محمدرضا عارف، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام که تاکنون تنها چهره اصلی از دولت محمد خاتمی است که اعلام داشته برای انتخابات آینده برنامه ای دارد طی سخنانی در جریان به شهر زنجان اعلام کرد که اصلاح‌طلبان برای ردصلاحیت های احتمالی توسط شورای نگهبان برنامه دارند.
به گزارش خبرگزاری ایلنا، معاون اول دولت خاتمی گفت: “از هم‌اکنون نباید وارد فضای بدبینی نسبت به دست‌اندرکاران امر انتخابات شد، اصلاح‌طلبان خود را برای بدترین شرایط آماده کرده‌اند. آنقدر نیرو در کل کشور داریم که از ردصلاحیت‌ها نگران نیستیم.” او اضافه کرد: “البته به مسئولان برگزاری انتخابات توصیه می‌کنم فضای با نشاط ایجاد شده بعد از توافق هسته‌ای را غنیمت بشمارند و با اعتدال و میانه‌روی در انتخابات مجلس عمل کنند.”
عارف چند روز پیش هم درباره احتمال ردصلاحیت‌ها گفته بود: “عده‌ای که مسئولیتی در برگزاری انتخابات ندارند از ماه‌ها قبل اصلاح‌طلبان را با عناوین مختلف از جمله “رد صلاحیت” تهدید می‌کنند و اصرار دارند جریان اصلاح‌طلب در انتخابات شرکت نکنند اما اصلاح‌طلبان باید نشان دهند با تهدیدهای اینچنینی عقب‌نشینی نمی‌کنند و در انتخابات حضور جدی خواهند داشت.”
پیش از آن، جواد کریمی قدوسی نماینده مجلس و عضو جبهه پایداری اعلام کرد که اصلاح‌طلبان خط قرمز شورای نگهبان در انتخابات آینده هستند. او تاکید داشت: “اصلاح‌طلبان دو مشکل اساسی دارند که از طریق تضعیف اصولگرایان در پی جبران آن هستند. اول آنکه احزاب اصلاح‌طلب در فتنه ۸۸ ضربه خوردند و دوم، چهره‌های سیاسی این جریان آسیب دیدند. احزاب و چهره‌های اصلاح‌طلب خط قرمز شورای نگهبان هستند. هر اصلاح‌طلبی که به هر نحو در فتنه ۸۸ حضور داشته اعم از حضور، نقش، رفتار و سوابق مورد رسیدگی جدی قرار می‌گیرد.” او اضافه کرده بود: “اصلاح‌طلبان در پی تسخیر مجلس هستند، برای مجلس خبرگان نیز از این خواب‌ها دیده‌اند. آقای موسوی لاری گفته است ۵۰۰ نفر را برای این انتخابات کاندید می‌کنیم. یا برای انتخابات مجلس گفته شده است ۳۰۰۰ نفر را شناسایی کرده‌ایم که حداقل یک سوم آنها تایید صلاحیت می‌شوند برای هر کرسی مجلس سه نفر ذخیره داریم.”
این سخنان گرچه واکنش برخی راستگرایان را هم به دنبال داشت و آنها از تعیین خط قرمز برای شورای نگهبان انتقاد کردند، اما نشان می‌داد که ماجرای انتخابات آینده برای اصلاح‌طلبان چندان هم ساده نخواهد بود.
پس از انتشار سخنان عضو جبهه پایداری که از خط قرمز شورای نگهبان سخن گفته بود، حسین مرعشی، از اعضای شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی تاکید داشت: “نگران انجام هیچ اقدام خلاف عرفی در رابطه با بررسی صلاحیت‌ها نیستیم. انتظار ما این است که شورای نگهبان ضمن رعایت قانون به وظایف خود به خوبی عمل کند.” او خطاب به راستگرایان تندرو هم گفته بود: “به این دوستان می‌گویم که ای‌کاش شما هم دراین سال‌ها به مردم خدمتی کرده بودید که امروز لازم نبود برای فرار از دلواپسی خود به شورای نگهبان متوسل شوید.” حجت‌الاسلام محسن رهامی هم در همان روزها تاکید داشت: “شورای نگهبان قانون و چارچوب دارد و بر اساس استعلام از منابع چهارگانه نتایج تایید صلاحیت خود را منتشر می‌کند و بنا براین این است که با توجه به این استعلام‌ها، اگر فردی در فسادهای اقتصادی، پرونده‌های مربوط به مواد مخدر، پرونده‌های فساد و قاچاق درگیر باشد، باید رد صلاحیت شود.” او معتقد بود: “در قانونی که شورای نگهبان نیز ملزم به اجرای آن است هیچ اسمی از اصلاح‌طلب و اصولگرا نیامده است و همانطور که مقام معظم رهبری اشاره کردند ملاک رفتار باید فقط قانون باشد. اعضای شورای نگهبان نیز نباید با گفتار و رفتار خود به شکلی رفتار کنند که حق کسی پایمال شود، انتظار می‌رود اگر کسی که به این مسئله توجه نکرد، طبق قانون با وی برخورد شود.”
در حالی که حدود هفت ماه به انتخابات آینده مجلس شورا و مجلس خبرگان مانده است، نگرانی از ردصلاحیت‌های گسترده اصلاح طلبان و منتقدان در حال افزایش است. این نگرانی‌ها حتی از جانب برخی راستگرایان هم مطرح شده است.
چندی پیش علی لاریجانی طی سخنانی گفته بود: “مردم نباید احساس کنند دستگاهی به صورت سازمان‌یافته در انتخابات دخالت می‌کند. کاندیداها نباید به وسیله دستگاه‌های مختلف تهدید شوند که مثلا اگر چنین حرفی بزنید ردصلاحیت می‌شوید، این افراد کاندیداهای مجلس هستند و باید از حقوق ملت دفاع کنند، اگر تا این حد تهدید شوند آن قدر شخصیت‌شان له می‌شود که دیگر نمی‌توانند از حقوق ملت دفاع کنند.” این سخنان هم موجب نارضایتی راستگرایان شد و اعتراض هایی درپی داشت. از جمله خبرگزاری بسیج، وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی با عنوان “شوت رفسنجانی با پاس لاریجانی!” نوشته بود: “تنها مرجع تایید یا رد صلاحیت کاندیداهای نمایندگی مجلس و ریاست جمهوری؛ شورای نگهبان قانون اساسی است و لذا هیچ شخص یا نهاد دیگری قدرت و امکان تهدید به رد صلاحیت کاندیداها را ندارد. با این وصف کنایه‌ی دور از شان آقای لاریجانی مستقیما به شورای محترم نگهبان باز می‌گردد ” نویسنده این سایت معتقد بود: “هر چند نمی‌توان آقای لاریجانی را که به هر حال از عناصر محترم و خدوم جریان اصولگرا هستند خدای ناکرده در عِداد جریان برانداز قرار داد یا حتی حرف وی را بازگویی عین خواسته‌ی ضدانقلاب قلمداد نمود، اما بی‌شک منافع چنین اقدامات نسنجیده‌ای به حساب ضدانقلاب واریز شده و هیچ منفعتی از این اقدامات نمی‌توان برای اسلام و انقلاب تصور نمود.”
البته چنانچه آیت الله جنتی هم چندبار اعلام کرده است، شورای نگهبان قرار نیست که شیوه تایید صلاحیت داوطلبان نمایندگی را تغییر دهد. در حالی که منتقدان شورای نگهبان معتقدند که این شورا تنها در صورت احراز عدم صلاحیت نامزدها می تواند آنها را کنار بگذارد، این شورا همچنان معتقد است که باید صلاحیت نامزدها احراز شود و به همین دلیل راه برای رد صلاحیت‌های گسترده همچنان باز خواهد بود.
چندی پیش آیت‌الله احمد جنتی گفته بود: “مسئله فتنه مسئله روز است و مقام معظم رهبری فرمودند که این خط قرمز است و مسئله روز ما است و نباید کهنه شود.” جنتی درباره مساله صلاحیت نامزدها هم تاکید کرده بود: “احراز هویت شرط است؛ در انتخابات مدرک تحصیلی یکی از شروط است و این شرط علمی باید احراز شود. التزام عملی به اسلام و ولایت فقیه از شروع اصلی است. نمی‌توانیم بگوییم که انشاء الله این شروط در مورد فردی صدق می‌کند. لذا افرادی که تأیید نمی‌شوند به خاطر این است که شرایط لازم نسبت به آنها احراز نمی‌شود. سوابق نامزد باید مشخص باشد و شورای نگهبان بدون احراز شرایط حق تأیید افراد را ندارد.”
