شمار روزهای بازداشت بابک زنجانی از ۶ ماه هم گذشته است اما هنوز نه از آزادی این میلیاردر نفتی خبری است و نه از وصول بدهی ۹ هزار میلیارد ت ومانی او. در آخرین اخبار مربوط به پرونده او، پای نزدیکان و اطرافیانش به میان آمده و آن طور که یک نماینده مجلس خبر داده، زنجانی در اعترافاتش چند نفر را معرفی کرده تا از طریق آنها بدهی سنگینش وصول شود.
امیرعباس سلطانی، نماینده مجلس و کمیته پیگیری این پرونده گفته است: “بابک زنجانی در اعترافهایش چند نفر را به بازجوها معرفی کرده است تا از طریق آنان بتواند بدهی خود به وزارت نفت را پرداخت کند. گرچه او چندین بار است که ضمانتهای بدون اعتبار به وزارت نفت ارایه کرده است اما این بار امیدواریم که آن چند نفری که معرفی کرده است وجود خارجی داشته باشند.”
او معتقد است که اگرچه زنجانی در زندان است اما اطرافیان و شریکانش به راحتی میتوانند با فروش اموالش در خارج از کشور، بدهی او را پرداخت کنند.
این عضو کمیسیون انرژی مجلس، اعدام مهآفرید خسروی را “تلنگری برای بابک زنجانی و امثال او” توصیف کرده تا بدانند “نظام” با فساد و مفسدان اقتصادی شوخی ندارد و با قاطعیت با آنان برخورد میکند.
سلطانی همچنین تاکید کرده که “این پرونده جدی است و هیچ گونه عقب نشینی در بررسی آن نداریم، چرا که هر روز که میگذرد مدارک جدیدی رو می شود. بنابراین بهتر است بابک زنجانی از وقتکشی و فرصتسوزی پرهیز کند.”
این نخستین بار نیست که از رو آوردن به نزدیکان و اطرافیان این بسیجی میلیاردرصحبت میشود. پیش از این هم رییس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در هفته اول خرداد ماه گفته بود: “بر اساس آخرین بررسیهای ما افرادی نزدیک به بابک زنجانی شناسایی شدند که میتوانند بدهی او به وزارت نفت را پرداخت کنند.”
به گفته محمدعلی پورمختار، زنجانی با استفاده از افراد زیادی میتواند بدهی خود را پرداخت کند و برخی از این افراد توسط مجلس شناسایی شدهاند: “ این افرادی که ما شناسایی کردیم با ساز و کار خود میتوانند پولهای بلوکه شده زنجانی را در کشورهای خارجی آزاد و بدهی وزارت نفت را پرداخت کنند. ما به این افراد اعلام کردیم که پولهای زنجانی را به کشور بازگردانند اما اگر این کار را انجام ندهند آنان را به دستگاه قضایی معرفی میکنیم.”
این نماینده مجلس تاکید کرده بود که اولتیماتوم مجلس به نزدیکان شناسایی شده بابک زنجانی جدی است و خودشان هم از این جدیت آگاه هستند.
در همان ۴۰ روز نخست بازداشت بابک زنجانی، عزتالله یوسفیانملا، نماینده مجلس اعلام کرد که “بابک زنجانی در بازجویی درخواست میکند برای استفاده از اموال خارجیاش باید از زندان بیرون بیاید” اما این نماینده مخالف بود: “ آن زمان که بابک زنجانی آزاد بود و راحت رفت و آمد میکرد در فکر جبران و پرداخت بدهیهایش نبود. بنابراین اگر آزاد هم شود بعید است که پول دولت را پس بدهد.”
حالا هم با گذشت چندین ماه، رییس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس تاکید کرده که زمینه برای پرداخت بدهی بابک زنجانی فراهم است؛ یعنی بازداشت او مانع از این نیست که پول به وزارت نفت برگردانده شود. در واقع اگر ارادهای از سوی زنجانی وجود داشت این پول تا به امروز پرداخت شده بود.
یک ۹؛ چندین صفر
۹ هزار میلیارد تومان؛ این رقمی است که از سوی مقامات به عنوان میزان بدهی بابک زنجانی اعلام شده است. نخستین بار این ۹ معروف و ۱۲ صفر پس از آن، وقتی بر سر زبانها افتاد که در ۲۳ آذر ماه، رییس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس، خبر داد بابک زنجانی، بدهی دو میلیارد و ۶۰۰ میلیون یورویی خود به وزارت نفت را پرداخت کرده است. میلیاردر جوان پیش از آن اعلام کرده بود که یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون یورو از پول فروش نفت را برنگردانده که آن هم در حساب اوست و به دلیل مشکلات تحریم، امکان انتقال آن وجود ندارد.
پرداخت آن بدهی خیلی زود تکذیب شد و دی ماه هنوز به نیمه نرسیده بود که بازداشت به سراغ میلیاردر نفتی آمد، اما این بار تا مدتها اخبار رسمی مربوط به او از چند سطر فراتر نرفت. تا در فروردین امسال محمدعلی پورمختار، رییس کمیسیون اصل ۹۰، از “اعترافات” زنجانی و “یافتههای جدیدی درباره داراییهای خارج از کشور او” خبر داد. او در گفتوگو با روزنامه شرق عنوان کرد که آن دومیلیاردیورویی که زنجانی “همیشه از آن حرف میزد و دلایل عدم ورود آن به کشور را بلوکهشدن پول بهخاطر تحریمها” مطرح کرده بود، وجود خارجی ندارد و “اصلا بلوکهشدنی در کار نیست”.
همزمان امیرعباس سلطانی، عضو کمیته ویژه پیگیری پرونده بابک زنجانی در مجلس هم اعلام کرد: “زنجانی پیش از عید اعترافهایی مبنی بر اینکه با یک تیم کار میکند و اینکه او تنها ویترین این ماجرا است، داشته است.”
عضو کمیسیون انرژی مجلس، اضافه کرده بود: “ما پیش از این اعترافها نیز بر این باور بودیم که بابک زنجانی به تنهایی نمیتوانسته تمامی تخلفها و کلاهبرداریها را انجام دهد بلکه با حمایت و پشتیبانی عدهای یا گروهی توانسته به اهداف خود برسد.”
به گفته او تشکیلات گستردهای “پشت” زنجانی فعالیت میکرده و “هرچقدر در این پرونده جلومیرویم ابعاد کلاهبرداریهای بابک زنجانی گستردهتر میشود”.
پس از این اظهارنظرها دوباره سکوت به سراغ پرونده میلیاردر زندانی آمد و اخبار مربوط به او از بورس خارج شد تا اینکه مهآفرید امیر خسروی بدون اعلام قبلی اعدام شد. او متهم ردیف اول بزرگترین اختلاس تاریخ ایران بود که به اختلاس سه هزار میلیارد تومانی معروف شد. در جریان رسیدگی به این پرونده، نام بسیاری از مسئولان و یا بستگان و منسوبان مدیران به میان آمد اما در نهایت این امیر خسروی بود که به چوبه دار سپرده شد. در حالی که محمودرضا خاوری، مدیرعامل بانک ملی ایران از دیگر متهمان این پرونده به راحتی به کانادا فرار کرده و پلیس و دستگاه قضایی جمهوری اسلامی حتی برای استرداد او تلاش هم نکرده است.
حالا باید دید بابک زنجانی، میلیاردر مفتی که زمانی خود را “بسیجی اقتصادی” نامیده بود و از خدمات خود به نظام و مردم بابت دور زدن تحریمها سخن میگفت، چه سرنوشتی پیدا میکند؟ آیا او نزدیکان و اطرافیانی دارد که به نجاتش بیایند یا اینکه او هم با وجودی که خود را “ویترین” معرفی کرده، همچون مهآفرید بیخبر به چوبه دار سپرده میشود تا پای نامهای دیگری در این پرونده به میان نیاید.