بین روحانیون ایران، آیتالله عظمی یوسف صانعی تن به رسوم و قرارها نمیدهد. طی سالها، فتواهایی داده که باعث بالا رفتن حقوق زنان شده. او چیزهایی را موعظه میکند که خط سیاسی اصلاحطلبان است و از ارتباط ایران و آمریکا حمایت میکند.
بنابراین جای تعجبی ندارد که در دوره محمود احمدینژاد که برنامه تندروانه ضدآمریکایی و ضد اسرائیلی را ترویج میکرد، آیتالله صانعی به حاشیه رانده شود. دولت دیدار او با روزنامهنگاران را ممنوع کرده بود و کتابهایش در مورد موضوعات مذهبی غیرمجاز شمرده میشد و اجازه تجدید چاپ نداشت. وقتی در سال ۲۰۰۹ سرکوب جنبش سبز را محکوم کرد، خانهاش مورد حمله کسانی قرار گرفت که به گفته او «نمیتوانستند بدون ارتباط با افراد قدرتمند» این کار را کرده باشند.
اما حالا پس از انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری، آقای صانعی دوباره اجازه دارد خبرنگاران را بپذیرد و حرف بزند.
او در اولین مصاحبهاش پس از حداقل چهار سال، روز چهارشنبه به نیویورک تایمز گفت، آقای احمدینژاد به ایران آسیب زده اما به اسلام حتی بیشتر از آن آسیب رسانده چون او اسلام را به عنوان دین سرکوب در داخل کشور و همچنین نیرویی برای دشمنی و خشونت و جنگ افروزی در خارج از کشور معرفی کرده است.
آیتالله صانعی میگوید: او تنها مرجعی است که از آقای روحانی پیش از انتخابات حمایت کرده بود. اما حالا که او به قدرت رسیده سایر روحانیون نیز شروع به حمایت از او کردهاند. آیتالله عظمی صانعی میگوید: “حالا به نظر من امید بوجود آمده است و ما امیدواریم چیزی را که برای مردم و برای ملت خوب است اتفاق بیفتد.”
این روحانی از توافق هستهای بین ایران و آمریکا و قدرتهای دیگر جهانی حمایت کرد و با متوسل شدن به نلسون ماندلا گفت: “امروز افراد مسئول در ایران و افراد مسئول در آمریکا باید یکدیگر را ببخشند، باید گذشته را فراموش کنند و دوستی را آغاز کنند.”
خارج از موضوع توافق هستهای و اصلاحات اقتصادی، آیتالله صانعی گفت، آقای روحانی وظیفه دارد خواستههای رایدهندگانش را تحقق بخشد و آزادیها را افزایش بدهد، از جمله تلاش برای آزادی زندانیان سیاسی.
آیتالله صانعی، برخلاف بسیاری در ایران، این نکته را که ممکن است ایران روزی با اسرائیل به آشتی برسد رد نمیکند، اما میگوید اول اسرائیلیها باید “از شر اهداف و اعتقادات خطرناک خود خلاص شوند.”
آقای صانعی از جمله رهبران ایرانی است که برای ایجاد و حفظ حمایت گسترده از رابطه احتمالی بین ایران و غرب حیاتی است. اما تندروها مصمم هستند که هرگونه پیشرفتی را از بین ببرند. اراده دولت برای ادامه اجازه به آیتالله صانعی برای اظهارنظر آزاد، یک فشارسنج مهم برای سلامت جنبش اصلاحات ایران است.
منبع: نیویورکتایمز - 16 دسامبر