هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود، ولی این امر به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند.
P.O.Box 94000 creteil cedex
France10014
دوره هشتم درمورد” دلایل پس رفت هما پس از انقلاب”، “ اخراج های بی ضابطه یا ترک داوطلبانه متخصص”، و “ انتصاب مدیران غیر متخصص و پیدایش ضعف مدیریت در هما” مطالبی بسیار خواندنی دارد.
کتاب که ازاطلاعات کلی، تاریخی و فنی سرشار است، . نکات خواندنی متعددی از جمله درباره “نخستین زن خلبان هواپیمای بازرگانی ایران”( ص 134) و” نخستین مهماندار هواپیمائی ایران” ( ص 135) - یک دخترجوان آمریکایی به نام دوریس ولسون- دارد.
فصل کوتاه خواندنی دیگری هم “نخستین زنان و مردان خلبان ایران” اختصاص یافته است. کتاب عکس های تاریخی جالبی هم دارد که متاسفانه صفحه بندی فشرده و بی سلیقه کتاب آنها را کم اثر کرده است.
“ روز” از نویسنده کتاب درخواست دارد با ای میل زیر با ما تماس بگیرند
هنر نمایش در ایران (تا سال 1357)
نویسنده: تاجبخش فنائیان
436 ص، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1386، چاپ اول
در این کتاب، ابتدا سابقه نمایش های آیینی ایران، در دوران پیش از اسلام و سپس خصوصیات کلی انواع نمایش های ایرانی در دوران اسلامی و به ویژه پس از رسمیت یافتن مذهب تشیع به عنوان مذهب حکومتی در دوران صفویه، مرور شده است. سپس روند ورود تئاتر اروپایی به ایران و چگونگی پیگیری آن به وسیله نویسندگان، مترجمان و روشنفکران، مورد توجه قرار گرفته است. کتاب با ارائه گزارشی از تحولات هنر نمایش در دوران «پهلوی»، یعنی دورانی که حرکتی نوین در عرصه هنر تئاتر در ایران شکل می گیرد، به پایان می رسد. از ویژگی های این دوران که در این گزارش با آن آشنا می شویم، تشکیل کلوپ ها، انجمن ها، گروه ها و مدارس تئاتری، ترجمه و اجرای تئاترهای خارجی، شکل گیری رقابت دو جناح ایدئولوژیک و سیاسی در عرصه تئاتر، و پیروی و الگو برداری دست اندرکاران هنر نمایش از تکنیک های تئاتر غرب و آموزش قواعد و مبانی این تئاتر است.
اسکندرنامه: روایت فارسی از “کالیستنس دروغی”
جمع آورنده و تحریر کننده نخستین: عبدالکافی بن ابی البرکات
به کوشش: ایرج افشار
698 ص، تهران: نشر چشمه، 1387، چاپ اول
از نخستین سده های پس از میلاد، نویسندگان و دانشمندان در سرزمین های مختلف، کتاب هایی در شرح جهانگردی و کارهایی که «اسکندر مقدونی» کرد، به زبان های گوناگون نوشتند. این گونه کتاب ها در زبان فارسی «اسکندرنامه» نامیده شد. کتاب حاضر کهن ترین اسکندرنامه منثور به زبان فارسی است که گمان می رود در فاصله قرون ششم تا هشتم هجری نوشته شده باشد. این کتاب در حقیقت روایت فارسی مجموعه ای از اقوال و اخباری است که قصه پردازی از مردم مصر که تعلیم و تربیت یونانی داشت و بعدها به نام «کالیستنس دروغین» مشهور شد، در قرن دوم میلادی تالیف کرد. پژوهشگران ایرانی از جمله «ملک الشعرای بهار» و «ذبیح الله صفا» به کهنگی زبان فارسی در این کتاب – که نسخه خطی منحصر به فرد آن متعلق به «سعید نفیسی» بوده است– تاکید کرده اند. این نسخه ارزشمند، گذشته از روانی و شیوایی و فخامت زبان آن و اهمیتی که در بررسی تاریخ زبان فارسی دارد، از لحاظ مطالب و افسانه هایی هم که درباره «اسکندر» بیان داشته، حائز اهمیت بسیار است و از شاهکارهای دلپذیر ادبیات فارسی محسوب می شود. این کتاب که نخستین بار در سال 1343 خورشیدی به تصحیح «ایرج افشار» و به وسیله «بنگاه ترجمه و نشر کتاب» منتشر شده و سال ها نایاب بود، اکنون با حروف چینی جدید و برخی ملاحظات تازه استاد «افشار»، همراه با پیوست های گوناگونی که او بر کتاب افزوده، چاپ و منتشر شده است.
یادنامه عبدالحسین نوشین
به کوشش: نصرت کریمی
424 ص، تهران: نشر نامک، 1387، چاپ اول
این کتاب، مجموعه ای از مقالات، خاطرات و نوشته های هنرمندان و پژوهشگران ایرانی درباره بنیان گذار تئاتر علمی در ایران، «عبدالحسین نوشین» است. او پس از تحصیل در رشته هنرهای دراماتیک در فرانسه، در سال 1311 خورشیدی به ایران بازگشت و با همکاری همسرش «لرتا» که از هنرمندان برجسته تئاتر بود، تحولی بنیادین در تئاتر ایران به وجود آورد. بسیاری از هنرمندان برجسته تئاتر و سینمای معاصر ایران از شاگردان «عبدالحسین نوشین» به شمار می آیند. «نصرت کریمی»، «محمود دولت آبادی»، «ایرن»، «حمید سمندریان»، «هما روستا»، «مهین اسکویی»، «علی نصیریان»، «داود رشیدی»، «شاهین سرکیسیان»، «جعفر والی»، «انور خامه ای»، «بزرگ علوی»، «خلیل ملکی»، «احسان طبری» و «عزت الله انتظامی»، از جمله هنرمندان و پژوهشگرانی هستند که نوشته هایی از آنها درباره «عبدالحسین نوشین»، زندگی و فعالیت هایش، در این مجموعه می خوانیم.
شاهنامه
دوره 8 جلدی
به کوشش: جلال خالقی مطلق
4169 ص، تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی، 1386، چاپ اول
تصحیح حاضر از «شاهنامه»، حاصل کوشش های خستگی ناپذیر یکی از برجسته ترین پژوهشگران ایرانی در این زمینه، و مقابله و مقایسه انتقادی معتبرترین نسخه های موجود از این شاهکار ادبیات حماسی ایران است. این تصحیح ارزشمند که پس از سال ها انتظار در هشت دفتر، همراه با زیرنویس های بسیار برای مقایسه نسخه های گوناگون و فهرست های راهنما به چاپ رسیده، یکی از مستندترین ویرایش های اثر جاودانه حکیم بزرگ توس است.
ماده شانزدهم کنوانسیون زنان از نگاه فقه شیعه
نویسنده: مریم محمدی
236 ص، قم: بوستان کتاب قم، 1386، چاپ اول
سازمان ملل متحد برای حمایت از حقوق زنان، معاهداتی را در دستور کار خود قرار داده که از جمله آنها «کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان» است. ماده شانزدهم این کنوانسیون، مربوط به تساوی حقوق زن و مرد در ازدواج است. در کتاب حاضر که بوسیله «مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم» منتشر شده، ماده شانزدهم کنوانسیون زنان، از دیدگاه فقه شیعه بررسی شده است. این بررسی از این جهت حائز اهمیت است که خواننده را با نظر گروهی از فقها و علمای شیعه در مورد حقوق زن و مرد در امر ازدواج و تفاوت دیدگاه های آنان با آنچه در این عهدنامه جهانی آمده است آشنا می کند.
هنر آشپزی کردی
نویسنده: لیلا کردبچه
197 ص، مصور، رنگی، تهران: انتشارات صور اسرافیل، 1386، چاپ اول
در این کتاب که با تصاویر زیبای رنگی چاپ شده است، روش تهیه و پختن غذاهای کردی برای علاقمندان شرح داده می شود. غذاهای این مجموعه در یازده گروه یعنی «آش ها»، «پلوها»، «دلمه ها»، «کوفته ها»، «کوکوها»، «خورش ها و قلیه ها»، «آبگوشت ها»، «کباب ها»، «نان ها»، «سالادها و دورچین ها» و«شیرین ها و دسرها» دسته بندی و معرفی شده است. کتاب«هنر آشپزی کردی» ما را با فرهنگ غذایی قدیمی و غنی مردم کردستان آشنا می کند.
مهمان خانه بزرگ قزوین
نویسنده: مهرزاد پرهیزکاری
252 ص، قزوین: نشر روناس، 1386، چاپ اول
ساختمان «مهمان خانه بزرگ قزوین» در سال 1880 میلادی، در دوران حکومت «ناصرالدین شاه» به پایان رسید. این مهمان خانه، بخشی از مجموعه دولتی قزوین بود که در انتهای اولین جاده شوسه ایران، از تهران به قزوین قرار داشت. «مهمان خانه بزرگ قزوین» با دارا بودن امکانات رفاهی و خدماتی که تا آن زمان هیچیک از منزل گاه های ایران به خود ندیده بود، نخستین هتل مدرن و سرآغاز هتلداری ایران به شمار می رود. در حقیقت این مهمان خانه به وسیله دولت و به دستور شاه برای پذیرایی و اقامت مسافران اروپایی و به ویژه سفرا و نمایندگان دولت های خارجی ساخته شد. ساختمان آن از مهمان خانه های درجه یک اروپایی الگو برداری شده بود و شاه توجه خاصی به آن داشت. در کتاب حاضر که همراه با تصاویر و نقشه های گوناگون به چاپ رسیده، ضمن معرفی تاریخچه این مهمان خانه، ویژگی های معماری و تاثیر آن در زندگی اجتماعی شهر قزوین و هم چنین معماری این شهر، مورد بررسی قرار گرفته است.
فرهنگ فارسی بچه های امروز
نویسندگان: مهدی ضرغامیان، مهناز عسگری
358 ص، مصور، رنگی، تهران: انتشارات کتابهای مهتاب، 1386، چاپ اول
این کتاب، فرهنگی است که برای بچه های دبستانی کلاس های سوم تا پنجم دبستان تدوین شده است. بنابراین بچه های نه تا دوازده ساله با مراجعه به این فرهنگ با معنای اصلی بخشی از واژه های پرکاربرد فارسی امروز آشنا می شوند. هدف نویسندگان این فرهنگ، ارائه توصیفی روشن و شفاف از معنا و کاربرد واژه ها با زبانی ساده و صمیمی است؛ به همین علت، توصیف ها به شکل گفتگو با خواننده تنظیم شده است. «فرهنگ فارسی بچه های امروز» با بیش از سه هزار مدخل زبانی و افزون بر صد وهفتاد مدخل دانشنامه ای، موجب تسلط بیشتر بچه ها بر زبان خود و افزایش اعتماد به نفس آن ها می شود.
برین خوان یغما
مجموعه مقالات حبیب یغمایی (جلد اول)
به اهتمام: سید مرتضی آل داود
450 ص، تهران: انتشارات مگستان، 1387، چاپ اول
این کتاب، جلد اول از مجموعه ای است که در آن گزیده ای از مقالات استاد فقید، «حبیب یغمایی»، مدیر مجله «یغما»، گردآوری و تدوین شده است. این مقالات که در فاصله سال های 1298 تا 1363 خورشیدی در مجلات و نشریات معتبر منتشر شده است، به مسائل و موضوعات گوناگون ادبی، پژوهشی، اجتماعی و تاریخی می پردازد. دسته ای از مقالات «یغمایی» مانند آنچه درباره «ترجمه تفسیر طبری»، «کلیات سعدی» و «فردوسی» نوشته، پژوهشی است و سبک آن ها همانند شیوه فارسی نگاری استادان محقق است. برخی نوشته های او جنبه انتقادی و سیاسی و اجتماعی دارد، بعضی هم به موضوعات ادبی و گاه مسائل روز پرداخته است.
قصه قصه ها
کهن ترین روایت از ماجرای شمس و مولانا
نویسنده: محمدعلی موحد
308 ص، تهران: نشر کارنامه، 1387، چاپ اول
اسناد واقعیت ماجرای «شمس» و «مولانا» مثلثی است که سروده ها و نوشته های خود «مولانا»– در «دیوان شمس»، «مثنوی»، «فیه ما فیه» و «مکتوبات» – یک ضلع آن، گفته های شمس– در «مقالات» – ضلع دیگر، و گزارش «بهاء الدین ولد» فرزند «مولانا» که به «سلطان ولد» مشهور است، ضلع سوم آن است. این گزارش به صورت پراکنده، همراه با اطلاعات متفرق دیگر درباره «سلطان العلما»، پدر «مولانا»؛ «سید برهان الدین محقق»، اتابک «مولانا»؛ و «صلاح الدین زرکوب» و «حسام الدین ارموی»، خلیفه های «مولانا» در جاهای مختلف از «ابتدانامه»، یعنی نخستین دفتر از مثنوی های سه گانه «سلطان ولد» آمده است. اگر اجزای این گزارش یک جا جمع و تدوین شود تقریبا یک دهم مجموع «ابتدانامه» را تشکیل می دهد. هر پژوهشگری که خواهان تحقیق در احوال «مولانا» باشد باید کار خود را با این گزارش مهم و ارزشمند آغاز کند. در کتاب «قصه قصه ها»، ابتدا اجزای پراکنده این گزارش از جاهای مختلف «ابتدانامه» گردآوری و بر حسب ترتیب تاریخی مرتب و تدوین شده است. سپس پژوهش های نویسنده درباره «سلطان ولد» و شخصیت و آثار او آمده است. در این بخش مطالبی که «سلطان ولد» درباره «شمس» و «مولانا» در دو مثنوی دیگر خود یعنی «رباب نامه» و«انتهانامه» نیز بیان کرده، آورده شده است.