اکبر هاشمی رفسنجانی سه روز پس از آنکه محمود احمدی نژاد در حملات لفظی تندی طی یک سخنرانی در زنجان او را فردی با “جیب های پر” معرفی کرد که در مسیر اجرای عدالت مانع تراشی می کند، در سخنرانی دیروز خود در جمع دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف ضمن انتقاد مجدد از عملکرد دولت نهم، تسخیر لانه جاسوسی را مورد انتقاد تلویحی قرار داد و آیت الله خامنه ای را “عشق” خود نامید.
اکبر هاشمی رفسنجانی عصر شنبه با حضور در دانشگاه شریف در همایش ملی “ 30 سال انقلاب اسلامی، دستاوردها، آسیب‌ها و فرصت‌ها” شرکت کرد و ضمن سخنرانی به پرسش های کتبی دانشجویان پاسخ داد. در این پرسش و پاسخ، از هاشمی پرسیده شد: “آیا با مقام معظم رهبری ارتباط دائم دارید و میزان و نوع آن چگونه است؟” رییس مجلس خبرگان رهبری که وظیفه نظارت بر عملکرد رهبری را دارد، در پاسخ گفت: “در این کشور هیچ دو نفری را پیدا نمی‌کنید که به یکدیگر نزدیکتر از من و مقام معظم رهبری باشند.” هاشمی رفسنجانی در پاسخ به این سوال که “آیا ایشان را همچنان دوست دارید؟”، افزود: “خیلی! عشق من آقای خامنهای است. من با آقای خامنهای بیش از 50 سال است که رفیق صمیمی و یار غار هم هستیم و اسرار جدا از هم نداریم چرا که در همه مسائل با هم مشورت می‌کنیم.“
این اظهارات هاشمی در شرایطی بیان می شود که در سه سال اخیر، گمانه زنی های متعددی در مورد رویارویی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و رهبر جمهوری اسلامی ایران بر سر عملکرد محمود احمدی نژاد مطرح شده است. رویارویی ای که آغاز آن، به انتخابات ریاست جمهوری دوره نهم نسبت داده شده که در طی آن، نهادهای تحت فرمان رهبر و به ویژه سپاه پاسداران متهم به دخالت در انتخابات به نفع احمدی نژاد شدند و نهایتا هاشمی رفسنجانی از نحوه برگزاری انتخابات “به خدا” شکایت برد.
رییس مجلس خبرگان دیروز با بیان اینکه به طور مرتب دو هفته یک بار شام را مهمان رهبرجمهوری اسلامی است و ”یکی دو ساعت مسائل روز را با یکدیگر بررسی می‌کنند” توضیح داد: “پیش از این که ایشان به مقام رهبری برسند یک بار من و یک بار هم ایشان به منزل یکدیگر می‌رفتیم، اما بعد از رهبر شدن آقای خامنهای من همیشه نزد ایشان می‌روم”.
با این حال روز گذشته رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام جمله ای را نیز بر زبان راند که وجود اختلاف نظر میان وی و آیت الله خامنه ای را در برخی موارد تایید می کرد. وی راجع به موارد اختلاف نظر گفت: “این موضوع را به این نحو حل کردیم که اگر من بخواهم نظرم را در موردی که با نظر ایشان در اختلاف است عمل نکنم حجت دارم چرا که می‌توانم بگویم رهبرم این را گفته است و قانونا و شرعا نیز باید از رهبرم اطاعت کنم و این قرار ما با ایشان است. البته ایشان در مقام رهبری هستند و ما در مقام رهروی.“
ایران نمی تواند کره شمالی باشد
هاشمی در سخنان دیروز خود با اشاره به اینکه “اگر کارخانه ها، پالایشگاه ها و امور زیر بنایی نباشند استقلال معنا ندارد” بار دیگر نسبت به عملکرد دولت نهم انتقاد کرد و تصریح کرد: “متاسفانه امروز خطر وابستگی را به دلیل واردات بی رویه حس می کنیم و این به نفع صنایع داخلی ما نیست”.
وی با انتقاد از مدیریت اقتصادی کشور گفت: “در تولید گاز، کشور ما رتبه دوم را دارد ولی متاسفانه نتوانستیم از این امتیاز استفاده کنیم و با عدم توسعه پارس جنوبی مشکلاتی را برای خود به وجود آوردیم”.
هاشمی دیدگاه خود در خصوص مفهوم استقلال را با انتقاد از مدل کره شمالی تکمیل کرد و هشدار داد: “استقلال سیاسی کافی نیست چرا که کشورهایی مانند کره شمالی هستند که مرزهای خودشان را بسته‌اند تا هیچ‌کس وارد و خارج نشود و استقلال سیاسی دارند اما ایران نمی‌تواند آنگونه باشد چرا که ما می‌توانیم به بزرگترین ابرقدرتها تنه بزنیم”.
هاشمی رفسنجانی بخشی از سخنان خود را نیز به دفاع از عملکردش در دوران ریاست جمهوری ایران اختصاص داد.
او با اشاره به دوران ریاست جمهوری خود که “دوران سازندگی” خطاب گرفت، گفت: “ اینکه در دوران سازندگی اقدامات دولت منجر به صدمه خوردن قشر فقیر و مستضعف جامعه شد و از افکار امام فاصله گرفته شد، یک دروغ تاریخی است. همه ما پایبند به افکار امام بودیم و هستیم و اینکه گفته می‌شود در دوران سازندگی آرمان‌های امام فراموش شد و اغنیا اغنیاتر شدند دروغ‌های آماری است.“
هاشمی با رد غیر مستقیم انتقادات احمدی نژاد و همفکرانش به دوره ریاست جمهوری خود خاطر نشان کرد: “ما در این دوران محرومان را دو درجه بالا آورده و اغنیا را دو درجه پایین کشانیدم و علتش این بود که اشتغال ایجاد کردیم. وقتی من کارم را در دولت سازندگی شروع کردم بیکاری 16درصد بود اما وقتی دولت را تحویل می‌دادم این رقم به1/9 درصد رسید، یعنی سالی 1 درصد بیکاری را کم کردیم و فقرا به کار دست پیدا کردند.”
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با انتقادی متقابل و کماکان غیرمستقیم به سیاست های اقتصادی احمدی نژاد، با بیان اینکه “برخی فکر می‌کنند رسیدن به فقرا این است که یک چیزی بهشان بدهیم تا بخورند”، افزود: “ولی من با دید اسلامی و سیاسی و مدیریتی معتقدم، باید به گونه‌ای عمل کرد که فقرا روی پای خود و با عزت زندگی کنند.“
این بخش از سخنان هاشمی پاسخ مستقیمی به اظهارات سه روز پیش احمدی نژاد بود. یک هفته پیش هاشمی رفسنجانی از دولت به دلیل آنچه “سیاست گدا پروری” نامید انتقاد کرد و متعاقب آن روز پنجشنبه محمود احمدی نژاد در سفر استانی به زنجان، گفت: “مصمم هستیم یارانهها را که بیش از 70 درصد آن را فقط 30 درصد مردم مصرف می‌کنند، در بین آحاد مردم تقسیم کنیم. از نظر ما این عین عدالت است. اما بعضیها از این کارها ناراحت هستند. بعضیها میگویند اگر یارانهها را بین مردم توزیع کنیم، گداپروری است. اما هدفمند کردن یارانهها از نظر ما عدالت است. به مخالفان آن میگوییم به ملت ایران توهین نکنیم. اگر این یارانهها را به افرادی مثل شما که جیب خود را پر کردهاید و شکمهایتان را سیر کردهاید، بخورید. گداپروری نیست ولی اگر به مردم بدهیم گداپروری قلمداد می‌شود.“
احمدی نژاد بدون ذکر نام به هاشمی این گونه جواب داد: “شما از مردم فاصله گرفتهاید باید بدانید که ملت، خانواده شما و همحزبی هایتان نیستند. بلکه ملت کسانی هستند که امروز در خیابانهای زنجان و دیگر نقاط کشور آماده فداکاری برای انقلاب و کشور هستند. آمادهایم تا ریشههای اصلی دردهای اقتصادی را برای مردم علاج کنیم، علیرغم اینکه عدهای خودخواه نمیخواهند این اصلاح اقتصادی انجام شود.”
نقش رهبر در تشکیل کارگزاران
هاشمی رفسنجانی در بخشی از اظهارات دیروز خود،به این موضوع پرداخت که “پدر معنوی” هیچ حزبی نیست. او در حالی به این سوال پاسخ داد که همزمان با ورودش به دانشگاه شریف، بسیج دانشجویی این دانشگاه بیانیه سرگشاه ای خطاب به وی انتشار داد که عملکرد دولت هاشمی و حمایت وی از حزب کارگزاران سازندگی را زیر سوال می برد.
با این حال، هاشمی در مورد حزب کارگزاران و نحوه شکل گیری آن گفت: “حزب کارگزاران برخلاف اراده من به وجود آمد. در انتخابات مجلس پنجم در شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز تصمیم گرفتیم که برای تهران ترکیبی از دو جریان چپ و راست آن روز را بیاوریم ولی در جلسه‌ای در غیاب من که به علت مشغله‌های ریاست جمهوری‌ام نتوانسته بودم شرکت کنم، تصمیم گرفته بودند که فقط این افرادی که نام آنها در لیست جامعه روحانیت قرار می‌گیرد، راستی‌ها باشند.“
وی افزود: “در آن وقت دکتر حبیبی از طرف بخشی از کابینه نزد من آمد و گفت که وزرا معتقدند اگر لیست جامعه، جامع نباشد ما خودمان لیست می‌دهیم و من نیز به آقایان جامعه روحانیت گفتم که نمی‌توانم جلویشان را بگیرم لذا بیایید تا مصوبه را اجرا کنیم اما قبول نکردند و کار به داوری کشید و من به‌آقای ناطق گفتم که نزد مقام معظم رهبری برود تا هر چه ایشان گفتند آنجور عمل کنید.”
به گفته هاشمی، ناطق پس از دیدارش با مقام رهبری به او اطلاع داد که آیت الله خامنه ای به سه دلیل موافق است که کارگزاران لیست بدهند “که از جمله آن دلایل یکی کمک به پررونق شدن انتخابات بود و دیگری اینکه بلاخره سلیقه‌ها مختلف است.”
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه تشریح نحوه شکل‌گیری کارگزاران خاطر نشان کرد: “پس از اینکه آقای ناطق نوری صحبت‌های مقام معظم رهبری را به اطلاع من رساند من هم گفتم خوب دیگر دخالتی نمی‌کنم لذا بعد از اینکه جواب آقا رسید این آقایان هم اولین بیانیه را به نام کارگزارن منتشر کردند که خیلی گرفت و در کشور تاثیر زیادی گذاشت. حزب کارگزاران برخلاف میل من تشکیل شد و بعدا هم افرادی هستند که هر چه می‌خواهند می‌نویسند و ما را پدر معنوی معرفی می‌کنند در حالی که من اگر پدر باشم پدر همه احزابم ولی نیستم چرا که من برادر همه احزابم. “
الان می‌شود انتقاد کرد
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در بخش دیگری از سخنان روز گذشته خود نسبت به برخی اقدامات صورت گرفته در انقلاب فرهنگی و نیز تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در 13 آبان 58 انتقاد کرد.
وی گرچه اعلام کرد که پس از انقلاب “ایران خیلی مدبرانه و عقلانی از مشکل انتقال عبور کرد و با تلفات بسیار کم این انتقال صورت گرفت”، با بیان اینکه “همه کارهای انقلاب در دست ما نبود” مدعی شد: “حتی از موضوع تسخیر لانه جاسوسی، من و آقای خامنهای خبر نداشتیم بلکه آن زمان در مکه بودیم و ساعت 12 شب خبری از رادیو شنیدیم که لانه جاسوسی را گرفته‌اند و بازرگان استعفا کرده است، لذا اتفاقاتی افتاد که الان می‌شود انتقاد کرد که فلان کار نباید انجام می‌شد.”
وی همچنین “تندروی ها” در تحولات انقلاب فرهنگی که منجر به تعطیلی دو ساله دانشگاه ها در سالهای ابتدایی پس از پیروزی انقلاب شد را نتیجه عملکرد “دانشجویان عصبانی” دانست و اظهار داشت: “ما در شورای فرهنگی حقیقتاً این تصمیم را نگرفته بودیم، بلکه تعدادی از دانشجویان عصبانی شدند و دانشگاه‌ها را دو سال تعطیل کردند”.
هاشمی رفسنجانی با اشاره به اینکه بعد از انقلاب تعدادی از اساتید از کشور رفته یا بازنشسته شده و یا به اشتباه تصفیه شدند، تاکید کرد: “یکی از کارهایی که آن موقع انجام شد، تصفیه اساتید بود که برخی از آنها نباید اتفاق می‌افتاد.”
سخنرانی دیروز هاشمی در حالی به پایان رسید که دانشجویان بسیجی، از آغاز سخنرانی پلاکاردهایی چون “خط امام خط رهبری است” و “آیا مردم زیر چرخ سیاست تعدیل اقتصادی خرد نشده‌اند؟” را بالای سر برده بودند. این در حالی است که وی به پلاکاردهایی که دارای مضامین انتقادی بودند (از جمله پلاکاردهای حاوی انتقاداتی از جاسبی رییس دانشگاه آزاد) توجهی نکرد و حاضر نیز نشد به سوالات شفاهی پاسخ بدهد.