حسین شیخ‌الاسلامی در روزهای اخیر سرش شلوغ بوده و از زمان امضای توافق هسته ای، مدام بین پایتخت و فرودگاه در رفت و آمد بوده تا از میهمانان خارجی استقبال کند: هیئت‌های پارلمانی از شرکای قدیمی اروپایی، مثل آلمان، ایتالیا و فنلاند که برای بستن قراردادهای جدید بسیار مشتاق هستند.
هیجان این توافق اولیه که بخشی از تحریم‌ها علیه ایران را کاهش می‌دهد شامل حال شرکت‌های آمریکایی نمی‌شود. با این حال منتقدان ایران در کنگره آمریکا و جاهای دیگر که خواهان تحریم‌های شدیدتر علیه این کشور هستند، نارضایتی خود از سفر هیئت‌های بازرگانی اروپایی را اعلام کرده‌اند. آن‌ها این روند را به عنوان پایان انزوای جمهوری اسلامی که به اعتقاد آن‌ها این کشور را پای میز مذاکره کشانده می‌بینند.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل روز یکشنبه در ایتالیا گفت: “همانطور که هشدار دادیم، با تاسف این را می‌گویم که تحریم‌های علیه ایران سریعا در حال کاهش است. اگر قدم های موثر برداشته نشود، همه‌چیز فرومی‌ریزد و سال‌ها تلاش بدون هیچ دستاوردی از بین می‌رود.”
اما حتی با کاهش تحریم‌ها که از روز دوشنبه آغاز می‌شود، باز هم پولی نمی‌تواند به ایران وارد یا از آن خارج شود. اما این باعث نشده بسیاری از سیاستمداران و تاجران اروپایی به ایران هجوم نیاورند: کشوری که با ۷۰ میلیون جمعیت آخرین بازار بزرگ بسته در جهان است.
در دو هفته اول سال جدید میلادی، تعداد هیئت بیشتری نسبت به کل سال ۲۰۱۳ وارد ایران شده‌اند.
آقای شیخ‌الاسلامی، مشاور روابط بین‌الملل رئیس مجلس ایران می‌گوید: “اروپایی‌ها برای ورود به این‌جا صف کشیده‌اند. آن‌ها به دنبال سود می‌آیند و می‌خواهند از رقبای بین‌المللی خود جلو بیافتند.”
اِما بونینو، وزیر امور خارجه ایتالیا و همچنین جک استراو، وزیر خارجه پیشین انگلیس نیز به ایران سفر کرده‌اند. نخست‌وزیر ایتالیا و لهستان هم قرار سفرشان را گذاشته‌اند. هیئت‌های بازرگانی از ایرلند، ایتالیا و فرانسه هم قرار است در هفته‌های آینده به تهران بیایند.
البته شرکت‌های آمریکایی هم ابراز علاقه کرده‌اند. در ماه سپتامبر محمد نهاوندیان، رئیس دفتر حسن روحانی و رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران با چند تن از روسای شرکت‌های آمریکایی پشت درهای بسته در نیویورک دیدار کرد. در ماه مارس یک شرکت سرمایه‌گذاری ایرانی در حال سازماندهی سمیناری با بلیت ۱۵ هزار دلاری درباره فرصت‌های تجاری در ایران در نیویورک است.
شیخ‌الاسلامی که یکی از دانشجویان گروگان‌گیر در سفارت آمریکا در سال ۱۹۷۹ بوده است می‌گوید: “تحریم‌های تحمیلی علیه ما در حال فرو ریختن است. آمریکایی‌ها می‌خواستند خواست خود را بر جهان تحمیل کنند و ایران را منزوی کنند اما شرکت‌های بزرگ به دنبال فرصت در ایران هستند.”
منتقدان ایران در آمریکا، روسیه را نیز به خاطر قرارداد احتمالی با ایران که میلیاردها دلار غذا و تجهیزات را در عوض نفت به این کشور ارسال کند، به باد انتقاد گرفته‌اند.
محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه ایران که روز پنجشنبه به مسکو سفر کرده بود گفت، چنین قراردادی در برنامه سفر او قرار ندارد. دولت اوباما گفته است اگر چنین قراردادی عملی شود ناقض تحریم‌ها خواهد بود.
آقای ربیعی از تاجران ایرانی می‌گوید: “باز شدن بازار فقط به خاطر کاهش تحریم‌ها نیست، بلکه همچنین بخاطر انتصاب مدیرانی است که در حال معکوس کردن سیاست‌های پولی و اقتصادی دولت قبلی هستند.”
از زمان شروع ریاست‌جمهوری حسن روحانی تغییراتی در اقتصاد ایران رخ داده است. نرخ تورم از ۴۲ درصد به ۳۵ درصد کاهش یافته. اما بیکاری هنوز بالاست. پول رایج کشور نیز ثبات پیدا کرده و معاملات بورس تا حد ثبت رکورد بالا رفته است.
اما مشکلات نقل و انتقال پول مانع از سهولت تجارت با ایران می‌شود. آقای عشقی از سازندگان اتوبوس در ایران می‌گوید: “بله، ممکن است بتوانیم مقداری قطعات یدکی بخریم اما هنوز نمی‌توانیم پول بین‌المللی را نقل و انتقال بدهیم. کدام برنده بزرگ حاضر است به ایران بیاید و تحت چنین شرایطی کار کند؟ هیچ‌کدام. آن‌ها فقط زمانی می‌آیند که آمریکا به بانک‌ها اجازه بدهد پول رد و بدل کنند؛ به همین سادگی.”
منبع: نیویورک تایمز - 15 ژانویه
