بحران در مرزهای ایران و عراق

کاوه قریشی
کاوه قریشی

» مسعود بارزانی نسبت به ادامه حملات هشدار داد

حملات مجدد نیروهای نظامی جمهوری اسلامی به مرزهای مشترک ایران و کردستان عراق به بهانه حضور نیروهای پ ک ک که از سال گذشته متوقف شده بود، هشدار بلند پایه ترین مقامات این منطقه را به دنبال داشت؛ رئیس حکومت اقلیم کردستان عراق گفته است ادامه این حملات “ناپسند” و “غیرقابل قبول” به روابط دو طرف لطمه خواهد زد.

رسانه های عراقی طی روزهای گذشته به نقل از نمایندگان مجلس این  کشور ادامه حملات توپخانه‌ای جمهوری اسلامی را “نقض آشکار حاکمیت ارضی” عراق خوانده و خواسته اند که دولت به صورت رسمی نسبت به  این موضوع واکنش نشان دهد.

 

خشونت نتیجه ای ندارد

مسعود بارزانی رییس حکومت اقلیم کردستان عراق در بیانیه ای که روز یکشنبه 12 تیر ماه بر خروجی رسانه های رسمی کردستان عراق قرار گرفت، هدف قرار دادن غیر نظامیان توسط  توپخانه‌‌های جمهوری اسلامی را محکوم کرد.

رئیس حکومت کردستان عراق، در بیانیه خود با اشاره به اینکه دلیلی برای بمباران پراکنده‌ مناطق مرزی از سوی جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد گفته است: “باید برای حل مشکلات از طریق گفت و گو و نه‌ از طریق  ایجاد رعب و وحشت اقدام نمود و همگی به‌ این مسأله‌ اعتقاد داشته‌ باشیم که‌ با بمباران و خشونت نمی‌توان به‌ نتیجه‌‌ای دست یافت.”

دربیانیه آقای بارزانی همچنین آمده است بر اثر این حملات خسارات زیادی به‌ کشاورزان، دامداران و ساکنان مرزی کردستان عراق وارد آمده‌ و شمار زیادی مجبور به‌ ترک محل زندگی خود شده اند.

طی روزهای گذشته رسانه های کردستان عراق از حملات توپ‌خانه‌های جمهوری اسلامی در مناطق مرزی حاجی عمران و مناطق کوهستانی قندیل خبر دادند. در این حملات روستاهای بردونه‌، کانیه‌ ره‌ش، نیرگان، بناری کودو، سه‌روی کانی سپی و به‌رد قلشتان هدف قرار گرفته اند.

بر اساس این گزارش‌ها تعدادی از شهروندان این مناطق  ناچار به ترک محل سکونت خود شده و شمار چشمگیری از دام‌های آنان در این حملات کشته شدند.

بر اساس گزارشهای منتشر شده سال گذشته نیز بر اثر حملات توپخانه‌های جمهوری اسلامی چند تن از کودکان و افراد غیر نظامی کشته شدند و بیش از ۳۰۰ خانوار محل زندگی خود را ترک کردند.

طی سال‌های اخیر جمهوری اسلامی بارها به بهانه وجود نیروهای حزب کارگران ترکیه (پ.ک.ک)و حزب حیات آزاد کردستان(پژاک) به مناطق مرزی ایران و کردستان عراق حمله کرده است.اما مقامات حزب کارگران ترکیه ـ پ. ک. ک- هر گونه حضور نیروهای خود در این مناطق راتکذیب می کنند. احمد دنیز، سخنگوی ـ پ. ک. ک-  سال گذشته در این مورد به روز گفته بود: “مساله حضور نیروهای پ. ک. ک و پژاک تنها بهانه ای برای ادامه حملات از سوی جمهوری اسلامی است”.

آقای دنیز در مورد حضور نیروهای حزب حیات آزاد کردستان نیز گفته بود: “پژاک در آن مناطق دارای هیچ پایگاه نظامی ای نیست و هیچ گاه در آن مناطق اقدام به تحرک های نظامی و غیر نظامی ننموده. پژاک اگر دارای پایگاه نظامی هم باشد، پایگاه هایش در داخل مرزهای ایران است”.

کاوه محمود، سخنگوی رسمی حکومت اقلیم کردستان هم در مصاحبه با روز، حملات جمهوری اسلامی را  اینگونه ارزیابی کرده بود: “بهانه ای برای تجاوز به خاک یک کشور وجود ندارد، زیرا روابط میان کشور ها بر اساس توافقنامه های سازمان ملل و قوانین بین المللی تنظیم می شوند. بر اساس این قطعنامه ها هیچ کشوری حق تجاوز، لشکرکشی و همچنین دخالت در امورات کشور دیگری را ندارد. گاهی اختلافاتی میان کشور های خاورمیانه ایجاد می شود، اما بر اساس قوانین و توافق نامه ها راهکارهای زیادی برای حل مسالمت آمیز اختلافات از طریق دیالوگ و روابط دیپلماتیک وجود دارد”.

 

نقض حاکمیت ارضی

علاوه بر جمهوری اسلامی این مناطق بارها از سوی دولت ترکیه نیز به بهانه حضور پ ک ک مورد حمله قرار گرفته است؛ این موضوع چند روز قبل از موضعگیری رسمی مسعود بارزانی در مجلس نمایندگان عراق مورد بحث قرار گرفت.

لانه‌ محمد، نماینده‌ی مجلس عراق در گفتگو با خبرگزاری پیامنیر با بیان اینکه این حملات باعث ایجاد “رعب و وحشت، نقض حاکمیت ارضی” می شود گفته است: “به‌ منظور بررسی این مسئله‌ در مجلس، درخواستی تهیه‌ شد و 50 تن از نمایندگان کرد و عرب آن را امضا کردند. این مسئله‌ در مجلس مطرح شد و کمیسیون امنیت و دفاع و همچنین کمیسیون روابط خارجی مامور گفتگو با مقامات مربوطه‌ در وزارت دفاع و وزارت امور خارجه‌ شدند.”

آلا طالبانی، دیگر نماینده‌ی مجلس عراق از فراکسیون ائتلاف کردستانی  نیز در گفتگو با همین خبرگزاری گفته است: “کمیته‌ی روابط خارجی پارلمان خواستار موضع‌گیری شفاف حکومت در مورد توپباران مناطق مرزی‌ شده‌ است.”

این عضو کمیته‌ی روابط خارجی مجلس نمایندگان، همچنین بر ضرورت احضار سفیر کشورهای “متجاوز” به‌ وزارت امور خارجه‌ تاکید کرد.

موضع گیری مقامات کردستان عراق  و مجلس نمایندگان  این کشور در حالی است که پیش از این حسن کاظمی قمی، سفیر سابق جمهوری اسلامی در عراق درباره این حملات نظامی گفته بود: “طبیعی است که جمهوری اسلامی ایران نسبت به امنیت مرزهای خود حساسیت جدی دارد، اما آنچه مهم است و آنچه باید به عنوان ریشه اصلی بحران و تنش حل کنیم، وجود این عناصر تروریستی است که باید از منطقه پاکسازی شود”.