بیست و هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر در حالی آغاز به کار کرد که تحریم اهالی هنر، این جشنواره دولتی را با مشکل کیفیت و بنیه نازل فرهنگی در تمامی سطوح روبرو کرده ومیزبانان افتتاحیه نیز به دلیل حضورنماینده محمود احمدی نژاد از سالن خارج شده و شعار “یاحسین، میرحسین” سرداده اند.
http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/british-directors-lead-boycott-of-irans-cultural-showpiece-1876487.html?action=Popuphttp://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/british-directors-lead-boycott-of-irans-cultural-showpiece-1876487.html?action=Popup
پس از نگارش نامه سینماگران ایرانی خطاب به مدعوین خارجی بیست و هشتمین دوره فستیوال فجر، بسیاری از نامداران سینمای دنیا در پاسخ به درخواست همکاران ایرانی از نمایش فیلمشان در این دوره جشنواره خودداری کردند و حاضر به همکاری با دبیرخانه فیلم فجر نشدند.
در نامه ای که چندی پیش نگاشته و به امضای دسته جمعی اهالی سینمای ایران رسیده بود، از میهمانان خارجی جشنواره فجر درخواست شده بود تا در همراهی با خواست مردم و جنبش سبز از شرکت در این فستیوال خودداری کنند. در این نامه از جمله یادآوری شده بود که مسئولان برگزاری این جشنواره با تغییر زمان همیشگی این رویداد قصد دارند تا میهمانان خارجی شاهد اعتراض های خیابانی در سالروز پیروزی انقلاب 57 نباشند. در این بیانیه همچنین ذکر شده بود که: “… پذیرش دعوت دولت ایران از سوی شما و حضور در جشنواره فجر، حمایت از برگزارکنندگان و تائید دولتی است که مردمش، عزادار کشته‌شدگان سرکوب‌ها و چشم‌انتظار زندانیان و گم‌شدگان خود هستند”.
سینماگران ایرانی در نامه شان تاکید کرده بودند که “حضور شما در جشنواره فجر امسال، نادیده گرفتن مبارزات حق‌طلبانه مردم مظلوم ایران خواهد بود.”
در همین راستا کاترین باتلر، نویسنده هنری روزنامه ایندیپندنت انگلستان در مقاله ای ضمن اشاره به نامه ی سینماگران ایرانی، از پاسخ اهالی هنر دنیا به این نامه خبر داده است. در این نوشتار عنوان شده است که کن لوچ فیلمساز شهیر بریتانیایی و صاحب نخل طلای کن به خاطر کارگردانی فیلم سینمایی “باد در مزرعه جو”، از حضور در این دوره جشنواره امتناع ورزیده است. همچنین “تئو آنجلوپلیس” فیلمساز یونانی، “فیلیپ لیورت» فیلمساز فرانسوی و “الیا سلیمان” فیلمساز فلسطینی نیز در این راه همراه کن لوچ و دیگر سینماگران ایرانی شده اند.
کن لوچ فیلمساز برجسته بریتانیایی در این زمینه به خبرنگار ایندیپندنت گفته است که درخواست فیلمسازان در درجه اول و خواست مردم ایران باعث شده است تا او برای حضور در جشنواره فجر اندکی درنگ کند: “… وقتی مردم خود در نامه های جداگانه می خواهند که در جشنواره شرکت نکنم و اعتقاد دارند که شرکت در این جشنواره به مثابه تایید حکومتی است که با خشونت زیاد با معترضینش برخورد می کند، ما باید لحظه ای صبر کنیم و درباره ی این کار از نو و با دقت بیشتری اندیشه کنیم…”
تئو آنجلو پلیس نیز در گفت و گو با این روزنامه عنوان کرده است که بازپس گرفتن فیلمش از این جشنواره در جهت همراهی با مردم و تحریم کنندگان داخلی بوده و اضافه کرده: “آزادی بیان تنها شیوه گفت و گو با آینده یک ملت است.”
“فیلیپ لیورت” دیگر فیلمسازی که بنا بود با “خوش آمدید” که فیلمی درباره دشواری های زندگی مهاجرین است در جشنواره حضور داشته باشد نیز در لحظات آخر از شرکت در این جشنواره امتناع ورزیده است. این فیلمساز فرانسوی شرکت خود در این دوره از جشنواره را تاییدی فرهنگی بر سیاست های حکومت دانسته و به خبرنگار ایندیپندنت انگلستان اینگونه گفته است: “این رژیمی است که فرهنگ را به نابودی کشانده و آزادی مردمانش را بیهوده انگاشته است. جامعه هنری ایران از این شرایط رنج می کشد و در جامعه ای که هنرمندانش راحت نیستند بی شک همگان رنج می کشند. ما این حقایق را می دانیم. همگی می دانند. بنابراین من حرفی برای گفتن با این رژیم ندارم.”
گفتنی است علاوه بر این فیلمسازان مطرح و دیگر کارگردان های ایرانی، پیشتر از این “پیتر بروک” نمایشنامه نویس و کارگردان مشهور بریتانیایی نیز از شرکت در فستیوال تئاتر فجر عذر خواسته بود.
بحران داوری
جشنواره فیلم فجر در حالی آغاز شده که اعلام “اسامی داوران” آن به مراسم “اختتامیه” موکول شده است. مسعود شاهی، دبیر جشنواره فیلم فجر پیش از شروع جشنواره، دلیل این امر را “مسائلی که ممکن است پس از اعلام نام افراد” پیش بیاید، اعلام کرد.
این در حالی است که بسیاری از سینماگران شاخص کشور از قبول داوری جشنواره فیلم فجر خودداری کرده اند.عباس کیارستمی، عزت الله انتظامی، اصغر فرهادی و فاطمه گودرزی از جمله سینماگرانی بودند که داوری در این جشنواره فیلم را رد کردند. انتظامی “بیماری” و گودرزی “مسافرت” خود را به عنوان دلیل عدم قبول داوری جشنواره اعلام کردند و کارگردان “درباره الی” دلیلی برای رد این مساله عنوان نکرد.
داریوش مهرجویی هم طی مصاحبه‌ای با مجله‌ی چلچراغ در پاسخ به این سئوال که آیا حاضر هستید داوری این جشنواره را بپذیرید گفته بود: “معلوم است که قبول نمی کنم. این جشنواره بی بنیه تر از آن است که بخواهم درباره آن صحبت کنم.”
کامبوزیا پرتوی هم در پاسخ سئوالی مشابه گفته بود: “مگر قرار است امسال جشنواره هم برگزار شود که هیات داورانش انتخاب شوندیا نه؟ اینها به نظرم شایعاتی است برای داغ کردن بازار کساد جشنواره امسال. هیات انتخاب داوران دارای کدام صلاحیت‌اند که بخواهند داوراین جشنواره را انتخاب کنند. مگر اینکه خودشان بنشینند و مثلا فیلم بسازند و به خودشان جایزه بدهند.”
هنرمندان ایرانی در خارج
در هفته‌های گذشته بسیاری از سینماگران و هنرمندان خارج از کشور هم‌چون بهمن قبادی از سینماگران و هنرمندان داخل ایران خواسته بودند به خاطر “حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری و سرکوب گسترده و شدید مخالفان دولت” جشنواره فیلم فجر را “تحریم” کنند.
فیلمهای توقیف شده
در هفته‌های منتهی به آغاز جشنواره فیلم فجر، حامیان جنبش سبز از طرق مختلف در اعتراض به حوادث ماه‌های اخیر ایران، خواستار تحریم جشنواره فیلم فجر شدند. در مقابل ستاد برگزاری جشنواره فیلم فجر با دادن مجوز به فیلمهای توقیف شده و جنجالی هم‌چون “به رنگ ارغوان” سعی در حفظ مخاطب کرد. فیلم به رنگ ارغوان ابراهیم حاتمی‌کیا که در سال 1383 توقیف شده بود، بعد از 5 سال موفق به کسب مجوز شده است.
از جمله فیلمهای دیگری که می‌توان از آن به عنوان فیلمهای جنجالی یاد کرد، “تسویه حساب” تهمینه میلانی است که فیلمی فمینیستی است و از آن به عنوان “تسویه حساب با مردان” یاد می‌کنند. صفار هرندی و محمدرضا جعفری به شدت با اکران آین فیلم مخالف بودند و از نمایش آن واهمه داشتند. این فیلم دو سال در محاق توقیف بود. فیلم در مورد چهار دختر بزهکار است که درگیر اتفاقات مختلفی می‌شوند.
از “تسویه حساب” و “به رنگ ارغوان” به عنوان دو برگ برنده مسئولان برگزاری جشنواره برای مقابله با “تحریم” یاد می‌شود.
پاداش کارگردان فیلم تبلیغاتی موسوی
در عوض فیلم پاداش به کارگردانی کمال تبریزی که فیلم تبلیغاتی میرحسین موسوی را در زمان انتخابات ساخته بود، توقیف شد و مجوز ورود به جشنواره پر مساله فیلم فجر امسال را پیدا نکرد. حسینی دلیل توقیف فیلم پاداش را هم‌خوانی نداشتن با “خطر قرمز و معیارهای ایرانی و اسلامی” عنوان کرد.
رخشان اعتماد فیلمش را به جشنواره نبرد
رخشان بنی‌اعتماد از کارگردانان به نام ایران هم از جمله کسانی است که علیرغم حاضر بودن فیلم جدیدش “حیاط خلوت خانه خورشید” حاضر نشد آن را در جشنواره فیلم فجر شرکت دهد.
افتتاحیه جشنواره؛ محل اعتراض
افتتاحیه جشنواره فیلم فجر با پیش لرزه‌های بحرانی آغاز شد که سایه آن به شدت بر سر این دوره آن احساس می‌شد. مراسم افتتاحیه که در روز شنبه در برج میلاد تهران برگزار شد با 45 دقیقه تاخیر آغاز شد. در حین سخنرانی حسینی وزیر ارشاد اکثریت حاضران سالن را ترک کردند. دلیل این امر اعتراض به “پخش کیک و ساندیس” در حین سخنرانی عنوان شد، اما جمعیتی که سالن را ترک کردند دلیل خروج خود را حضور نماینده دولت احمدی‌نژاد عنوان کردند.
برخی از افراد حاضر نیز با سردادن شعار یاحسین میرحسین در حمایت از میرحسین موسوی محل سخنرانی وزیر ارشاد را ترک کردند.
