لادن ناصری
محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران این هفته در حالی که از همه سوی دنیا در معرض اتهام است و در داخل نیز محبوبیت خود را از دست داده است، برای آخرین بار در مجمع عمومی سازمان ملل ظاهر خواهد شد.
احمدی نژاد، ۵۵ ساله، که تنها نه ماه از مدت ریاست جمهوری او باقی مانده است، در حال ریاست بر اقتصادی است که بر اثر تحریم‌های آمریکا و اروپا دچار بحران شده و ارزش پول ملی آن به نحو چشمگیری نزول کرده است. در حالیکه اسرائیل مکررا ایران را به بمباران تاسیسات هسته‌ای تهدید کرده است، احمدی‌نژاد در سخنرانی خود در ۲۶ سپتامبر در سازمان ملل، بطور قطع به این مساله خواهد پرداخت.
هومن مجد، نویسنده کتاب “دموکراسی آیت الله ها” و مفسر سیاسی فعالیت های احمدی نژاد گفت “به احتمال قوی احمدی نژاد ریاست جمهوری ایران را با سرافکندگی ترک خواهد کرد”
لفاظی های احمدی نژاد از زمانی که در سال ۲۰۰۵ قدرت را در دست گرفت، و تهدید به نابودی اسرائیل، باعث شده است که نگرانی جهانی از برنامه هسته ای ایران افزایش یافته و منجر به اعمال تحریم هایی علیه ایران شود؛ کشوری که تا سال گذشته دومین صادر کننده نفت خاورمیانه بود. اکنون که به پایان دوران ریاست جمهوری او نزدیک می شویم، حکام ایران باید تصمیم بگیرند که آیا دوباره خواهان رئیس جمهوری آتشی مزاج هستند یا به سوی نامزدی نزدیک تر به محمد خاتمی یا علی اکبر هاشمی رفسنجانی، حرکت خواهند کرد و رویارویی با غرب را تحفیف خواهند داد.
جواد نصیری، یک کارمند ۶۴ ساله بازنشسته در مصاحبه ای گفت: “اگر رئیس جمهور ما از سیاست بویی برده بود، حداقل سیاست خارجی و تصویر کشور ما درصحنه بین المللی معقول تر می بود.”
هرچند احمدی نژاد در تعیین برنامه هسته ای ایران نقش اصلی را ندارد، ولی انکار هولوکاست توسط وی باعث شد که ایران در اروپا و آمریکا به کشوری منفور تبدیل شود. سال گذشته نمایندگان این کشورها در حالیکه احمدی نژاد در مجمع عمومی سازمان ملل گفت حملات تروریستی ۱۱سپتامبر توسط آمریکا و باصطلاح “رژیم صهیونیستی” انجام شده است، مجمع را ترک کردند.
اتحادیه اروپا از ماه ژوئیه خرید نفت از ایران را تحریم کرده است، در حالیکه آمریکا نیز در همین تاریخ بانک های چینی و عراقی را به دلیل تسهیل پرداخت های ایران مورد تحریم قرار داد. اسرائیل از لفاظی های احمدی نژاد استفاده می کند تا بگوید ایران در صدد حمله به ایران است و هر گونه دسترسی ایران به سلاح هسته ای می تواند موجودیت آن را به خطر بیاندازد. ایران می گوید برنامه هسته ای این کشور صلح آمیز است و برای کاربرد های پزشکی دنبال می شود.
پیش بینی اینکه چه کسی در انتخابات سال آینده جایگزین احمدی نژاد می شود دشوار است، زیرا نامزد های ریاست جمهوری ابتدا باید توسط شورا نگهبان مورد تائید قرار گیرند؛ تائیدی که بر اساس میزان اعتقاد و التزام آنها به اصول دینی صورت می گیرد. تبلیغات دو هفته ای برای ریاست جمهوری هم عاملی است که باعث می شود نامزد ها در فاصله کمی از رای گیری معرفی شوند.
احمدی نژاد نمی تواند برای باز سوم انتخاب شود. وی در ژوئن ۲۰۰۹ درانتخاباتی که به قول مخالفان تقلب در آن صورت گرفت برای بار دوم به ریاست جمهوری انتخاب شد. نیروهای امنیتی به دنبال انتخابات مخالفان را سرکوب کرده و ده‌ها کشته بر جای گذاشتند.
برخی احزاب ایران بحث در باره نامزد آینده ریاست جمهوری ایران را شروع کرده‌اند. جبهه اصلاحات در ماه ژوئیه گفت که با خاتمی و رفسنجانی، که از ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۷ ریاست جمهوری ایران را بر عهده داشت، گفتگو و رایزنی کرده است.
معذالک رفسنجانی عملا از نظر سیاسی غیر فعال شده است و تحلیلگران معتقدند رهبران ایران به زحمت قبول می کنند که فردی از خارج از دایره محافظه کار به ریاست جمهوری راه یابد.
رفسنجانی در سال ۲۰۰۵ در برابر احمدی نژاد شکست خورد و سال گذشته مقام خود را به عنوان رئیس مجلس خبرگان، که تعیین کننده رهبری کشور است، از دست داد. دختر وی، فائزه نیز به جرم تبلیغات علیه نظام اکنون برای طی مدت محکومیت شش ماهه خود در زندان است.
گالا ریانی، تحلیلگر ارشد خاورمیانه در کنترل ریسک در لندن گفت: “شورای نگهبان همچنان قدرت انتخاب نامزد ها را دارد و بعید است یک اصلاح طلب را انتخاب کند. صحنه سیاسی به نحو چشمگیری به راست و به سمت محافظه کاران تمایل پیدا کرده است. در حال حاضر نامزد های اندکی وجود دارند که با این شرایط سازگار باشند و در عین حال میانه رو باشند و به اردوی اصلاح طلبان تعلق داشته باشند.”
هر کس که انتخاب شود، خواهد توانست بر لحن و موضع بین المللی ایران اثر گذارد، همانگونه که احمدی نژاد، علی رغم نقش محدودش در تصمیم گیری ها، توانست مساله برنامه هسته ای ایران را به یک مساله کلیدی بین المللی تبدیل کند.
از دوره ریاست جمهوری او “روز هسته ای” هر ساله جشن گرفته می شود. خوانندگان، آهنگ های هسته ای می خوانند و رقصندگان نشانه هایی از فناوری هسته ای حمل می کنند. برنامه هسته ای، در سخنرانی ها و خطابه های تلویزیونی احمدی نژاد به نشانه افتخار ملی بدل شده است و هر کس با آن مخالفت کند دشمن ایران معرفی می شود.
ریانی می گوید: “احمدی نژاد به بیانیه های غلو آمیز و پوپولیستی که گویای رویارویی با غرب است علاقه وافری دارد. کشورهای غربی خیلی زود به این نتیجه رسیدند که با او، به عنوان یک رئیس جمهور، نمی توانند گفتگو کنند.”
احمدی نژاد خود را در داخل دلسوز و در خارج بی باک جلوه می دهد. او در پاسخ سئوالات اغلب لبخند می زند و پاسخ مسائل را به عشق جهانی و آینده ای ایده آل حواله می دهد.
این بیانات تا کنون کمکی به اقتصاد در حال نزول ایران، که شدیدا به درآمد های نفتی وابسته است، نکرده است.
یک کارشناس مسائل اقتصادی می گوید هیچ کس “تردیدی ندارد که وضعیت اقتصادی کشور نسبت به زمانی که احمدی نژاد زمام را در دست گرفت وخیم تر شده است.” برخی از این مسائل به وی ارتباطی ندارد ولی هشت سال ریاست جمهوری وی نقش بسیار زیادی در خلق مشکلات امروز داشته است.
منبع: سانفرانسیسکو کرونیکل - 23 سپتامبر
