جعفر پناهی، کارگردان سرشناس ایرانی از سوی شعبه 26 دادگاه انقلاب، به 6 سال حبس تعزیری، 20 سال محرومیت از فیلمسازی و فیلمنامه نویسی محکوم شد.براساس حکم صادره آقای پناهی، 20 سال حق خروج از ایران و همچنین حق گفتگو با هیچ رسانه داخلی و خارجی را ندارد.
فریده غیرت، وکیل آقای پناهی به خبرگزاری ایسنا گفته است که این حکم روز 27 آذر ماه به من و موکلم ابلاغ شد که متاسفانه بسیار سنگین در نظر گرفته شده است.
به گفته وی “آقای پناهی به اتهام اجتماع و تبانی و تبلیغ علیه نظام به شش سال حبس تعزیری و به عنوان تتمیم مجازات به ۲۰ سال محرومیت از حقوق اجتماعی شامل ساختن فیلم، نوشتن هر نوع فیلمنامه، مسافرت به خارج از کشور و مصاحبه با رسانه‌ها و مطبوعات داخلی و خارجی محکوم شده است”.
خانم غیرت گفته است که او و موکلش در مهلت مقرر به حکم صادره اعتراض و تقاضای تجدید نظر خواهند کرد.
همزمان محمد رسول اف، دیگر کارگردان ایرانی به 6 سال حبس تعزیری محکوم شد.
آقای میرزاده، وکیل این فیلمساز به خبرگزاری ایسنا گفته است که موکلش به اتهام اجتماع و تبانی و تبلیغ علیه نظام به 6 سال حبس تعزیری محکوم شده و او و موکلش در مهلت قانونی نسبت به این حکم اعتراض خواهند کرد.
جعفر پناهی، فیلمساز برجسته ایرانی و کارگردان فیلم هایی چون “دایره، بادکنک سفید، طلای سرخ و آفساید” که تاکنون از جشنواره های معتبری چون کن، برلین و ونیز، جوایز متعددی کسب کرده 10 اسفند سال گذشته به اتفاق همسر، دختر و 15 نفر از مهمانانش که از عوامل ساخت فیلم جدید او بودند در منزل خود بازداشت شد.
محمد رسول اف نیزکه جزو مهمانان آقای پناهی بود، به اتفاق او بازداشت شد.
اعضای خانواده و سایر بازداشت شدگان به مرور آزاد شدند اما آقای پناهی 3 ماه در بند 209 زندان اوین به سر برد و در حالی با قرار وثیقه آزاد شد که در زندان دست به اعتصاب غذا زده بود.
دادگاه آقای پناهی 16 آبان ماه برگزار شد و این فیلمساز 49 ساله ایرانی در دادگاه اعلام کرد: “به جرم ساختن فیلمی محاکمه می شوم که هنگام دستگیری، حتی سی درصد آن هم فیلمبرداری نشده بود”.
او بازداشت خود و همکارانش در حین فیلمبرداری فیلمی ناتمام را “هجوم صاحبان قدرت بر همه اهل فرهنگ و هنر و سینماگران کشور” دانسته بود: “قدرت‌نمایی برای اینکه؛ هر که از ما نیست و مثل ما فکر نمی‌کند، محکوم است”.
آقای پناهی خود را فیلمسازی اجتماعی و نه سیاسی معرفی کرده و گفته بود: “با بازداشت و محاکمه من، نه‌تنها منِ فیلمساز، که سینما را به عنصری سیاسی تبدیل کرده‌اید. این تنها محکمه من نیست. محکمه هنر و هنرمندان این کشور است. گواه تاریخ هر کشوری، آثار هنری و برخورد با هنرمندان آن سرزمین است. پس هر حکمی که در این دادگاه داده شود، حکمی است برای همه هنرمندان، بخصوص همه سینماگران این سرزمین. و حتی حکمی است برای جامعه ایران که سال‌هاست مخاطب این سینما هستند. نهال من و همه هنرمندان ایران در خاک این کشور ریشه دوانده و میوه درخت هنر ما، حاصل زیبایی‌ها و زشتی‌های این سرزمین است. پس هر حکمی که به من و اندیشه من می‌دهید، حکمی است که به مردم این کشور داده می‌شود”.
او اکنون در حالی به اتهام “اجتماع و تبانی و تبلیغ علیه نظام” چنین محکومیت سنگینی گرفته که دادستان تهرام پیشتر اعلام کرده بود اتهام آقای پناهی سیاسی نیست.
جعفر پناهی پیش از این در مراسم چهلم ندا آقا سلطان نیز به اتفاق همسر، دختر و دو تن از همکارانش برای چند ساعت، بازداشت شده بود. این کارگردان شهیر ایرانی در این زمینه توضیح داده بود: “آن موقع وقتی مرا گرفتند ظاهرا به این شکل بود که مرا نشناخته بودند. مرا هشت ساعت نگه داشتند. نهایتا دوستانم و برو بچه های سینما آمدند و با جاهای مختلتفی ارتباط برقرار کردند و نهایتا من و دخترم و همسرم و دو تن از دوستانم را که با هم دستگیر شده بودیم، آزاد کردند. حالا. در مورد من سوء تفاهم شده بود که برسر قبر ندا آقاسلطان مرا دقیقا بازداشت کردند. ولی همان زمان افراد بسیاری هم آنجا بودند که آنها هم دستگیر شده بودند. گویا درمورد آنها هم سوء تفاهم شده بود؟ انگار که در یک اتوبان راه رفته اند و خیال کرده اند که قبر ندا آقاسلطان است”!
اما زندان و محکومیت، تنها برخوردهایی نیست که برای این کارگردان سرشناس ایرانی در نظر گرفته شده است. او در جریان محاکمه خود رسما اعلام کرد که مهرماه سال گذشته او را به دفتر پی گیری وزارت اطلاعات احضار و به او تذکر جدی داده بودند.
22 مهر ماه سال گذشته نیز از سفرآقای پناهی به پاریس جلوگیری و او را ممنوع الخروج کرده بودند. آقای پناهی در مورد ممنوع الخروج شدن خود نیز گفته بود: “این کار را خود دولت انجام می دهد. قرار هم نیست که توضیحی بدهد یا چیزی بگوید. هدف، ممنوع الخروج کردن ماست. این همان دولتی است که چهار سال تمام نگذاشتند من هیچگونه فیلمی بسازم. همان دولتی است که اجازه نمایش فیلم هایم را نداده است. همان دولتی است که مشکل برایم ایجاد کرده و همان دولتی است که این دروغ ها را می گوید”.
و اکنون او در حالی از سوی دادگاه به 20 سال محرومیت از فیلمسازی و فیلمنامه نویسی و 20 سال ممنوع الخروجی محروم شده که به گفته خودش طی سالهای گذشته ممنوع الکار هم شده بود. آقای پناهی بعد از ممنوع الخروجی، به رادیو فردا گفته بود: “من حدود دو سالی بود که می خواستم کار کنم. اقدام هم کرده بودم. فیلمنامه هم داده بودم. اجازه کار به من ندادند و مسائل مختلفی برایم ایجاد کردند”.
این کارگردان ایرانی در واکنش به کودتای انتخاباتی 22 خرداد و اعلام احمدی نژاد به عنوان رئیس دولت دهم به رادیو فردا گفته بود: “احمدی نژاد تحقیر بیشتری انجام خواهد داد. مردم را حقیر می‌کنند و سعی می‌کنند حکومت خودشان را بیشتر و بیشتر به مردم اعمال کنند. چهره‌ای که از او پس از رای‌گیری دیدیم دقیقا حالت چهره یک بازنده بود، و حالا به نظر می‌رسد این موضوع او را بیشتر و بیشتر تهیج خواهد کرد تا هر دروغی که می‌تواند بگوید و این دروغ‌ها هم حد و مرزی نداشته باشد و آنها را اعمال کند. او سعی می‌کند پیشتاز باشد و نهایتا امکان دارد که کارهای خطرناکی از وی سربزند”.
