خوش خیال، طرح از علیرضا پاکدل
گربه
نویسنده: هوشنگ اسدی
ناشر: ناکجا، نشر باران
تاریخ انتشار: 2013
قیمت: 9,90€
رمان گربه – ایران- روایتی ادبی از دورانی واقعی است : دومین دور ریاست جمهوری محمد خاتمی.یک زن و شوهر ایرانی - یکی بازیگر مشهور سینما و دیگری روزنامهنگاری قدیمی – وضعیت روشنفکران وهنرمندان معاصرایرانی را که تحت فشار و تعقیب هستند، با سرنوشت تاریخی آنها پیوند می زند.
هوشنگ اسدی دربارهی شکلگیری این رمان میگوید: “روزی، شبی، نمیدانم خط اول رمان از جایی که هرگز نمیدانی کجاست، به ذهنم راه یافت. - به نظر شما میشود آن زن را تور زد؟ در قلب گرفتاریها و بگیروببندها بود که صفحات اولش را نوشتم. هیچ خط و فکر روشنی نداشتم. نمیدانستم به کجا میخواهم بروم و با کدام آدم ها. اصلاً آن زن که بود؟ آدمهای این رمان تقریباً همهاشان واقعی هستند، از درونم سر بر آوردند. دوران دوم ریاست جمهوری محمدخاتمی بود. او دستهایش را در خلوت در برابر فاشیسمی که اکنون بر ایران حکم میراند، بالابرده بود. تعقیبها، دستگیریها، احضارها هر روز شدت میگرفت. من و همسرم هم در این دایره بودیم.” به گفتهی نویسنده، برخی از اتفاقهای رمان گربه، برگرفته از واقعیتهای روز جامعه است: “همان روزها مجله گزارش فیلم توقیف شد. مرتب ما را احضار و بازجوئی میکردند. به “زیارت” قاضی مرتضوی هم نائل شدم. آقای “معصومی” رمان هم از کیهان تلفن زد و تهدیدم کرد. دیگر فرصت نوشتن نبود. تا تابستان ۱۳۸۲. که ریختند و خانهی ما را غارت کردند. همه دستنوشتههایم را همراه باکتابها، نوارها و عکسها… بردند. تصور این صحنه جایی در گربه تصویر شده است.” این رمان که در ۳۰۳ صفحه نوشته شده و در قالبی داستانی به فضای سیاسی دههی اخیر ایران اشاره میکند، اینگونه آغاز میشود: “آقای رضوان تقریباً بیمقدمه پرسید: ـ به نظر شما میشود آن زن را تور زد؟ او را میگفت که پشت پنجرهی رو به شهر با چند نفر ایستاده بود. حرف که میزد، گیاهان باغ کوچکش را لمس میکرد و آن قدر بلند میخندید که صدایش از شلوغی میگذشت و در این طرف سالن هم شنیده میشد. تکیه داده بودم به چهارچوب و از پنجره به استخر، گلخانه و عمارت اربابی باغ متروک نگاه میکردم و جرعه جرعه مینوشیدم. چنان غرق تماشای آن تاب طنابی در باد بودم که متوجه آمدنش نشدم. از پرسش او و بیشتر از لحنش به خود لرزیدم. باید اثر لرزش در چشمانم و یا لبهایم مانده باشد. نمیدانم چرا به جای هر جوابی، فقط توانستم خودم را جمعوجور کنم و بپرسم: “این هم بخشی از بازی است؟” آقای رضوان گفت: “بازی؟ شاید. میشود جدیترین امور را هم بازی دانست، اما در عمل چه بازی، چه جدی… “، “میدانید که عمل هم انواع دارد”، “بله. که مردم آنها را از سر عادت به تمیز و کثیف تفکیک میکنند…“، «و همه هم دلشان میخواهد کارهای تمیز را انجام بدهند و یا وانمود کنند تمیز هستند”، “و یادشان میرود که مهمترین تحولات نتیجهی کارهای کثیف است، چون هر عمل چه بازی، چه جدی، چه کثیف، چه تمیز به نتیجهای میرسد یا به عبارت بهتر فایدهای دارد که…“، “فایده؟”، “بله فایده همان مایهی اولیهی حرکت و بقا”، “فرض کنیم اینطور باشد، این عمل چه سودی برای من دارد؟”، “سود نه. سود در حوزهی روابط مادی معنا دارد. من گفتم فایده”، “سفسطه میکنید. سود و فایده دو کلمه است با یک معنا”، “در زندگی عادی بله. حق با شماست. عوام این دو واژه را به یک معنا به کار میبرند، اما وقتی از روابط مادی فاصله میگیریم و دنبال نتیجهای فکری، اجتماعی و یا انقلابی هستیم، اینجا نتیجه مهم است و فایدهای که هر عمل دارد”، “یعنی به هر شکل باید به فایدهی مورد نظر رسید”، “شکل چه اهمیتی دارد؟ مهم آن تحول روحی، اخلاقی یا انقلابی است که فرد یا اجتماع را زیر و رو میکند”، آقای رضوان دست برد توی موهایش: “بالاخره کارهای کثیف انقلاب را هم کسی باید بکند؟ نه؟” قانع نشدم، اما جوری اطاعت به من تحمیل شد: “خب، حالا اینها چه ربطی به پرسش شما دارد؟”، “از پاسخ به من شما بیشترین فایده را میبرید”، “من؟”، “بله شما. حدس میزنم میخواهید با لحنی محکم به سئوال من جواب منفی بدهید و شک و تردیدی را که دچارش هستید، از من پنهان کنید. خب، این نظر شماست و من همانطور که از سئوالم پیداست، نظر دیگری دارم. حالا باید فهمید کدام نظر فاصله کمتری با واقعیت دارد…” حرف زدنش مثل دامی بود که مرا آهسته و پیوسته در خود میکشید.”
با کشته شدن آقای رضوان، مردی که در آغاز کتاب روی اغوای زنی که همسر راوی کتاب است با وی شرطبندی میکند و شخصیتش در هالهای از ابهام فرو رفته است، این زن و شوهر توسط یک نشریه بنیادگرا در مخمصهای از اتهام و افترا میافتند که در نهایت به دستگیری زن و سنگسار او میانجامد.
منظومه تهران
نویسنده: محمدعلی سپانلو
ناشر: ناکجا، فرهنگ معاصر
تاریخ انتشار: 1384
قیمت: 6,99€
در آن خواب تهران جوان بود | در انبارهای زغالی | زغال شبقگون ز جا کنده میشد | زمان را به پس مینوردید | و تبدیل میگشت در دود | صفی از درخت اقاقی، دو سوی خیابان مفقود. | ز سیمان و مرمر | نَم عطری از کاهگل میتراوید | خیابان عصر بهاری | و بوی دَمِ خاک | با آب پاشان برزن | شب عید. | و بر دکّههای جراید | ورق میزند باد | نسیم و صبا را. | و در سُکرِ خوابآورِ عصر | نواهای لرزانساز است و تصنیفهای بریده | خبرگویِ کنسرت در کافه شهرداری. | در آن حال پیشانی سبز دروازهها را فروریخت | کلنگ نظامی. | سپس سالهایی که چون شاپرک گشت میزد | سر بامها، خلوت پلهها، وهم خرپشتهها را | تو با چشمههای سپید تنت، جاری از جوی پیراهنت، |میمکیدی | ز بوی کتانهای مهتابخورده شبْآغشتهها را | و در سینه بالِغت موج آواز میخواند
تکاپوی لبها و اندوه ننوشتهها را؛ | و بوی تنت، بوی گلدان سیمی، گزین گشته با غنچه باغهای | قدیمی: | نسیمی معطر که میخاست از دشتهای سمرقند | نسیمی که با آههای نشابور تودیع میشد | نسیمی که از بیشه تلخ بابُل میآمد | نسیمی که از اشک گلهای قمصر خبر داشت | نسیمی که میگشت در کوههای فرازنده کُرد | و پیغامهای سحرگاه را در دل خویش میبرد. | تو رفتی و از بامهای سحرگه گذشتی | و غوغای دلدادگان در پس سر نهادی | و با خوشه سبز پروین | و با غنچه زرد نارنج پیوند بستی. | ربودی حواس پراکنده دَرسخوانها | که با شال ابریشم بتّه جقّه از آن سوی شمشادها میگذشتی. | تو بودی به دلتنگِ تبعیدها، وحشتِ امتحانها | تو بودی به دهلیزها، یا شب پادگانها
تو بودی و فرسودی از سالهای نفسگیر | و ز آن مادر اتفاقی | که دفترچه نسل ما را به هم بست | و ما گم شدیم و گذشتیم و رفتیم | وین قصه باقی | مگر یاد ما لحظهای از زمان بازگردد | اگر روزگاری شود زنده در خواب این شهر عطر اقاقی.
کوچه بن بست
نویسنده: سید ابراهیم نبوی
ناشر: H&S Media
172 صفحه
قیمت: $17.00
برای آدمی که میان خلاقیت ادبی و ژورنالیزم زندگی میکند، همیشه شعر و داستان کوتاه فرصتهای نفس کشیدن میشود، فرصتی که آدم ژورنالیست -که روزمرگیهای خبری، دائم او را زیر آب گل آلود میکشد- فراهم میآورد تا سرش را از آب بیاورد و نفسی بگیرد و ادامه پیدا کند. رمان یا گونههای دیگر خلاقیت ادبی معمولا این نقش را ندارند، چرا که نیاز به حفظ تداوم حسی دارند و حفظ تداوم حسی، کاری است بس دشوار برای روزنامهنگاری که دائم با خبرهای مختلف روبروست.
عصیان بر رهبر
نویسنده: سباستین هافنر
مترجم: بهرام هرمزان
ناشر: انتشارات فربرگ
تاریخ انتشار: 2013
کتاب الکترونیکی “عصیان بر رهبر”، نوشته “سباستین هافنر” که بطور جامعی در سال ۲۰۰۲ میلادی در آلمان بچاپ رسید، بیش از هر چیز تو گویی جامعه های خاورمیانه را مد نظر دارد! سخن در این کتاب از آن مردمی است که خواسته یا ناخواسته تن به فاشیسم داده اند، و در این پروسه، نه تنها آزادی های سیاسی و اجتماعی که آزادی های فردی و فرهنگی خویش را نیز باخته اند. دهشتناک تر اینکه اکثر “روشنفکران” این جوامع هنوز که هنوز است به ماهیت رژیم حاکم بر مردمشان پی نبرده اند، و شاهکارشان برای حل این معضل این است که یا نسخه های بازمانده از دهه های پیش را تبلیغ کنند، و یا ترمیم و اصلاح از درون رژیم را برای توده ها پیش نهند!
مرگ آرام
نویسنده: سیمون دوبوآر
مترجم: مجید امین موید
ناشر: انتشارات نگاه، ناکجا
تاریخ انتشار: 2013
160 صفحه
قیمت: 5,99€
اگر پزشک معالج مامان از همان نخستین نشانیهایش سرطان را دریافته بود چه پیش میآمد؟ تردیدی نیست که به وسیله اشعه با سرطان مبارزه میشد و ممکن بود مامان دو یا سه سال بیشتر زندگی کند. ولی در آن صورت از خصیصه دردش آگاه میشد و یا دست کم دچار سوءظن میگشت و پایان زندگیش را در میان دلهره میگذرانید. آنچه مایه تاسف ما بود این است که اشتباه پزشکان ما را گول زد؛ وگرنه دلخوشی مامان نخستین موضوع مورد علاقه ما میشد. محظورات چان و پوپت به حساب آورده نمیشد. من او را بیشتر میدیدم و برایش شادمانیها میآفریدم.
شبنشینی باشکوه
نویسنده: غلامحسین ساعدی
ناشر: انتشارات نگاه
تاریخ انتشار: ۱۳۸۸
۱۲۶ صفحه
قیمت: 3,99€
داستانهای کوتاه این کتاب حکایت زندگی طبقه متوسط کارمندان ادارات دولتی است که با افکار حقیر، آرزوهای محدود و آرمانهای کوچک، عمر خویش را در انجام کاری تنک مایه و تکراری به تباهی سوق داده و سرانجامی جز مرگ و بیماری و دیوانگی نصیبشان نمیشود.
بعد از زلزله
نویسنده: هاروکی موراکامی
مترجم: علی حاجیقاسم
ناشر: انتشارات نگاه، ناکجا
تاریخ انتشار: ۱۳۹۰
۱۲۸ صفحه
قیمت: 4,99€
اقتصاد کشور روزبهروز رونق بیشتری میگرفت و پول مردم از پارو بالا میرفت که ناگهان زلزله شد. زلزله برای شخصیتهای بعد از زلزله، پژواکی از گذشتهای است که سالها پیش مدفون کردهاند. ساتسوکی سیسال از عمرش را در نفرت از مردی به سر برده که او را از بچهدار شدن محروم کرده. آیا کینه سخت او بوده که فاجعه زلزله را به بار آورده؟ پدر و مادر جونپی، که او را از خود طرد کرده بودند، در کوبه زندگی میکنند. آیا باید به آنها زنگ بزند و جویای حالشان شود؟ میا که خانوادهاش را رها کرده تا بتواند در ساحلی دهها کیلومتر دورتر از زادگاهش کندههای شعلهور درست کند. سالای چهارساله هر شب کابوس مرد زلزلهای را میبیند که میخواهد او را در یک جعبه کوچک بچپاند. کاتاگیری از سر کار بر میگردد و در خانهاش با قورباغه عظیمالجثهای برخورد میکند. قورباغه ادعا میکند ماموریت دارد توکیو را از شر کرم غولپیکری نجات دهد…
پسران عشق
نویسنده: قاضی ربیحاوی
ناشر: گردون
تاریخ انتشار: 2011
298 صفحه
قیمت: $12.00
قاضی در این اثر عشقی بسیار ملموس را در بستری از تاریخ روایت می کند، تولد آن با انقلاب در می آمیزد و پیش از آنکه بشکفد، در محیط خفقانزده کشور بر دار آونگ میشود. نویسنده با مهارتی ستودنی خواننده را همراه شخصیتهای داستان از محیط سراسر فاسد جنسی به روزهای انقلابی میرساند که نطفهی آن به “سقطجنین” میانجامد. در فرار از این محیط است که با فساد جنسی در جامعهای مردسالار آشنا میشویم، محیطی که تا کنون کمتر به آن پرداخته شده است. در فرهنگ ما تا کنون از تجاوز جنسی نسبت به پسران سخنی گفته نشده و ابعاد آن هنوز ناشناخته مانده است. شاید به این علت که مردان نمیخواهند “غرور مردانه” خویش را جریحهدار نمایند.