شب تجلیل از ابراهیم گلستان در لندن
با صد هزار مردم تنهایی…
امیر علی پور
اشاره:
شب تجلیل از “ ابراهیم گلستان ” یکی از برنامه های جنبی فستیوال فیلم های ایرانی لندن بوده است. در این شب پس از نمایش مستند “ خلوت خروس ” ساخته ی مسعود بهنود و پیش از پخش مستندهای کوتاه “ تپه های مارلیک ” و “ گنجینه های گوهر “، پیام ضبط شده ی ابراهیم گلستان خطاب به مخاطبین جشنواره پخش شد. پیامی که متن کامل آن برای انتشار در اختیار روز قرار گرفته است. در ادامه ی ویژه مطالب پرونده ی این هفته، نخست گزارش شب تجلیل از ابراهیم گلستان را می خوانید و در ادامه نیز گفت و گوی محمد صفریان با مسعود بهنود و حرف های ابراهیم گلستان را…
دومین دوره ی فستیوال فیلم های ایرانی لندن که از عصر روز جمعه، هجدهم نوامبر با نمایش فیلم های ایرانی در سینماهای لندن آغاز به کار کرده است، عصر روز یکشنبه و در سومین روز فعالیت خود، مراسم “ تجلیل از ابراهیم گلستان ” را در برنامه ی خود گنجانده بود.
در این برنامه، نخست مستند “ خلوت خروس ” ساخته ی مسعود بهنود به نمایش در آمد و در ادامه نیز دو مستند کوتاه “ گنجینه های گوهر ” و “ تپه های مارلیک “، ساخته ی ابراهیم گلستان به روی پرده رفتند. پیام کوتاه ابراهیم گلستان و جلسه ی پرسش و پاسخ با مسعود بهنود نیز از جمله ی دیگر قسمت های شب تجلیل از ابراهیم گلستان بودند.
” خلوت خروس “ عنوان مستندی پنجاه دقیقه ای از مسعود بهنود است که نخستین بار در سال گذشته به نمایش عمومی در آمد. در این فیلم ابراهیم گلستان با همان صراحت و ادبیات همیشگی اش که در میان اهالی فرهنگ ایران مخالفان و موافقان فراوان پیدا کرده، از مفاهیم زندگی و هنر گفته است. از قصه و واقعیت و موضع گیری های شخصی اش در برابر دیگر تاریخسازان معاصر.
گلستان ابایی ندارد که از هوش محمد رضا شاه پهلوی تعریف و تمجید کند و همزمان از اسرار دره ی جن زده بگوید. وی در قسمت هایی از این فیلم می گوید که وقتی برای ساختن فیلم “ گنجینه های گوهر ” به گنجینه ی جواهرات سلطنتی ایران سرک کشیده، خواسته از اسرار زندگی مردمان و شاهانی بگوید که مفتون زیبایی جواهر و غرقه ی زینت همه چیز را از یاد برده اند و چه درک کوتاهی از ثروت و کشورداری دارند. او رو به دوربین می گوید که در آغاز فکر می کرده که اجازه ی ساختن چنین فیلمی را به او نمی دهند برای همین هم تصمیم گرفته که از ماجرا قصه ای ساز کند. درباره ی شیوه ی نوشتن هم توضیحات جالبی می دهد، می گوید که نوشتن این قصه سهل ترین نوشتن زندگی اش بوده. می گوید نشستم و به یکباره همه را نوشتم، بعد دیدم که خب همین کتاب را هم که نمی شود چاپ کرد.
او می گوید که برای همین، تنها یک نسخه از کتاب آماده کرده و نزد مجتبی مینوی به یادگار گذاشته تا به روایت گلستان، اگر روزی کسی به آن کتابخانه سر زد و کتاب را دید، با خودش بگوید که یک روزی یک کسی بوده که این ها را دیده و این حرف ها را نوشته. می گوید که در اسرار گنج دره ی جنی مثل شیوه ی باب آن روزها، به کسی فحش ندادم. تنها روایت کردم آنچه که هست را.
موضع گیری های همیشه صریح گلستان درباره ی شخصیت های تاریخی هم از جمله ی موارد جالب توجه فیلم است. رها از صواب و ناصواب بودن باورهایش، جسارت گلستان در رد و تایید شخصیت های شناخته شده، همیشه به نظر اهالی فرهنگ و اندیشه جالب آمده. از همین موارد است وقتی که می گوید، شاملو شاعر نبوده، یا مثلاً فردوسی مبنای فرهنگی ایرانیان نیست. هم از اینهاست، آنگاه که می گوید، در زبان و معنا کسی در ادب فارسی به پای رودکی نمی رسد و هم آنگاه که زبان به نقد تند آل احمد می گشاید.
وی در قسمت دیگری از این فیلم می گوید که همیشه دوست داشته دو تا فیلم بسازد. اولی بر روی یکی از قصه های قدیمی اش و دیگری بر روی ماجرایی که سالهاست در ذهنش خانه کرده. آن هم راجع به ایده ی یک سوء استفاده از آدم بی خبر و حمل جنس قاچاق و بازی هایی که آنسو واینسوی مرز در انتظار جنس قاچاق و شرکای طلبکار جنس است. می گوید که همین قصه کلی زندگی دارد و باز می گوید که حیف که نمی شود این فیلم را ساخت.
در ادامه ی برنامه ی تجلیل از ابراهیم گلستان نیز، دو مستند کوتاه از این کارگردان به نمایش در آمد و سرآخر نیز مسعود بهنود پاسخگوی سوال های حاضرین در سالن شد.
گفتنی ست که فستیوال فیلم های ایرانی لندن، در شب های پیشین، نمایش فیلم های “ سعادت آباد ” ساخته ی مازیار میری و “ کپی برابر اصل ” ساخته ی عباس کیارستمی را در برنامه گنجانده بود.علاوه بر این، نمایش مستند “صبح به خیر آقای غفاری ” نیز از جمله ی دیگر برنامه های این فستیوال بوده است.
پرویز جاهد، سینماگر و منتقد سینمای ساکن لندن، کارگردان و تهیه کننده ی این فیلم است. فیلمی که به ارائه ی روایتی واقعی از متن زندگی “ فرخ غفاری ” یکی از بنیان گذاران سینمای موج نوی ایران پرداخته است.
این فستیوال در ادامه با نمایش فیلم های “ طلا و مس ” و “ برخورد خیلی نزدیک ” و همچنین روز تجلیل از “ مجتبی میرطهماسب ” مستند سازی که این روزها در زندان های سیاسی جمهوری اسلامی روزگار می گذراند، به کار خود ادامه خواهد داد.
نقل از خبرنامه خلیج فارس