پایان گرفتن دولت محمود احمدینژاد٬ باعث شده است که اصولگرایان بیش از قبل انتقادها از دولت وی را عمومی کنند. در روزهای گذشته احمد توکلی خبر داده که دولت احمدینژاد حساب ذخیره ارزی را جارو کرده٬ اسماعیل احمدیمقدم خبر ذخیره کالا از سوی دولت دهم را دروغ خوانده و مرکز آمار ایران هم رسما اعلام کرده که رشد اقتصادی کشور منفی بوده است.
احمد توکلی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس٬ با اشاره به اینکه “حساب ذخیره ارزی ایران جارو شده “٬ گفته : “در حساب ذخیره ارزی از ۱۷۶ میلیارد دلار ۱۶۱ میلیارد دلار را بخش دولتی استفاده کرده است”.
وی گفته است: “تمام ارزهای نفتی را در بخش دولتی استفاده کردهایم و تنها ۱۰ درصد صرف بخش خصوصی و تعاونی شد… عدهای میگویند حساب ذخیره ارزی دیگر وجود ندارد. دلیل این موضوع این است که این حساب جارو شده است و ۱۹٫۴ تعهدی دارد که منابع ندارد و این شرایط رکود تورمی را درست میکند. دولت در پایان سال گذشته ۲۷۸ هزار میلیارد تومان به بانکها و موسسات بدهکار است”.
حساب ذخیره ارزی٬ در دولت سیدمحمد خاتمی ایجاد شد و دولت این حساب را با موجودی بیش از ده میلیارد دلار٬ تحویل دولت احمدینژاد داد. استفاده از این حساب در دولت احمدینژاد و صفر شدن موجودی آن٬ باعث شد که در نهایت طرح ایجاد صندوق توسعه ملی از سوی مجلس٬ تصویب شود.
پیش از این سازمان بازرسی کل کشور٬ شمسالدین حسینی - وزیر اقتصاد دولت احمدینژاد - و همچنین رییس کمیسیون تلفیق مجلس٬ خبر از آن داده بودند که موجودی این حساب صفر شده است.
با این حال محمود احمدینژاد٬ در روزهای پایانی دولت خود٬ در گزارش عملکردش گفته بود: “ذخایر ارزی امروز ما در تاریخ بینظیر است. اکنون به واسطه تحریمها به بانک مرکزی فشار میآید، اما پشتوانه آن قوی است. ذخیره ارزی امروز بالای ۱۰۰ میلیارد دلار است که این مبلغ با محاسبه میزان ذخیره طلای کشور است و همچنین سرمایه صندوق توسعه ملی بالای ۵۰ میلیارد دلار است”.
وی در سال ۸۸ نیز درباره استفاده دولت خود از صندوق ذخیره ارزی چنین اظهارنظر کرده بود: “در مورد حساب ذخیره ارزی آن چیزی که شما دیدید آن حساب تعهدی است. اگر حساب تعهدی حساب کنیم باز هم بیشترین رقم موجودی در این دولت هست. در حالی که بعضیها با قبل مقایسه میکنند و حساب نقدی را مقایسه میکنند. اگر حساب نقدی را مقایسه کنیم بیشترین رقم موجودی هفت، هشت، ده ساله امروز الحمدالله در حساب موجود است و پشتیبان برنامهریزیهای کشور است”.
سخنان احمد توکلی در حالی منتشر شده که مرکز آمار ایران٬ با ارائه آمار رشد اقتصادی کشور مابین سالهای ۷۱ تا ۹۱ گزارش داده است که رشد اقتصادی ایران در سال گذشته منفی بوده است. این آمار پس از آن منتشر شد که در سالهای گذشته دولت محمود احمدینژاد٬ اجازه انتشار آمار مربوط به رشد اقتصادی را نداده بود.
براساس آمار منتشر شده٬ رشد اقتصادی در سال گذشته منفی ۵.۴ درصد بوده است. رشد اقتصادی در سال ۱۳۸۷ نیز کمتر از یک درصد و نزدیک به صفر بود.
پیش از این علی طیبنیا٬ وزیر اقتصاد دولت روحانی٬ به انتقاد از سیاستهای اقتصادی احمدینژاد پرداخته و گفته بود مشکلات اقتصادی فعلی کشور ناشی از سیاست احمدینژاد است که تصور میکرد میتوان “یک دوره سه تا چهار ساله مشکلات اقتصاد ایران را برطرف و تعادل نسبی بر آن حاکم کرد”٬ به گفته وی احمدینژاد “همان اشتباه دوران قبل از انقلاب و دهه پنجاه یعنی تزریق درآمدهای نفتی در قالب بودجه را دوباره تکرار کرد”.
وی همچنین افزوده بود که اقتصاد ایران دچار “نکبت منابع” شده است: “درآمدهای نفتی در هشت سال گذشته افزایش یافت و دولت نیز تصمیم به هزینه آن در قالب بودجه گرفت که به اعتقاد بسیاری از اقتصاددانان در نهایت به بروز بیماری هلندی در اقتصاد ایران منجر شد… نکبت منابع به دلیل سوء مدیریت در تخصیص و بهره برداری از منابع و مواهب خدادادی رخ می دهد… دولت آقای احمدی نژاد تصمیم گرفت که درآمد نفتی را سر سفره مردم بیاورد و این دیدگاه موجب شد تا مشکلات اقتصادی کشور که در جهت اصلاح و بهبود در حال حرکت بود، مجددا وخیم تر شود”.
وضعیت فعلی اقتصاد کشور٬ نگرانی حسن روحانی را نیز سبب شده است. وی در نخستین جلسه هیات دولت٬ با اشاره به وضعیت اقتصادی ایران٬ گفته بود: “همه تلاشها برای این است که مردم زندگی نسبتا راحتی داشته باشند٬ امروز اولین مسئولیت همه اعضای دولت بهبود معیشت مردم است”٬ زیرا “اگر زندگی مردم را تامین نکنیم آنگاه اخلاق، معنویت، رابطه صحیح و اساس ایمان در جامعه باقی نخواهد ماند”.
روحانی پیش از این در مجلس از کسری بودجه، کسری تراز پرداختها و نظام چندنرخی ارز، عدم تعادل در سیستم بانکی، راه ناتمام هدفمندسازی یارانهها و روش اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی در کنار مسئله تحریمهای بینالمللی٬ به عنوان مشکلات اصلی اقتصاد کشور یاد کرده بود.
اسحاق جهانگیری٬ معاون اول حسن روحانی٬ نیز در هفتههای نخست آغاز به کار دولت جدید٬ گفته بود کشور در شرایط فعلی با کسری بودجه جدی مواجه است: “در دو جلسه ای که با مسئولان دولت محمود احمدی نژاد برگزار شده، بهروز مرادی، معاون راهبردی احمدی نژاد گفته که از ۲۱۰ میلیارد تومان بودجه مصوب٬ بیش از ۷۰ هزار میلیارد تومان این رقم غیرواقعی است در واقع بیش از یک سوم بودجه را غیر واقعی دانستند و گفتند که این بودجه باید به ۱۴۰ هزار میلیارد تومان برسد. در حالی که در این راستا ۷۰ هزار میلیارد تومان هزینه شده است”.