سیاست اصلی ما رابطه سازنده با جهان است. ما افزایش تنش را دنبال نمی‌کنیم. بهتر است که دو ملت و کشور بیشتر به آینده فکر کنند. باید راهی برای حل مشکلات گذشته و حل آنها پیدا کرد.”
روحانی که 16 سال در شورایعالی امنیت ملی فعالیت کرده، به عنوان شیخ دیپلماتیک شناخته می‌شود و در آمریکا این اعتقاد وجود دارد که او می‌تواند بر مسئله هسته‌ای ایران تاثیر بگذارد.
اینکه مسئولیت جدید او چقدر بر رابطه ایران با جهان و برنامه هسته‌ای و حمایت از رژیم اسد تاثیر می‌گذارد هنوز مشخص نیست.
روز اول ژوئیه تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران اجرایی می‌شود و شرکت‌هایی که با واحد پولی ایران مبادله و با بخش خودروسازی این کشور همکاری می‌کنند جریمه خواهند شد.
فرحی می‌گوید: “اگر تغییر در چارچوب کلی رفتار واشنگتن نسبت به ایران صورت نگیرد، تبادل فرهنگی در نظر تهران و همچنین در بینش طرفداران تحریم‌ها در واشنگتن، به دیده شک نگریسته می شود.”
منبع: فارین پالسی - 30 ژوئن 2013
