همزمان با سفر اخیر آیت الله علی خامنه ای به قم، اعضای شورای مرکزی و هیات رئیسه شورای عمومی انجمن اسلامی دانشگاه تهران و علوم پزشکی، به دیدار شش تن از مراجع تقلید منتقد حکومت رفتند. منابع دانشجویی و خبری دیروز مشروح دیدارها و گفتگوی های اعضای این دو هیات دانشجویی تهران با این مراجع را منتشر کردند. در این دیدارها آیات عظام، بیات زنجانی، صانعی، موسوی اردبیلی، صافی گلپایگانی، شهرستانی و جوادی آملی ضمن گوش سپردن به نگرانی ها و دغدغه های دانشجویان، بار دیگر نسبت به شرایط حاکم بر کشور و گسترش بداخلاقی و دروغگویی در جامعه هشدار داده اند.
به گزارش کلمه، سایت نزدیک به میرحسین موسوی، در این دیدارها علما و مراجع قم با انتقاد از گسترش فضای دروغ و بداخلاقی در کشور، بر لزوم جلوگیری از بیراههروی و انحراف مسئولان تاکید کردند و خواستار شدند مسئولان به پرسشهای جدی جوانان درباره وضع موجود توجه کنند.
آنها همچنین غالب جوانان و دانشجویان را دیندار توصیف کردند و هشدار دادند که نباید به خاطر آنکه کسی در هر کسوت و لباسی به بیراهه و رفت و راه کسی را بست، جوانان به حساب اصل دین بگذارند و رابطه با خدا و ائمه را قطع کنند.
دروغ نگوییم و دروغ ها را باور نکنیم
اولین دیدار دو هیات دانشجویی در روز یازدهم مهر با آیت الله موسوی اردبیلی صورت گرفت که طی آن این مرجع تقلید منتقد با بیان اینکه “قبول دارد کشور در شرایط و فضای مناسبی نیست” در مورد رواج بد اخلاقی و دروغگویی در جمع دانشجویان گفته: “در شرایط کنونی وظیفه ما اطلاعیه دادن و تجمع و … نیست. وظیفه ما این است که دروغ نگوییم و دروغ ها را باور نکنیم. من مطمئن هستم که این وضعیت ادامه پیدا نمی کند و ان شاء الله اوضاع کشور سامان می یابد. حتی علیه خود من نیز بارها مطالبی دروغ در رسانه ها منتشر شد. اما من نمی توانم تمام وقتم را به تکذیب این دروغ ها اختصاص بدهم.”
آیت الله صافی گلپایگانی، دومین مرجعی بود که با دانشجویان دیدار کرد. وی با اشاره به اینکه “دانشگاه ها و حوزه ها مراکز علم در جامعه ما هستند” افزود: “اگر اینها دچار انحراف شدند، اثرات بد و زیادی برای جامعه در پی خواهد داشت. اثر استاد و معلم نیز بسیار زیاد است. در حوزه های علمیه نیز به همین ترتیب بوده و اساتید بزرگ بسیار مهم و اثر گذار بوده اند، البته اساتید همه خوب هستند. والدین هم که می خواهند برای بچه ها معلم انتخاب کنند باید دقت داشته باشند. دانشجویان هم به همین ترتیب روی جامعه اثر می گذارند.”
این مرجع تقلید در پایان اظهار کرد: “خاصه آنهایی که در مراتب بالاتر هستند، مثل رئیس دانشگاه بایستی مراقب باشند. این مسئولیت ها بسیار سنگین است. نباید فراموش کرد که تعهد وجدانی و دینی اهمیت زیاد دارد.”
دگم بودن اصلا خوب نیست
آیت الله بیات زنجانی نیز یکی دیگر از شش مرجعی بود که دیدارهای دانشجویان با مراجع تقلید قم را بسیار مفید ارزیابی کرد و خواستار تداوم این جلسات شد.
وی سپس با اشاره به “سختیهای موجود در دوران فعلی و گسترش دروغ در جامعه” افزود: “باید این سختی را به فال نیک بگیریم، از این جهت که این تناقض بین متون دینی و مدعیان حکومت دینی، حتی به استدلال علمی نیاز ندارد چرا که خیلی روشن است. برای مثال در دین هیچ گناهی به اندازه دروغ بد نیست و این در حالی است که امروز دروغ گفتن یک امر رایج شده است. وقتی که ادعا می شود که ما در کشورمان مخالف سیاسی و یا زندانی سیاسی نداریم چه می توان گفت؟ مثل این است که انسان در وسط ظهر بگوید که شب است.”
آیت الله زنجانی در بخش دیگری از اظهارات خود گفته است: “مشکل دیگری که داریم مسئله حرمت شکنی در کشور است. ما بسیار گفته ایم که طبق نصوص دینی، حرمت انسان از حرمت کعبه بالاتر است و بالاتر از آن، در روایات داریم که خدای عالم فرموده، هر کسی با مومنی برخورد کند با من به جنگ برخاسته است. دانشگاه حریم داشت، شکستند، مراجع حریم داشتند، شکستند، عالم حریم داشت شکستند؛ ما باید برای بازگشتن این حریم ها، همه تلاشمان را بکنیم.”
این انتقادات صریح آیت الله بیات زنجانی در شرایطی مطرح شده که طی یک سال و نیم گذشته وی به خاطر حمایت از جنبش سبز و انتقاد از برخورد حاکمیت با معترضان به نتیجه انتخابات سال گذشته بارها از سوی نیروهای امنیتی مورد هتک حرمت قرار گرفته و حتی سایت شخصی وی نیز با دستور مقامات دولتی مسدود شده است.
آیت الله شهرستانی نماینده آیت الله سیستانی در قم نیز در جمع دانشجویان با اشاره به دغدغه و نگرانی های دانشجویان و بی توجهی مسئولان دولتی، خطاب به آنان گفته است: “در کشورهای پیشرفته به مقوله فرهنگ سازی به ویژه از دوران کودکی توجه بسیار می شود. ما هم باید این مسئله را جدی بگیریم و از همان دوران های اولیه محصولات فرهنگی مناسب برای افراد جامعه مان تهیه کنیم.”
وی همچنین در خصوص بی توجهی مسئولان به نگرانی های دانشگاهیان افزوده: “الان خیلی از جوان ها پرسش های جدی دارند و حق هم با آن هاست. به خیلی از مسئولین هم گفته ایم که این مسئله دگم بودن اصلا خوب نیست. اگر ما بتوانیم طوری عمل کنیم که وضع را تعدیل کنیم قطعا به نفع ماست.”
آیت الله جوادی آملی نیز روز دوازدهم مهرماه، میزبان دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی بود. او در ابتدای سخنان خود با تاکید بر اصلی و فرعی بودن مسائل اظهار داشت: “قبل از اینکه ما به فروعات بپردازیم آن اصل را باید بشناسیم و حفظ کنیم که در سایه آن اصل فروعات مان را هم حفظ بکنیم و تلاش و کوشش ما هم این باشد که آن اصل آسیب نبیند. اگر کاروانی سوار کشتی ای شد و کشتی تحمل بار همراه او را نداشت، فرد خود را غرق نمی کند. بلکه بار را به آب می اندازد. این یک اصل کلی ای است که مقبول است و منقول.”
وی در ادامه گفته: “مطلب بعدی آن است که اگر مشکلاتی دیدیم، کسی اگر بیراهه رفت و اگر راه کسی را بست، ما تمام تلاش خودمان را بکنیم که این دو مشکل حل شود. نه آن به بیراهه برود و نه راه کسی را ببندد. ولی اگر موفق نشدیم، به این اصل آسیب نرسد و رابطه مان را با خدا و قرآن قطع نکنیم.”
آیت الله جوادی آملی در پایان خاطر نشان کرده: “تمام تلاش و کوشش ما باید این باشد که به قول مرحوم استاد آیت الله قمشه ای «آیینه شو تا بردت سوی دوست». باید بدانیم که آیینه را به کدام سو نگه داریم. آن چهار کار وظیفه ماست ولی اگر موفق نشدیم اصل را بر هم نزنیم. کسی ممکن است که نماز جمعه نرود، ولی نماز شب را فراموش نکند. نماز جماعت نمی خواهد برود و این آقا را قبول ندارد، بسیار خب، ولی بین خود و خدای خود رابطه را حفظ بکند. ماییم و ابدیت ما. عزیزان دانشگاهی که فطرت طیب و طاهر دارند باید بدانند که اصل و فرع چیست و البته اشکالشان سر جای خود محفوظ است.”
سوژه برای انحراف افکار عمومی
آیت الله یوسف صانعی نیز که از حامیان جنبش سبز بوده و در یک سال و نیم گذشته مورد حملات زیادی قرار گرفته، این بار نیز در جمع دانشجویان به انتقادات صریحی از حاکمیت پرداخته و از جمله گفته است: “انتقادی غیبت محسوب می شود که برای اغراض شخصیه باشد، اما اگر کسی با عمل و کلامش دارد آبروی اسلام و کشور را می برد، این جا انتقاد کردن غیبت محسوب نمی شود و حرام نیست.”
آیت الله صانعی در بخش دیگری از اظهارات خود بار دیگر از نقض آزادی بیان انتقاد کرده و به دانشجویان گفته است: “امروز یکی از اشکالاتی که به حکومت های ظالم وارد است، این است که مانع آزادی بیان افراد می شوند و سبب ایجاد عقده در افراد می گردند. البته نگرانی، آن جایی است که این عقده ها اگر متراکم بشود، به حد انفجار خواهدرسید و دیگر هیچ چیز نمی تواند جلوی آن را بگیرد.”
آیت الله صانعی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به شاخصه های نظام اسلامی و بیان اینکه “نظام اسلامی باید بر اساس انصاف و مدارا، حسن خلق، عفو و بخشش استوار باشد”، گفته: “علاوه بر این ها و بر اساس روایات وارده، در حکومت اسلامی همه چیز باید اساس و ریشه اش صدق و راستی باشد، اما امروز متاسفانه دروغ گفتن به گونه ای رایج شده است که باید بگوییم چه کسی راست می گوید، چه کسی وعده راست می دهد.”
این مرجع تقلید در ادامه انتقادات خود از حاکمیت، افزوده: “امروز عده ای به جای حل مشکلات اقتصادی، معیشتی، سیاسی و ناهنجاری های اجتماعی، فقر و اعتیاد، هرروز به دنبال یک سوژه و بهانه برای انحراف افکار عمومی از موضوعات اصلی و اساسی جامعه اند. آنانی که به دانشگاه حمله می کنند، این ها با علم و دانش و آگاهی مردم مخالفند. امروز بیشترین آگاهی در سطح نخبگان است و لذا عده ای که باطلند، به دانشگاه و دانشجو هجمه و حمله می برند.”
قابل ذکر است مشروح دیدارها و گفتگوی های اعضای شورای مرکزی و هیات رئیسه انجمن اسلامی دانشگاه تهران و علوم پزشکی در حالی دیروز با تاخیر و بعد از پایان سه سفر پیاپی آیت الله خامنه ای منتشر می شود که اوایل ماه گذشته، در فاصله چند روز مانده به سفر ده روز آیت الله خامنه ای به قم، آیات عظام محمد علی دستغیب، بیات زنجانی و صانعی، به دنبال اعمال فشارهای نیروهای امنیتی و مسدود شدن وب سایت های شان، طی اطلاعیه های جداگانه ای به نقض آزادی بیان و حرمت شکنی مراجع منتقد دولت اعتراض کرده بودند.