خامنه ای: موظّفیم مردم را به بهشت برسانیم

نویسنده
جلال یعقوبی

» نظر جدید رهبر جمهوری اسلامی درباره وظایف حکومت

آیت الله خامنه ای مدتی است همان سخنانی را تکرار میکند که در زمان ریاست جمهوری سیدمحمد خاتمی هم میگفت. او اخیرا در یکی از سخنرانی های خود گفته است: “گاهی شنیده میشود کسانی در گوشه‌وکنار وقتی صحبت از هدایت و راهنمایی و بیان حقایق دینی و مانند اینها میشود، میگویند آقا، مگر ما موظّفیم مردم را به بهشت برسانیم؟ خب بله؛ بله، همین است. فرق حاکم اسلامی با حکّام دیگر در همین است: حاکم اسلامی میخواهد کاری کند که مردم به بهشت برسند؛ به سعادت حقیقی و اُخروی و عقبائی برسند؛ [لذا] راه‌ها را باید هموار کند. اینجا بحثِ زور و فشار و تحمیل نیست؛ بحثِ کمک کردن است. فطرت انسانها متمایل به سعادت است، ما باید راه را باز کنیم؛ ما باید کار را تسهیل کنیم برای مردم تا بتوانند خودشان را به بهشت برسانند؛ این وظیفه‌ی ما است.”

 او سپس اضافه کرده است: “از جمله‌ی چیزهایی که مردم را به بهشت نزدیک میکند، بهبود معیشت مردم است؛ کادَ الفَقرُ اَن یَکُونَ کُفرا. جامعه‌ای که در آن فقر باشد، بیکاری باشد، مشکلات معیشتیِ غیر قابل حل وجود داشته باشد، اختلاف طبقاتی باشد، تبعیض باشد، شکاف طبقاتی باشد، حالت آرامش ایمانی پیدا نمیکند. فقر، انسانها را به فساد میکشاند، به کفر میکشاند؛ فقر را باید ریشه‌کن کرد. کار اقتصادی، فعّالیّت اقتصادی باید به‌طور جدّی در برنامه‌های مسئولین قرار بگیرد.”

سخنان آیت الله خامنه ای را باید در ادامه حمایتهای او از حکومتی شدن تمامی ارکان دینی در جامعه ایران دانست. او پیش از این هم گفته بود: “ما مسئولیت شرعی داریم، مسئولیت قانونی داریم در قبال فرهنگ کشور و فرهنگ عمومی کشور. و البته می‌بینیم در بعضی از مطبوعات، نوشته‌ها، گفته‌ها، بعضی‌ها با عنوان «دین دولتی» و «فرهنگ دولتی» میخواهند نظارت دولت را محدود کنند و تخریب کنند و به‌اصطلاح یک اَنگ غلطی و مخالفتی به آن بزنند که آقا، اینها میخواهند دین را دولتی کنند، فرهنگ را دولتی کنند! این حرفها یعنی چه؟ دولت دینی با دین دولتی هیچ فرقی ندارد. دولت جزو مردم است؛ دین دولتی یعنی دین مردمی؛ همان دینی که مردم دارند، دولت هم همان دین را دارد.”

 او در جایی دیگر خواستار حمایت حوزه های مذهبی از حکومت شد و تاکید داشت: “بعضی‌ها میخواهند به عنوان استقلال و به نام استقلال، رابطه‌ی حوزه را با نظام قطع کنند؛ این نمیشود. وابستگی غیر از حمایت است، غیر از همکاری است. “

 بلافاصله پس از این سخنان، گروهی از هواداران آیت الله خامنه ای به حمایت از وظیفه به بهشت بردن مردم توسط حکومت پرداختند.

از جمله حجت الاسلام صابر اکبری جدی، رئیس دبیرخانه نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه ها، طی گفتگویی تاکید کرد: “انسان برای ماندن در این دنیا نیامده است و بهشتش در این دنیا نیست اما در عین حال مسیر آن بهشت حقیقی از این دنیا می‌گذرد و اگر انسان می‌خواهد به آن بهشت برسد باید دنیای خودش را در آن مسیر طراحی کند و بسازد. پس وظیفه یک حاکم اسلامی این است که بتواند این مسیر را هموار کند و درست طراحی کند وگرنه اگر این وظیفه را از حاکمیت اسلامی حذف کنیم مانند سایر حکومت‌ها می‌شود که وظیفه‌شان را تنها تامین امنیت، بهبود وضعیت معیشتی و بهداشتی و رفاه مردم و این گونه مسائل می‌دانند.”

 او اضافه کرد: “باید میان مسئله اعمال قوه قهریه در برخی از موارد از سوی حاکمیت و هدایت مردم با زور و فشار تفکیک قائل شد. در واقع حاکمیت اسلامی وظیفه دارد تمام زمینه‌های رشد و کمال انسان را در جهت رسیدن آحاد افراد جامعه به بهشت فراهم کند.”

همچنین، حجت الاسلام احمد جهان‌بزرگی هم، که عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی معرفی شده بود، با تاکید بر اینکه حکومت اسلامی موظف است زمینه‌های ورود مردم به بهشت را فراهم کند، گفته بود: “ایجاد فضیلت اخلاقی در جامعه وظیفه حکومت اسلامی است و از این نظر می‌توان مسئله ایجاد و گسترش فضیلت اخلاقی را یکی از تفاوت‌های حکومت اسلامی و حکومت‌های دیگر دانست.” او معتقد بود: “گسترش بدی در جامعه موجب سرنگونی حکومت خواهد شد، خداوند این سنت را در تاریخ و عالم خلقت قرار داده است که اگر حکومتی به همراه مردم در برابر بدی‌ها موضع‌گیری نکند، خداوند عنایت خود را از جامعه برمی‌دارد و اشرار حکومت خوب را سرنگون کرده و خود حاکم می‌شوند. مردم و حکومت در برپایی خوبی‌ها واز بین بردن بدی‌ها و ایجاد زمینه فضیلت اخلاقی در جامعه وظیفه دارند و نتیجه این احساس وظیفه این خواهد بود که مردم به بهشت بروند. “

از طرفی هفته نامه شما، وابسته به حزب موتلفه اسلامی سخنان حمیدرضا ترقی، یکی از اعضای این حزب را منتشر کرد که گفته بود: “اصل «هدایت جامعه به بهشت» شاخص ارزیابی دولت هاست.”

 او تاکید داشت: “هدف این نظام سیاسی تنها تأمین نیازهای مادی زندگی انسان‌ها نیست بلکه حکومت اسلامی وظیفه دارد آحاد جامعه اسلامی را در مسیر کمال به سمتی سوق بدهد که راه آنها به سمت بهشت و حیات طیبه تسهیل و هموار شود.”

 او افزوده بود: “یکی از اختلافات نیروهای مذهبی از ابتدای انقلاب اسلامی با جریان‌های سکولار و لیبرال نیز در همین مسئله بود. آنها تلاش کردند دولت و حکومت را به سمت سکولاریزه کردن و لیبرالیزه کردن جهت دهند و نقش دین را در حکومت و سیاست به حداقل تقلیل دهند.”

سخنان رهبر جمهوری اسلامی در حالی بیان شده است که در سال های اخیر انتقادهای زیادی از تلاش حکومت برای به بهشت بردن مردم شنیده میشود. از جمله هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام چند سال پیش طی سخنانی کنایه زده بود: “اسلام عزیز راه صحیح و غیرصحیح را به انسان معرفی کرده و در عین حال به بشر اختیار انتخاب داده که راه نور یا ظلمت را انتخاب و به بهشت یا جهنم برود و هیچ جا اشاره نشده است که باید به زور انسان‌ها را به بهشت برد. مطمئنا اگر معارف اسلامی به صورت صحیح به ذهن و دل انسان‌ها و بخصوص جوانان ارائه و در این راه از روش اقناع استفاده شود، مردم راه صلاح و رستگاری را انتخاب خواهند کرد.”

پیش از انتخابات سال ۱۳۸۸ نیز میرحسین موسوی در یکی از برنامه های تبلیغاتی اش که از رادیو معارف منتشر شد، گفته بود: “نظام آموزش عالی ایران برای ایجاد ارتباط با مسایل دینی و اسلامی باید نگاه خود را به معنویت و مذهبی‌تر کردن جامعه تغییر دهد چرا که با قیود و فشار نمی‌تواند جامعه را مذهبی کند و با زور نمی‌توان کسی را به بهشت برد نه اینکه مراقبت و استراتژی در میان نباشد اما با سوءظن به استاد و دانشجو این معنویت حاصل نمی‌شود.”

به نظر می رسد که در سالهای اخیر آیت الله خامنه ای تعارفهای گذشته جمهوری اسلامی را کنار گذاشته و صریحتر از گذشته “منویات نظام” را بیان می کند.