تونی پری
عرشه ناو فایربولت- این روزها 30 ملوان ناو گشتی آمریکایی فایربولت در خلیج فارس در حال آماده باش هستند. فایربولت شاید یکی از کوچکترین ناوهای نیروی دریایی آمریکا باشد.
به زودی فایربولت به همراه تعداد دیگری ناو، رزمناو، و زیر دریایی به اسکورت ناو هواپیمابر جان استنیس خواهند پیوست که 5000 ملوان و 80 هواپیمای جنگی دارد. توان تسلیحاتی این دو کشتی متفاوت است، اما هدف مشترکی دارند. هدف آنها جلوگیری از هرگونه حرکت خصمانه ایران در منطقه ایست که برای حرکت کشتی های نفتی اهمیت حیاتی دارد، و اینکار را از راه نشان دادن قدرت خارق العاده نظامی آمریکا با وجود درگیری در عراق و افغانستان نشان میدهند.
ایران نیز در مانورهای هوایی و دریایی خود موشکها و مین هایی را به نمایش گذاشته که میتواند بر علیه کشتی های “مهاجم” بکار گرفته شود.
اگرچه ناو استنیس میتواند سایت های اتمی ایران را هدف قرار دهد، اما به نظر میرسد مقامات آمریکایی و ایرانی توجه کوتاه مدت خود را به خطرات مقابله دریایی در تنگه هرمز معطوف نموده اند که بیش از 40 درصد نفت جهان از آن عبور میکند.
دریادار پاتریک والش، فرمانده ناوگان شماره 5 آمریکا در بحرین گفت ایرانیان با آزمایش موشکهای خود در نزدیکی تنگه “محیط ترس و وحشت” برای کشورهای خلیج [فارس]ایجاد کرده اند. او گفت: “ما به دفاع از دوستانمان در منطقه ادامه خواهیم داد.”
با این وجود ایرانیان همواره حضور آمریکاییان در خلیج فارس را تهدید برای خود تلقی کرده و بارها اخطار کرده اند که میتوانند با هواپیماهای بی خلبان، قایق های کوچک و موشکهای خود کشتی های آمریکایی را هدف قرار بدهند.
دریادار ویلیام فالون، نامزد پرزیدنت بوش برای مقام سرفرماندهی نیروهای آمریکا، در مقابل کنگره اعلام کرد ایرانیان با مانورهای اخیر خود نشان دادند که استراتژی آنها “سلب توانایی عملیاتی از ما در این منطقه است”.
وقتی سناتور دموکرات ادوارد کندی از دریادار پرسید آیا ایرانیان میتوانند تنگه هرمز را ببندند، فالون گفت در جلسه ای محرمانه به این سئوال پاسخ خواهد داد.
ایران در سال 1988، در اواخر جنگ با عراق، تعدادی مین در تنگه هرمز کاشت که در برخورد با یکی از آنها ناو موشک انداز ساموئل رابرتز تقریبا غرق شد. در پاسخ، آمریکا دو رزمناو و شش قایق توپدار ایرانی را غرق کرد. در ژوئیه همان سال ناو وینسنس نیز اشتباها یک هواپیمای مسافربری ایران را هدف قرار داد که منجر به کشته شدن 290 سرنشین آن شد.
تحلیل گران معتقدند استراتژی کنونی ایران گیر انداختن کشتی های آمریکایی با مین گذاری تنگه هرمز یا حمله با سه زیردریایی ایرانی است. اما بستن تنگه هرمز برای ایران که وابسته به صادرات نفتی است، اثرات فاجعه بار اقتصادی خواهد داشت.
به گفته مدیر سازمان امنیت جهانی، جان پایک”رهبران ایران ممکن است خیلی مذهبی باشند اما احمق نیستند. آنها تا جایی به بازی ادامه میدهند که پول نفت به خطر نیافتد، زیرا بدون آن کارشان تمام است.”
نیروی دریایی سپاه صدها قایق دارد که میتوانند کشتی های آمریکایی را مورد هجوم قرار بدهند. گرچه آمریکاییان میتوانند بیشتر این قایقها را غرق کنند، اما تعدادی از آنها ممکن است بتوانند به کشتی صدمه ای بزنند و با این کار ایرانی ها ادعای پیروزی بکنند. اما در سالهای اخیر کشتی های کوچک آمریکایی به سلاحهایی مجهز شده اند که میتوانند قایقهای کوچک را دور کنند.
دریادار والش میگوید هرگونه اقدام برای باز نگه داشتن تنگه هرمز “میباید از استمرار، قابلیت رویت و توان کافی برخوردار باشد تا همه از آن حساب ببرند.” به همین دلیل بود که رابرت گیتز وزیر دفاع دستور داد تا ناو هواپیمابر ستنیس به ناو هواپیمابر دوایت آیزنهاور درمنطقه بپیوندد.
نیروی دریایی به دلایل فنی حضور ناو ستنیس در خلیج فارس را تائید نمیکند، بلکه پیشنهاد حضور آن در خارج از تنگه، در دریای عمان و یا حتی شاخ آفریقا را داده است.
تا زمان ورود ستنیس به منطقه، ناو فایربولت به پاسداری از دو ترمینال دریایی عراقی در خلیج خواهد پرداخت. ملوانان این ناو بخوبی میدانند در صورت درگیری نظامی بین آمریکا و ایران آنها پیشتاز آن خواهند بود. ملوان 28 ساله دوگلاس استیونسون می گوید: “در صورت رویارویی ما خیلی بیشتر از ملوانان کشتیهای بزرگ شاهد ماجرا خواهیم بود. برای همین هم داوطلب شدیم.”