بازی بزرگ در زمین دیگران

نویسنده

‏‏ahmadiiraqhashi.jpg

رولا خلف – نجمه بزرگمهر – استیو نگوس ‏

دیروز محمود احمدی نژاد، اولین رهبر کشوری در منطقه لقب گرفت که پس از اشغال عراق تحت رهبری ‏آمریکا در سال 2003، اقدام به دیدار از این کشور می کند. این دیدار برای تحکیم روابط تهران با دشمن ‏سابق خود و نیز به مبارزه طلبیدن ایالات متحده صورت گرفته است. ‏

رییس جمهور ایران در حالی از فرودگاه بغداد عازم دیدار با جلال طالبانی- رییس جمهور عراق- شد که از ‏‏”عراق واحد، یک عراق یکپارچه و پیشرفته” دفاع می کرد.‏

دیدار با رییس جمهور و نخست وزیر عراق که به گفته مقامات هر دو کشور در جهت توسعه روابط اقتصادی ‏است، زیر سایه هراس ایالات متحده، اعراب و سنی های عراق صورت می گیرد که نگران تلاش ایران در ‏افزایش نفوذ خود بر دولت تحت رهبری شیعیان عراق هستند. ‏

اولین دیدار یک رییس جمهور ایرانی از بغداد از زمان انقلاب سال 1979، نشان دهنده تغییرات شگرفی است ‏که بعد از سرنگونی رژیم بعث در منطقه رخ داده است.‏

ایالات متحده و هم پیمانانش با از میان برداشتن بدترین دشمن ایران در منطقه، شرایطی را فراهم کردند که ‏نظیر جنگ میان عراق و ایران هرگز تکرارنشود. این چیزی است که مقامات ایرانی هم دیروز به آن اشاره ‏کردند.‏

با اینحال، نفوذ ایران بر دولت تحت رهبری شیعیان در عراق با عث به صدا در آمدن زنگ خطر برای ایالات ‏متحده و حکام عرب شده است.‏

درحالیکه ایران به تحکیم روابط خود با گروه های عراقی مشغول بوده، هیچ یک از کشورهای عربی دست به ‏فرستادن نماینده عالیرتبه خود به بغداد نزده اند. علت آن هم دلایل امنیتی و نیز اعتراض به در حاشیه قرار ‏دادن اقلیت سنی مذهب بوده است. ‏

فقط همین چند وقت پیش بود که عربستان سعودی تصمیم به بازگشایی سفارت خود در بغداد گرفت، اقدامی که ‏به اصرار ایالات متحده صورت گرفته است.‏

درحالیکه ایالات متحده و اعراب هم پیمان این کشور، نفوذ ایران در عراق را عامل بی ثباتی می دانند، ایران ‏خود را تنها کشور منطقه ای می خواند که از دولت انتخابی عراق حمایت و پشتیبانی کرده است. ‏

ضمناً ایران روابط نزدیکتر اقتصادی با عراق دارد و سرگرم صدور جریان برق و پیشبرد قرار داد های ‏ساخت و ساز است. به گفته مقامات ایران، تجارت میان این دو کشور در سال 2006 به سطح 2 میلیارد دلار ‏رسیده است و آنها ابراز امیدواری می کنند این رقم ظرف پنج سال آینده به 10 میلیارد دلار برسد. ‏

کارشناسان در ایران اعتقاد دارند که این کشور یک بازی پیچیده در عراق را در دستور کار دارد که از یک ‏سو به پشتیبانی از دولت عراق می پردازد، و از سوی دیگر با تلاش های پنهانی در جهت وارد آوردن فشار ‏بر حضور نیروهای نظامی آمریکا در عراق حرکت می کند. ‏

این تاکتیک از سوی برخی منتقدان و کسانی که طرفدار دوستی دیرینه ایران و عراق هستند – شامل احزاب ‏شیعه- مورد سرزنش قرار گرفته است. آنها هشدار می دهند که قلمرو عراق نباید جولانگاه رد و بدل شدن ‏امتیازات میان ایران و ایالات متحده قرار بگیرد.‏

هرچند آقای احمدی نژاد مطالب چندانی راجع به ایالات متحده در کنفرانس مطبوعاتی خود در بغداد به زبان ‏نیاورد، اما پیش از ترک ایران، مشکلات امنیتی موجود در عراق را به گردن “نیروهای اشغالگر” انداخت و ‏گفت آنها به دنبال توجیه حضور درازمدت خود در عراق هستند. ‏

او گفت: “ما اعتقاد داریم ملت عراق از عهده برقراری امنیت و اداره امور بدست خودشان بر می آید.“‏

تلویزیون دولتی ایران پیش از انجام این سفر، به موضوع سفر قریب الوقوع رییس جمهور ایران پرداخته ‏بود، و این برخلاف سفر رهبران خارجی نظیر رییس جمهور آمریکااست که معمولاً در خفا نگهداشته می ‏شود. ‏

منبع: فایننشیال تایمز – 3 مارس ‏