مانور نظامی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی در آب های خلیج فارس، بدون بستن تمرینی تنگه هرمز که رسانه های وابسته به حکومت پیش از این خبرش را داده بودند، پایان یافت. با این حال اما اظهارات فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی و تهدید ناوگان نظامی امریکا مستقر در خلیج فارس و دریای عمان موجب افزایش تنش میان ایران و امریکا شده و شرایط منطقه را بحرانی تر از پیش کرده است.
سرلشکر عطاالله صالحی طی اظهاراتی در حاشیه پایانی مانور نظامی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی تحت عنوان “ولایت 90”، از خروج ناو هواپیمابر امریکایی از خلیج فارس در روزهای برگزاری این مانور نظامی خبرداد و در عین حال گفت: “به آنها توصیه، هشدار و تذکر می‌دهیم که این ناو به منطقه سابق خود در خلیج فارس برنگردد چرا که ما عادت نداریم تذکر را تکرار کنیم و فقط یکبار تذکر می‌دهیم.”
اشاره فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی به ناو هواپیمابر آمریکاییUSS JOHN STENNIS است که هفته پیش، پس از آغاز مانور نظامی ارتش از خلیج فارس حرکت کرده و پس از عبور از تنگه هرمز در دریای عمان مستقر شده است. این ناوهواپیمابر امریکایی یکی از چند ناوبزرگ و مجهز جهان است که از مدتی پیش در خلیج فارس مستقر شده بود.
این مقام ارشد نظامی جمهوری اسلامی همچنین در بخش دیگری از سخنانش، خطاب به کشورهای همسایه ایران گفته: “حرکت‌مان در دریا نه انفعالی است و نه تهاجمی بلکه برای تمرین در دریای آزاد و حفاظت از منافع جمهوری اسلامی و کشورهای اسلامی است و دوستان جمهوری اسلامی بدانند اگر بر کشور برادری مثل ایران تکیه کنند بهتر از آن است که با وابستگی به کشورهای غربی و آمریکا هم حیثیت، آبرو و هم پول خود را از دست بدهند.”
این بخش از اظهارات فرمانده کل ارتش اشاره به کشورهای همسایه در خلیج فارس از جمله امارات است که در روزهای گذشته خبر خرید تسلیحات نظامی آن از امریکا درمرکز توجه رسانه های خارجی وداخلی قرار گرفته بود.
گفته های عطاالله صالحی و تهدید نیروی نظامی امریکا مستقر در منطقه، واکنش سریع مقامات امریکا را در برداشت. جرج لیتل سخنگوی پنتاگون وزارت دفاع امریکا طی بیانیه ای اعلام کرد که “استقرار شناورهای آمریکایی مانند دهه گذشته در خلیج فارس ادامه خواهد یافت.”
او همچنین تاکید کرد: “استقرار ناو گروه های ضربتی برای تداوم پشتیبانی عملیاتی در انجام ماموریت ها ضروری است و همچنان ادامه خواهد یافت.”
همزمان بیل اسپیکس فرمانده ناوهواپیمابر USS JOHN STENNIS نیز در واکنش به تهدید فرمانده ارتش ایران با تاکید بر حضور دوباره این ناو در خلیج فارس، خروج این ناو به دلیل آغاز مانور نظامی ارتش جمهوری اسلامی را رد واضافه کرد رفت و آمد ناوهای نظامی امریکا به خلیج فارس همچنان ادامه خواهد یافت.
این درحالی است که در دو روز گذشته برخی رسانه های غربی نیز از حرکت زیردریایی اتمی Ohio به مقصد خلیج فارس خبرداده اند. به گزارش این رسانه ها این زیر دریایی بسیار پیشرفته که قابلیت حمل و شلیک 154 موشک کروز را دارد همزمان با آغاز مانور نظامی جمهوری اسلامی به این ماموریت گسیل شده است.
مانور سپاه و ادامه تهدید ها
اما همزمان با اظهارات تهدید آمیز فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی،رییس ستاد کل نیروهای مسلح هم با موفقیت آمیز خواندن مانور نیروی دریایی ارتش اعلام کرد که “پیام رزمایش، پویایی، تحرک، کارآمدی و وجود سلاح‌های نوساز استراتژیک و افزایش بردهای عملیاتی برای دفاع از نظام و منافع ملت ایران در ماموریت راهبردی نیروی دریایی ارتش است.”
حسن فیروزآبادی، مشاور نظامی رهبر جمهوری اسلامی همچنین از مانور نیروی دریایی سپاه در آینده نزدیک خبرداده و اضافه کرده: “رزمایش، یکی از برنامه‌هایی است که نیروهای ارتش و سپاه برای تمرین آمادگی خود در هر سال برگزار می‌کنند و به زودی نیز اقتدار نیروی دریایی سپاه را شاهد خواهیم بود.”
هرچند او به تاریخ دقیق مانور نیروی دریایی سپاه اشاره ای نکرده اما سایت بصیرت، ارگان اینترنتی اداره سیاسی سپاه “بهمن ماه” را زمان اجرای این مانور اعلام کرده و نوشته: “رزمایش «ولایت 90» بی‌خبران را نیز باخبر کرد و چنانچه هنوز هم مدهوشانی وجود داشته باشند، با رزمایش نیروی دریایی سپاه که احتمالاً در نیمه بهمن برگزار می‌شود، هوشیار خواهند شد.”
از دیگر سو معاون تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در اظهاراتی گفت: “امروزه توانمندی نیروهای مسلح ایران به گونه‌ای است که عرصه‌های جدیدی را برای دفاع از خود در اختیار دارد و بستن تنگه هرمز صرفاً یکی از آنها است.”
سرتیپ پاسدار مسعود جزایری همچنین مدعی شد که “نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران توانایی بستن تنگه‌هرمز را از سال‌ها قبل به دست آورده‌اند.”
یدالله جوانی مشاور نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه پاسداران و رییس سابق اداره سیاسی این نهاد نظامی نیزاعلام کرد: “کسانی که با توانمندی های دفاعی و نظامی ایران، ژئوپلتیک منطقه، وضعیت تنگه هرمز، دریای عمان و طول سواحل جمهوری اسلامی ایران در شمال خلیج فارس آشنا هستند به خوبی می دانند که ایران، توانایی و امکان بستن تنگه هرمز را دارد.”
او با اشاره به گفته های رهبر جمهوری اسلامی درباره “پاسخگویی به تهدیدها با تهدید” با اعلام اینکه استراتژی دفاعی ایران به دستور آیت الله خامنه ای تغییر کرده است گفت: “اگر دشمنان، منافع حیاتی،امنیت و استقلال ما را تهدید کنند طبیعی است که ما نیز از این پس منابع آنها را تهدید خواهیم کرد لذا مباحثی که این روزها برخی مقامات سیاسی و نظامی کشورمان مطرح کرده اند الهام گرفته از تغییر استراتژی و دکترین دفاعی جمهوری اسلامی ایران است.”
آقای جوانی همچنین افزود: “اینکه برخی مقامات غربی و آمریکایی، این توانمندی ایران را زیر سئوال می برند نادیده انگاشتن یک واقعیت است. ایران در برابر هر تهدید دشمن از ظرفیت های لازم برای تهدید متقابل استفاده خواهد کرد لذا دشمنان باید واقعیت ها را مد نظر داشته باشند.”
پس از بالاگرفتن تنش ها میان جمهوری اسلامی و انتشار برخی اخبار مبنی بر احتمال حمله نظامی 19 آبان ماه آیت الله خامنه ای طی اظهاراتی در دانشکده افسری امام علی ارتش گفته بود: “ما ملتی هستیم که هرگونه تجاوز را، بلکه هرگونه تهدید را، با استواری و با قدرت کامل پاسخ خواهیم داد. ما ملتی نیستیم که بنشینیم تماشا کنیم قدرتهای پوشالیِ مادی که از درون کرم‌خورده و موریانه‌خورده‌اند، ملت استوار و پولادین ایران را تهدید کنند. ما در مقابل تهدید، تهدید می کنیم.”
رهبر جمهوری اسلامی با تاکید بر اینکه “همه باید آماده باشیم… در عرصه‌ی علم، در عرصه‌ی کار، در عرصه‌ی صنعت، در عرصه‌ی مدیریت و سیاست، و در نوک پیکان، برای دفاع ملی، نیروهای مسلح؛ عرصه‌ی رزم نظامی” تاکید کرده بود که “هر کسی فکر تجاوز به جمهوری اسلامی ایران در مخیله‌اش خطور کند، باید خود را آماده‌ی دریافت «سیلی‌های محکم» و «مشتهای پولادین» کند.”
او که به دنبال افزایش احتمال حمله نظامی به ایران، به ویژه پس از برخی اظهارات مقامات کشور اسراییل سخن می گفت همچنین اضافه کرده بود: “هم آمریکا بداند، هم دست‌نشاندگانش بدانند، هم سگ نگهبانش رژیم صهیونیستی در این منطقه بداند؛ پاسخ ملت ایران به هرگونه تعرضی، هرگونه تجاوزی، بلکه هر گونه تهدیدی، پاسخی خواهد بود که از درون، آنها را از هم خواهد پاشید و متلاشی خواهد کرد.”
اما همزمان با همه این اظهارات، جانشین فرمانده کل سپاه بحرانی شدن شرایط منطقه و احتمال رویارویی نظامی با امریکا را تلویحا تایید کرد و گفت: “رویارویی راهبردی انقلاب اسلامی و جبهه استکبار اکنون به نقطه‌ای حساس و تعیین کننده رسیده وموقعیت ما با دشمنان از سطوح راهبردی به سطح عملیاتی تغییر موقعیت داده است.”
حسین سلامی با بیان اینکه “امروز جمهوری اسلامی در بهترین موقعیت نسبت به دشمنان قرار گرفته” اظهارکرد که “دشمنان ما به دنبال استفاده از فرصت‌ها هستند بنابراین با اتحاد، انسجام و تبعیت از رهبری معظم انقلاب و حضور در تمامی صحنه‌ها که راز موفقیت‌های ما در تمامی دوران بوده، می‌توانیم دشمن را در این عرصه نیز ناکام بگذاریم.”
وی پیش از این در آبان ماه از جدی شدن تهدیدها برعلیه جمهوری اسلامی خبرداده و تاکید کرده بود که “دشمن سیاست‌ها و راهبردهای خطرناکی را علیه نظام جمهوری اسلامی ایران طراحی و اجرا کرده است. همچنین حوادث سنگین و چالش‌های بزرگی را برای ما ایجاد کرده‌اند.”
رنگ و بوی جنگ
هرچند افزاییش تنش ها و احتمال رویارویی نظامی بین امریکا یا اسراییل با جمهوری اسلامی در چند سال اخیر همواره مطرح بوده اما در چندماه اخیر افزایش چشمگیری یافته است. آزمایش موشک بالستیک “پیکان” توسط اسراییل، در اختیار گرفتن یک هواپیمایی بی سرنشین امریکایی، استقرار سپر موشکی ناتو در ترکیه، تهدید به بستن تنگه هرمز در پی افزایش تحریم ها برعلیه جمهوری اسلامی از سوی مقامات حکومتی از جمله موضوعاتی است که در دو ماه گذشته منطقه را در شرایط نظامی و جنگی قرار داده است.
روز گذشته روزنامه هاآرتص اسراییل نوشت اسرائیل خود را برای جنگ احتمالی با جمهوری اسلامی، سوریه، حزب الله لبنان، حماس یا دیگر تشکل های ترور فلسطینی آماده می کند.
هفته گذشته ژنرال مارتین دمپسی رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا که مقام ارشد نیروهای مسلح این کشور است، گفت که ایالات متحده طرح هایی در دست دارد که “در صورت لزوم و به محض صدور فرمان رئیس جمهور” به جمهوری اسلامی حمله شود.
در چند روز اخیر کاندیداهای حزب جمهوری خواه امریکا برای انتخابات ریاست جمهوری پیش رو در این کشور نیز هر کدام خواستار برخورد شدید با جمهوری اسلامی شده اند. از جمله میشل بکمن دوشنبه شب اعلام کرد که “ما باید سیستم های موشکی خود را آماده شلیک کنیم و این پیام قوی را به سران تهران بدهیم که ایالات متحده در آمادگی کامل قرار دارد و هر آنچه را که لازم باشد، برای جلوگیری از دستیابی آنها به سلاح اتمی انجام خواهد داد.”
ریک سنتروم از دیگر کاندیداهای حزب جمهوری خواه هم تاکید کرد که “حکومت ایران یا باید درهای تأسیسات اتمی و نظامی خود را به روی بازرسان بین المللی باز کند، و یا اینکه ایالات متحد با یک حمله هوایی همه تاسیات اتمی و نظامی آن را نابود کند.”
این همه در شرایطی است که در آذرماه همزمان با تحریم ها و قطعنامه های مختلف برعلیه جمهوری اسلامی و همچنین افزایش تهدیدات و احتمال اقدامات نظامی وبسایت رسمی رهبر جمهوری اسلامی در اقدامی خلاف رویه معمول به انتشار تحلیل های مختلف از تهدیدات نظامی و امکان وقوع جنگ پرداخت.
وبسایت خامنه ای در این تحلیل ها با عناوین “در اسراییل چه خبر است”، “سناریوهای محتمل تهدید علیه ایران” و “تهدید سرد، تهدید گرم” به تفصیل به تهدیدات نظامی احتمالی و امکان بروز جنگ کشورهای غربی و البته امریکا و اسراییل با جمهوری اسلامی پرداخته بود.
امیر محبیان در مقاله “سناریوهای محتمل تهدید علیه ایران” عمده نگرانی های غرب از جمهوری اسلامی را در”عدم تأثیر قابل توجه و ناتوانی در بازدارندگی مورد انتظار از تحریم‌ها، ارتباط بسیار نزدیک و عقیدتی ایران با حزب‌الله لبنان، ارتباط نزدیک ایران و سوریه و رشد قدرت نظامی ایران علیرغم تحریم‌ها که به ویژه اسراییل را تهدید می کند” دانسته است.
این عضو سابق شورای سردبیری روزنامه رسالت در این مقاله انواع جنگ احتمالی را به 3 بخش عمده شامل “ جنگ تمام‌عیار فرسایشی با مداخله‌ی نیروهای زمینی پس از یک عملیات هوایی مخرب، جنگ به عنوان مقدمه‌ی هدف سیاسی و به منظور ضربه زدن به اعصاب کنترل‌گر نظام (مخچه‌ی نظام) و جنگ کانونی یا نقطه‌ای با هدف از کار انداختن ماشین تهاجمی نظام به‌ویژه علیه رژیم صهیونیستی” تقسیم کرده بود.
نویسنده این مقاله در وبسایت خامنه ای البته تهدیدات نظامی اخیر را برای “تضعیف مستمر” جمهوری اسلامی قلمداد کرده و افزوده بود “ظاهراً کوبیدن بر طبل جنگ مقدمه‌ی لازم و رادیکالی است که آنها می‌کوشند با طرح آن اروپاییان و حتی روسیه و چین را با تحریم‌های شدیدتری موافق سازند که در مقایسه با جنگ، نرم‌تر می‌نماید.”
