علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی خبر از آن داد که جمعآوری سانتریفیوژها در نطنز انجام گرفته و تنها سانتریفیوژهای غیرفعال برای از دست ندادن زمان، جمعآوری شدهاند. همزمان سازمان صدا و سیما نیز تکذیبیه سازمان انرژی اتمی درباره سخنان علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی را تکذیب کرد.
صالحی با حضور در یک برنامه تلویزیونی خبر داد که جمعآوری سانتریفیوژها تنها در نطنز صورت گرفته و نه فردو و “ما هنوز به اراک دست نزدهایم”. این جمعآوری از میان ده هزار سانتریفیوژ غیرفعالی صورت گرفته که در نطنز وجود دارد و “از دولت قبل کار نمیکردند و علت آن نیز ملاحظات سیاسی مسئولان آن دوره بود که نصب شده باشد، اما کار نکند”.
رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین با اشاره به وظائف سازمان متبوعش گفت: “در این خصوص دستورالعمل داریم و همه اینها زمانبندی دارد، روی این مسائل کار و تجربه اندوخته شده است”. وی تاکید کرد که تذکری در این زمینه به این سازمان داده نشده.
پیش از این بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفته بود که خبرها پیرامون توقف جمعآوری سانتریفیوژها در تاسیسات هستهای مساله صحت ندارد و کار “جمعآوری سانتریفیوژهایی که در حال حرکت نیستند” در حال انجام است.
در روزهای گذشته اخباری منتشر شده بود که کار جمعآوری سانتریفیوژهای تاسیسات هستهای ایران به دنبال یک “تذکر” متوقف شده است. مسالهای که مورد تایید علی شمخانی هم قرار گرفته بود. با این حال دبیر شورای عالی امنیت ملی چند روز بعد گفت که “ایران تنها در صورتی اقدامات خود در چارچوب توافق هستهای را متوقف میکند که طرف مقابل تعهدات خود را انجام ندهد”.
سازمان انرژی اتمی نیز با صدور اطلاعیهای نسبت به این مساله موضعگیری کرد. براساس اطلاعیه این سازمان، شمخانی سخنان خود درباره تایید تذکر به سازمان انرژی اتمی برای توقف جمعآوری را تکذیب کرده است.
این مساله اما اکنون با واکنش سازمان صدا و سیما مواجه شده است. این سازمان در اطلاعیهای نوشت که “بررسی دقیق و مجدد فایل صوتی پرسش و پاسخ خبرنگار از دبیر محترم شورای عالی امنیت ملی، تداخلی را در سوالات نشان نداد و پاسخ آقای شمخانی کاملا واضح بود. این نکته همزمان با ارسال فایل صوتی برای دبیرخانه شورا به اطلاع سخنگوی محترم آن دبیرخانه رسید و ایشان با این وجود مجددا درخواست توقف پخش این خبر را مطرح کرد که بلافاصله به این درخواست عمل شد”.
این خبر ابتدا در تذکر بیست نماینده مجلس مطرح شده و آنها در تذکر خود خطاب به روحانی خواستار توقف این روند شده بودند. این نمایندگان مجلس با اشاره به اینکه بند اول از میان شرطهای نُهگانه آیتالله خامنهای برای اجرای برجام عملی نشده، نوشته بودند که “چند پیمانکار برای جمعآوری سانتریفیوژهای فردو” به این مکان رفته و ضمن جمعآوری “زیرساختهای” این تاسیسات، گفتهاند: “دو هفته اینجا میمانیم تا کار را تمام کنیم”.
همان زمان حمید رسایی، از نمایندگان منتقد دولت در مجلس گفته بود که برخی گفتهاند دولت برای این کار از آیتالله خامنهای اجازه گرفته است. او در تذکر شفاهی گفته بود که “یک آقایی صبح میگفت، خدمت مقام معظم رهبری رفتهاند و ایشان نیز آغاز اقدامات ایران در جمعآوری سانتریفیوژها را پذیرفتهاند. این بازی باید تمام شود”، چرا که به عقیده رسایی “ایشان یک مسائلی را علنی بیان میکنند و بعد عدهای میگویند رفتهایم خصوصی با ایشان صحبت کردهایم و ایشان پذیرفتهاند”.
آیتالله خامنهای پس از پایان تصمیمگیری پیرامون برجام در مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان، با نوشتن نامهای خطاب به حسن روحانی، ضمن تایید مصوبه شورای عالی امنیت ملی برای پذیرش برجام، ۹ شرط جدید برای اجرای این توافقنامه از سوی جمهوری اسلامی تعیین کرده بود.
وی از جمله خواستار “اعلام کتبی رئیسجمهور آمریکا و اتّحادیهی اروپا مبنی بر لغو تحریمها” شده و اضافه کرده بود که این دو نهاد باید اعلام کنند که “این تحریمها بکلّی برداشته شده” و هر اظهاری درباره اینکه “ساختار تحریمها باقی خواهد ماند، بهمنزلهی نقض برجام است”.
بر اساس توافق هستهای ایران باید تعداد سانتریفیوژهای نسل اول خود در تاسیسات غنیسازی نطنز را به ۵۰۶۰ و تعداد سانتریفیوژهای همین نسل در فردو را به ۱۰۴۴ دستگاه کاهش دهد.