آدام بارون
درحالیکه روی دیوار های مسجد شهر تاریخی رداع در یمن، عبارت “مرگ بر آمریکا و اسرائیل” نوشته شده است، یک نزاع کوچک بین افراد محلی، این شهر را به منطقه جنگی بدل کرد.
نزاع در رداع تنها یکی از نزاع های این چند وقت بین طرفداران جنبش حوثی علیه سنی های این کشور بود. و درحالیکه به نظر می رسد ریشه های این نزاع ها داخلی است، بسیاری بر این باورند که این تنش ها نتیجه دخالت های ایران در امور داخلی یمن شمالی است.
شمال یمن سال های طولانی دستخوش درگیری ها بین حوثی ها و دشمنانشان بوده است. از سال ۲۰۰۴ تا سال ۲۰۱۰، حوثی ها هدف حملات پی در پی دولت و قبایل طرفدار حکومت بودند که حوثی ها را گروه مورد حمایت ایران می دیدند که قصد دارد ثبات کشور را برهم بزند.
سال گذشته، زمانی که یمن دستخوش شورش ها علیه علی عبدالله صالح بود، حوثی ها توانستند کنترل شمال یمن را در دست بگیرند. آنها حتی به پایتخت این کشور، صنعا نیز نفوذ کردند. شعار های این گروه “مرگ بر آمریکا، مرگ بر اسرائیل، لعنت بر یهودی ها، پیروزی با اسلام است” بر دیوار های شهر نوشته شده بود.
طرفداران و نمایندگان حوثی ها، رشد این گروه را نتیجه طبیعی حمایت آنها از یک دولت سالم و عدم همکاری با دولتی که با آمریکا متحد شده است، می دانند.
اما بسیاری از یمنی ها اصرار دارند که حوثی ها موفقیت هایشان را مدیون بازیگران خارجی مثل ایران هستند و آنها را متهم می کنند به اینکه از ایران کمک مالی و اسلحه گرفته اند.
یک سیاستمدار یمنی که نخواست نامش فاش شود، گفت: “می شود دست های ایران را در روند رشد حوثی ها دید. این تهدیدی برای یمن، عربستان و منافع آمریکا به شمار می رود.”
مخالف خوانی های دانشجویان ضد آمریکایی حوثی، این نگرانی را در میان دیپلمات های غربی بوجود آورده است چرا که آنها به دلیل هم مرز بودن با عربستان تهدیدی برای این کشور نفتخیز محسوب می شوند.
حوثی ها در گذشته با نیروهای عربستان مبارزه کرده اند. در سال ۲۰۰۹، یک درگیری کوتاه در مناطق جنوبی عربستان در مرز جیزان در گرفت و باوجود اینکه هر دو طرف سلاح های خود را از کشورهای خارجی گرفته بودند بسیاری بر این اعتقادند که مهارت جنگجویان قبیله ها را نباید دستکم گرفت. اما حوثی ها و متحدانشان دریافت کمک مالی را رد کردند و گفتند که دوست دارند در آرامش بمانند و به همین جهت مدتی در سرزمین
هایشان آرامش برقرار شد.
فاریس مانع، فرماندار صعدا، خریدار مشهور اسلحه و عضو سابق حزب حاکم که جانشین نماینده صالح شد، می گوید:« ما به عربستان رفتیم و به آنها گفتیم که ما خواستار صلح هستیم. ما دست خود را به سوی آنان دراز کرده ایم اما هنوز بعد از یک سال و نیم، پاسخی نگرفته ایم”.
اگرچه ریشه اختلافات سیاسی است اما این تنش با احساسات شدید قومگرایی درآمیخته است.
حوثی ها از شاخه زیدی شیعه هستند که در شمال یمن زندگی می کنند. تنش بین سنی های یمن و شیعیان زیدی همیشه کوتاه بوده است؛ آنها از لحاظ فقهی شباهت های زیادی دارند، خیلی بیشتر از شیعیان دوازده امامی که در ایران و عراق اکثریت را دارند.
اما بسیاری معتقدند که درگیری های یمن بخشی از درگیری های سنی ها و شیعه ها در منطقه است و درواقع یمن بدل به میدان مبارزه ایران و عربستان شده است.
حسن الملاحی، فرمانده نیروهای ضد حوثی که سران قبایل سنی تشکیل داده اند، می گوید:«حوثی ها یک جنبش هستند که هدف اصلی شان انتقال خانه کعبه از مکه به کربلا است”.
صرفنظر از تشدید تردید ها و مباحث مربوط به حمایت خارجی از حوثی ها، بسیاری از ناظران بر این باورند که حوثی ها بخش مهمی از سیاست یمن را نمایندگی می کنند. درحالیکه حکومت سابق یمن تلاش می کرد کشور را به ثبات برساند، آنها می گفتند که عدم همکاری حوثی ها نقش کلیدی دارد و به دلیل حامیان و قدرتی که دارند، نباید نادیده گرفته شوند.”
عبدالغنی الریانی، تحلیلگر سیاسی یمنی می گوید: “هیچ راهی برای ایجاد ثبات در یمن، بدون در نظر گرفتن حوثی ها وجود ندارد. ما نمی توانیم بدون به حساب آوردن آنها یمن را جلو ببریم”.
منبع: کریستین ساینس مونیتور، ۳۰ اکتبر