کتاب روز♦ کتاب

نویسنده
نسرین تبریزی

‏هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند ‏یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد ‏بود، ولی این امر به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ‏ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید ‏آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند. ‏

P.O.Box 94000 creteil cedex‎

France10014‎

balhoma.jpg


دوره هشتم درمورد” دلایل پس رفت هما پس از انقلاب”، “ اخراج های بی ضابطه یا ترک داوطلبانه متخصص”، و “ ‏انتصاب مدیران غیر متخصص و پیدایش ضعف مدیریت در هما” مطالبی بسیار خواندنی دارد.‏

کتاب که ازاطلاعات کلی، تاریخی و فنی سرشار است، . نکات خواندنی متعددی از جمله درباره “نخستین زن خلبان ‏هواپیمای بازرگانی ایران”( ص 134) و” نخستین مهماندار هواپیمائی ایران” ( ص 135) - یک دخترجوان آمریکایی ‏به نام دوریس ولسون- دارد. ‏

فصل کوتاه خواندنی دیگری هم “نخستین زنان و مردان خلبان ایران” اختصاص یافته است. کتاب عکس های تاریخی ‏جالبی هم دارد که متاسفانه صفحه بندی فشرده و بی سلیقه کتاب آنها را کم اثر کرده است.‏

‏ “ روز” از نویسنده کتاب درخواست دارد با ای میل زیر با ما تماس بگیرند

honarnamayesh.jpg

هنر نمایش در ایران (تا سال 1357)

نویسنده: تاجبخش فنائیان

‏436 ص، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1386، چاپ اول

در این کتاب، ابتدا سابقه نمایش های آیینی ایران، در دوران پیش از اسلام و سپس خصوصیات کلی انواع نمایش های ‏ایرانی در دوران اسلامی و به ویژه پس از رسمیت یافتن مذهب تشیع به عنوان مذهب حکومتی در دوران صفویه، مرور ‏شده است. سپس روند ورود تئاتر اروپایی به ایران و چگونگی پیگیری آن به وسیله نویسندگان، مترجمان و روشنفکران، ‏مورد توجه قرار گرفته است. کتاب با ارائه گزارشی از تحولات هنر نمایش در دوران «پهلوی»، یعنی دورانی که ‏حرکتی نوین در عرصه هنر تئاتر در ایران شکل می گیرد، به پایان می رسد. از ویژگی های این دوران که در این ‏گزارش با آن آشنا می شویم، تشکیل کلوپ ها، انجمن ها، گروه ها و مدارس تئاتری، ترجمه و اجرای تئاترهای خارجی، ‏شکل گیری رقابت دو جناح ایدئولوژیک و سیاسی در عرصه تئاتر، و پیروی و الگو برداری دست اندرکاران هنر نمایش ‏از تکنیک های تئاتر غرب و آموزش قواعد و مبانی این تئاتر است. ‏

skandarname.jpg

اسکندرنامه: روایت فارسی از “کالیستنس دروغی”

جمع آورنده و تحریر کننده نخستین: عبدالکافی بن ابی البرکات

به کوشش: ایرج افشار

‏698 ص، تهران: نشر چشمه، 1387، چاپ اول

از نخستین سده های پس از میلاد، نویسندگان و دانشمندان در سرزمین های مختلف، کتاب هایی در شرح جهانگردی و ‏کارهایی که «اسکندر مقدونی» کرد، به زبان های گوناگون نوشتند. این گونه کتاب ها در زبان فارسی «اسکندرنامه» ‏نامیده شد. کتاب حاضر کهن ترین اسکندرنامه منثور به زبان فارسی است که گمان می رود در فاصله قرون ششم تا ‏هشتم هجری نوشته شده باشد. این کتاب در حقیقت روایت فارسی مجموعه ای از اقوال و اخباری است که قصه پردازی ‏از مردم مصر که تعلیم و تربیت یونانی داشت و بعدها به نام «کالیستنس دروغین» مشهور شد، در قرن دوم میلادی ‏تالیف کرد. پژوهشگران ایرانی از جمله «ملک الشعرای بهار» و «ذبیح الله صفا» به کهنگی زبان فارسی در این کتاب ‏‏– که نسخه خطی منحصر به فرد آن متعلق به «سعید نفیسی» بوده است– تاکید کرده اند. این نسخه ارزشمند، گذشته از ‏روانی و شیوایی و فخامت زبان آن و اهمیتی که در بررسی تاریخ زبان فارسی دارد، از لحاظ مطالب و افسانه هایی هم ‏که درباره «اسکندر» بیان داشته، حائز اهمیت بسیار است و از شاهکارهای دلپذیر ادبیات فارسی محسوب می شود. این ‏کتاب که نخستین بار در سال 1343 خورشیدی به تصحیح «ایرج افشار» و به وسیله «بنگاه ترجمه و نشر کتاب» ‏منتشر شده و سال ها نایاب بود، اکنون با حروف چینی جدید و برخی ملاحظات تازه استاد «افشار»، همراه با پیوست ‏های گوناگونی که او بر کتاب افزوده، چاپ و منتشر شده است. ‏

noushin.jpg

یادنامه عبدالحسین نوشین

به کوشش: نصرت کریمی

‏424 ص، تهران: نشر نامک، 1387، چاپ اول

این کتاب، مجموعه ای از مقالات، خاطرات و نوشته های هنرمندان و پژوهشگران ایرانی درباره بنیان گذار تئاتر علمی ‏در ایران، «عبدالحسین نوشین» است. او پس از تحصیل در رشته هنرهای دراماتیک در فرانسه، در سال 1311 ‏خورشیدی به ایران بازگشت و با همکاری همسرش «لرتا» که از هنرمندان برجسته تئاتر بود، تحولی بنیادین در تئاتر ‏ایران به وجود آورد. بسیاری از هنرمندان برجسته تئاتر و سینمای معاصر ایران از شاگردان «عبدالحسین نوشین» به ‏شمار می آیند. «نصرت کریمی»، «محمود دولت آبادی»، «ایرن»، «حمید سمندریان»، «هما روستا»، «مهین ‏اسکویی»، «علی نصیریان»، «داود رشیدی»، «شاهین سرکیسیان»، «جعفر والی»، «انور خامه ای»، «بزرگ ‏علوی»، «خلیل ملکی»، «احسان طبری» و «عزت الله انتظامی»، از جمله هنرمندان و پژوهشگرانی هستند که نوشته ‏هایی از آنها درباره «عبدالحسین نوشین»، زندگی و فعالیت هایش، در این مجموعه می خوانیم. ‏

shahnameh.jpg

شاهنامه

دوره 8 جلدی ‏

به کوشش: جلال خالقی مطلق

‏4169 ص، تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی، 1386، چاپ اول

تصحیح حاضر از «شاهنامه»، حاصل کوشش های خستگی ناپذیر یکی از برجسته ترین پژوهشگران ایرانی در این ‏زمینه، و مقابله و مقایسه انتقادی معتبرترین نسخه های موجود از این شاهکار ادبیات حماسی ایران است. این تصحیح ‏ارزشمند که پس از سال ها انتظار در هشت دفتر، همراه با زیرنویس های بسیار برای مقایسه نسخه های گوناگون و ‏فهرست های راهنما به چاپ رسیده، یکی از مستندترین ویرایش های اثر جاودانه حکیم بزرگ توس است. ‏

convansion.jpg

ماده شانزدهم کنوانسیون زنان از نگاه فقه شیعه

نویسنده: مریم محمدی

‏236 ص، قم: بوستان کتاب قم، 1386، چاپ اول

سازمان ملل متحد برای حمایت از حقوق زنان، معاهداتی را در دستور کار خود قرار داده که از جمله آنها «کنوانسیون ‏رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان» است. ماده شانزدهم این کنوانسیون، مربوط به تساوی حقوق زن و مرد در ازدواج ‏است. در کتاب حاضر که بوسیله «مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم» منتشر شده، ماده شانزدهم ‏کنوانسیون زنان، از دیدگاه فقه شیعه بررسی شده است. این بررسی از این جهت حائز اهمیت است که خواننده را با نظر ‏گروهی از فقها و علمای شیعه در مورد حقوق زن و مرد در امر ازدواج و تفاوت دیدگاه های آنان با آنچه در این ‏عهدنامه جهانی آمده است آشنا می کند. ‏

ashpazikordi.jpg

هنر آشپزی کردی

نویسنده: لیلا کردبچه

‏197 ص، مصور، رنگی، تهران: انتشارات صور اسرافیل، 1386، چاپ اول

در این کتاب که با تصاویر زیبای رنگی چاپ شده است، روش تهیه و پختن غذاهای کردی برای علاقمندان شرح داده ‏می شود. غذاهای این مجموعه در یازده گروه یعنی «آش ها»، ‌«پلوها»، «دلمه ها»، «کوفته ها»، «کوکوها»، «خورش ‏ها و قلیه ها»، «آبگوشت ها»، «کباب ها»، «نان ها»، «سالادها و دورچین ها» و«شیرین ها و دسرها» دسته بندی و ‏معرفی شده است. کتاب«هنر آشپزی کردی» ما را با فرهنگ غذایی قدیمی و غنی مردم کردستان آشنا می کند.‏

bachehayeemrooz.jpg

مهمان خانه بزرگ قزوین

نویسنده: مهرزاد پرهیزکاری

‏252 ص، قزوین: نشر روناس، 1386، چاپ اول

ساختمان «مهمان خانه بزرگ قزوین» در سال 1880 میلادی، در دوران حکومت «ناصرالدین شاه» به پایان رسید. این ‏مهمان خانه، بخشی از مجموعه دولتی قزوین بود که در انتهای اولین جاده شوسه ایران، از تهران به قزوین قرار داشت. ‏‏«مهمان خانه بزرگ قزوین» با دارا بودن امکانات رفاهی و خدماتی که تا آن زمان هیچیک از منزل گاه های ایران به ‏خود ندیده بود، نخستین هتل مدرن و سرآغاز هتلداری ایران به شمار می رود. در حقیقت این مهمان خانه به وسیله دولت ‏و به دستور شاه برای پذیرایی و اقامت مسافران اروپایی و به ویژه سفرا و نمایندگان دولت های خارجی ساخته شد. ‏ساختمان آن از مهمان خانه های درجه یک اروپایی الگو برداری شده بود و شاه توجه خاصی به آن داشت. در کتاب ‏حاضر که همراه با تصاویر و نقشه های گوناگون به چاپ رسیده، ضمن معرفی تاریخچه این مهمان خانه، ویژگی های ‏معماری و تاثیر آن در زندگی اجتماعی شهر قزوین و هم چنین معماری این شهر، مورد بررسی قرار گرفته است. ‏

barinkhanyaghma.jpg

فرهنگ فارسی بچه های امروز

نویسندگان: مهدی ضرغامیان، مهناز عسگری

‏358 ص، مصور، رنگی، تهران: انتشارات کتابهای مهتاب، 1386، چاپ اول

این کتاب، فرهنگی است که برای بچه های دبستانی کلاس های سوم تا پنجم دبستان تدوین شده است. بنابراین بچه های ‏نه تا دوازده ساله با مراجعه به این فرهنگ با معنای اصلی بخشی از واژه های پرکاربرد فارسی امروز آشنا می شوند. ‏هدف نویسندگان این فرهنگ، ارائه توصیفی روشن و شفاف از معنا و کاربرد واژه ها با زبانی ساده و صمیمی است؛ به ‏همین علت، توصیف ها به شکل گفتگو با خواننده تنظیم شده است. «فرهنگ فارسی بچه های امروز» با بیش از سه ‏هزار مدخل زبانی و افزون بر صد وهفتاد مدخل دانشنامه ای، موجب تسلط بیشتر بچه ها بر زبان خود و افزایش اعتماد ‏به نفس آن ها می شود. ‏

ghesseha.jpg

برین خوان یغما

‏ مجموعه مقالات حبیب یغمایی (جلد اول) ‏

به اهتمام: سید مرتضی آل داود

‏450 ص، تهران: انتشارات مگستان، 1387، چاپ اول

این کتاب، جلد اول از مجموعه ای است که در آن گزیده ای از مقالات استاد فقید، «حبیب یغمایی»، مدیر مجله «یغما»، ‏گردآوری و تدوین شده است. این مقالات که در فاصله سال های 1298 تا 1363 خورشیدی در مجلات و نشریات ‏معتبر منتشر شده است، به مسائل و موضوعات گوناگون ادبی، پژوهشی، اجتماعی و تاریخی می پردازد. دسته ای از ‏مقالات «یغمایی» مانند آنچه درباره «ترجمه تفسیر طبری»، «کلیات سعدی» و «فردوسی» نوشته، پژوهشی است و ‏سبک آن ها همانند شیوه فارسی نگاری استادان محقق است. برخی نوشته های او جنبه انتقادی و سیاسی و اجتماعی ‏دارد، بعضی هم به موضوعات ادبی و گاه مسائل روز پرداخته است. ‏

ghesseha.jpg

قصه قصه ها

کهن ترین روایت از ماجرای شمس و مولانا

نویسنده: محمدعلی موحد

‏308 ص، تهران: نشر کارنامه، 1387، چاپ اول

اسناد واقعیت ماجرای «شمس» و «مولانا» مثلثی است که سروده ها و نوشته های خود «مولانا»– در «دیوان شمس»، ‏‏«مثنوی»، «فیه ما فیه» و «مکتوبات» – یک ضلع آن، گفته های شمس– در «مقالات» – ضلع دیگر، و گزارش «بهاء ‏الدین ولد» فرزند «مولانا» که به «سلطان ولد» مشهور است، ضلع سوم آن است. این گزارش به صورت پراکنده، ‏همراه با اطلاعات متفرق دیگر درباره «سلطان العلما»، پدر «مولانا»؛ «سید برهان الدین محقق»، اتابک «مولانا»؛ و ‏‏«صلاح الدین زرکوب» و «حسام الدین ارموی»، خلیفه های «مولانا» در جاهای مختلف از «ابتدانامه»، یعنی نخستین ‏دفتر از مثنوی های سه گانه «سلطان ولد» آمده است. اگر اجزای این گزارش یک جا جمع و تدوین شود تقریبا یک دهم ‏مجموع «ابتدانامه» را تشکیل می دهد. هر پژوهشگری که خواهان تحقیق در احوال «مولانا» باشد باید کار خود را با ‏این گزارش مهم و ارزشمند آغاز کند. در کتاب «قصه قصه ها»، ابتدا اجزای پراکنده این گزارش از جاهای مختلف ‏‏«ابتدانامه» گردآوری و بر حسب ترتیب تاریخی مرتب و تدوین شده است. سپس پژوهش های نویسنده درباره «سلطان ‏ولد» و شخصیت و آثار او آمده است. در این بخش مطالبی که «سلطان ولد» درباره «شمس» و «مولانا» در دو مثنوی ‏دیگر خود یعنی «رباب نامه» و‌«انتهانامه» نیز بیان کرده، آورده شده است. ‏