نیروهای سیاه؛ تهدیدی برای توافق هسته‌ای

نویسنده

» گزارش گاردین از گفت‌وگو با تیم مذاکره‌کننده ایران

اعضای ارشد تیم مذاکره‌ کننده ایران به گاردین گفته‌اند خرابکاران و “نیروهای سیاه” تلاش می‌کنند تلاش‌ برای مصالحه تاریخی بین ایران و غرب را بر سر برنامه هسته‌ای کشور برهم بزنند.

عباس عراقچی، معاون حقوقی و روابط خارجی وزیر امور خارجه که پیش از دور جدید مذاکرات متخصصان که قرار است سه‌شنبه در نیویورک برگزار شود صحبت می‌کرد گفت، ایران امیدوار است که توافق جامع بتواند تا مهلت 20 ژوئیه عملی شود. اما عراقچی که یکی از سه مرد مذاکره‌کننده است، هشدار داد مشکلات بسیاری باقی مانده است، از جمله کمبود اعتماد بین آمریکا و ایران، مسایل فنی و تلاش‌های خارجی برای بر هم زدن تلاش‌ها.

عراقچی در مصاحبه اختصاصی در وزارت خارجه در تهران گفت: “خرابکارانی در همه جا هستند که نمی‌خواهند توافق انجام بگیرد، نیروهای سیاهی هستند که این روند را دوست ندارند… روشن است که برخی نمی‌خواهند این مسئله به شکل صلح‌آمیز و منطقی حل شود. نمی‌خواهم لفظ «جنگ‌افروزان» را بکار ببرم اما این آدم‌ها می‌خواهند تنش ادامه داشته باشد، یک بحران دائمی در منطقه. نمی‌خواهند تحریم‌های ایران برداشته شود. نمی‌خواهند ایران بازیگر کلیدی در منطقه باشد، هرچند که در واقع همین حالا هم هست.”

عراقچی از کشوری نام نبرد اما مشخص بود که منظور او دولت اسرائیل است که اعتقاد دارد ایران می‌خواهد بصورت پنهانی سلاح هسته‌ای بسازد. بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل، شدیدا مخالف مذاکرات ایران و قدرت‌های جهانی است. عراقچی اشاره کرد که راست‌گرایان جمهوری‌خواه کنگره نیز با توافق اولیه هسته‌ای مخالف بوده‌اند. هرگونه توافق نهایی باید به تایید کنگره برسد.

وی همچنین عنوان کرد که او و دیگر مذاکره‌کنندگان در داخل کشور هم زیر آتش قرار دارند و تندروها آن‌ها را بخاطر امتیازهای قبلی محکوم کرده‌اند: “مسلما ما در ایران جامعه‌ای با آرا مختلف داریم. ایده‌های گوناگون و نظرات مختلفی وجود دارد که اعتقاد دارند نباید اصلا مذاکره کنیم. برخی در مجلس هستند که بسیار انتقاد می‌کنند و ما باید به آن‌ها جواب بدهیم. باید بگذاریم همه صداها شنیده شود.”

وی گفت فشار زیادی بر تیم مذاکره‌کننده وجود دارد، اما جو مذاکرات دوستانه و سازنده و بار مسئولیت این گفت‌وگوها بسیار پرتنش است.

دو عضو دیگر تیم، محمدجواد ظریف وزیر خارجه و مجید تخت‌روانچی معاون امور اروپا و آمریکای وزارتخانه هستند. عراقچی می‌گوید مذاکرات در مسیر درستی پیش می‌رود: “اینکه‌ به نتیجه برسد بحث جداگانه‌ای است. مسلما امیدواریم. ما بسیار جدی هستیم و حسن‌نیت داریم. اگر طرف مقابل هم همینطور باشد به نتیجه می‌رسیم. اما هر اتفاقی ممکن است بیفتد.”

وی گفت دور بعدی مذاکرات که قرار است ۱۳ مه در وین شروع شود از همه سخت‌تر است چون قرار است طرفین پیش‌نویس توافق جامع را تهیه کنند.

عراقچی می‌گوید، رئیس‌جمهور میانه‌روی ایران می‌خواهد توافق انجام شود تا تحریم‌ها برداشته شوند اما رهبر ایران در مورد نتیجه دادن این توافق خوش‌بین نیست: “روحانی روی این موضوع سرمایه‌گذاری زیادی کرده است و انتظارات بالا رفته… اما من فکر می‌کنم مردم پیچیدگی شرایط را درک می‌کنند.”

افراد مطلع می‌گویند در حالیکه عراقچی با رهبر رابطه خوبی دارد و ظریف دست راست روحانی است، تخت‌روانچی، عضو سوم این تیم، مغز متفکر عملیات ایران است.

تخت‌روانچی که در دفترش با گاردین حرف می‌زد گفت: “من در مورد توافق بدبین نیستم. ما تمام تلاشمان را می‌کنیم که کار تا ۲۰ ژوئیه تمام شود.” وی گفت، تمدید مهلت هم از نظر دور نیست.

دولت ایران باید به منتقدان داخلی اطمینان‌خاطر بدهد که توافق در جهت منافع ملی است. دولت اوباما هم باید به نوبه خود اطمینان یابد که توافق اجرا شود، از جمله گرفتن تاییدیه از کنگره.

روان‌چی گفت، تلاش‌های آمریکا برای وارد کردن موضوعات بی‌ربط به مذاکرات، مانند حقوق بشر و توانایی موشکی ایران، جایز نیست و مورد بحث قرار نمی‌گیرد.

او در جواب به این پرسش که آیا بحران اوکراین با توجه به نیاز اروپا به گاز غیرروسی، دست ایران را قوی‌تر می‌کند یا خیر، پاسخ داد که مذاکرات فقط بر سر مسئله هسته‌ای است.

عراقچی می‌گوید، دشمنی بین ایران و آمریکا که از سال ۱۹۷۹ ادامه دارد بر مذاکرات سایه انداخته است: “ما سعی کرده‌ایم اعتمادسازی کنیم اما زیاد موفق نبوده‌ایم… چیزی که نیاز داریم عقل و شانس است.”

منبع: گاردین - 6 مه 2014