آقای روحانی که با برچسب اصلاحطلب در ماه ژوئن به قدرت رسید، تحت فشار حامیان خود برای آزادی میرحسین موسوی و مهدی کروبی قرار دارد. این دو از زمان ناآرامیهای پس از انتخابات سال 2009 تحت بازداشت خانگی قرار دارند. آقای روحانی در مصاحبهای، آزادی آنان در آینده نزدیک را بعید دانست.
او در گفتگو با فایننشیال تایمز گفت دولتش سعی دارد وظایفش را در مورد این دو نفر انجام دهد، اما افزود: “برخی مسایل در این کشور نیاز به اجماع جناح ها و مقامات دیگر دارد.”
منظور او از “جناح ها و مقامات دیگر”، تندروهای درون ساختار امنیتی ایران است که با هرگونه اصلاحات دموکراتیک و ارتباط با غرب مخالف هستند. آقای روحانی افزود: “برای چنین اجماعی به زمان بیشتری نیاز است. اما من در این مورد خوشبین هستم.”
هفته گذشته آقای روحانی یک توافق تاریخی را با غرب بر سر برنامه هستهای ایران به سرانجام رساند که تحت آن ایران قبول کرد که غنیسازی بالای پنج درصد را متوقف کند. در عوض غرب نیز توافق کرد که برداشتن تحریمهای بینالمللی که اقتصاد ایران را با مشکلات زیادی مواجه کرده است را شروع کند.
با این حال آقای روحانی در مصاحبهای که منتشر شده گفت ایران تسلیم خواستههای اسرائیل و راستگرایان آمریکا نمیشود و تمام تاسیسات هستهای خود را به خاطر اعتمادسازی تعطیل نخواهد کرد.
توافق کنونی که در روز یکشنبه در ژنو امضاء شد این را نمیخواهد. او در پاسخ به اینکه آیا تعطیل کردن تاسیسات اتمی ایران «خط قرمز» جمهوری اسلامی است پاسخ داد: “100 درصد.”
گفتههای آقای روحانی میتواند برای بسیاری در واشنگتن و اورشلیم دلسرد کننده باشد؛ کسانی که انتظار دارند در توافق نهایی در مورد برنامه هستهای ایران، تاسیسات کلیدی این کشور که اعتقاد دارند توانایی تولید سلاح هستهای دارد، بسته شود.
یکی از آنها تاسیسات غنیسازی فوردو است که 24 متر زیر کوهها ساخته شده و گفته می شود که در مقابل اکثر موشکهای پرقدرت مقاوم است. دیگری راکتور آب سنگین اراک است که در زمان اجرایی شدن میتواند برای تولید پلوتونیوم مورد استفاده قرار بگیرد.
آقای روحانی ادعای خود را تکرار کرد که ایران هیچ علاقهای به افزودن سلاح هستهای به زرادخانه دفاعی خود ندارد و گفت مذاکرات در ماههای آینده “بهترین آزمون” اعتماد میان واشنگتن و تهران خواهد بود.
این گفتگو در آستانه 100 روز نخست ریاستجمهوری او صورت گرفت. در دوران احمدینژاد خانه سینما تعطیل شده بود که باز شد و بازنگری کتابهایی که ممنوع شده بودند نیز در حال انجام است.
توافق هستهای هفته گذشته که در آن روحانی اولین مقام ایرانی بود که در سی سال گذشته بطور مستقیم با آمریکا وارد مراوده شد، به او قدرت زیادی بخشیده و امیدها برای اصلاحات بیشتر را ممکن کرده است.
آقای روحانی، باراک اوباما را به عنوان “فردی بسیار مودب با زبانی هوشمند و دقیق” توصیف کرد. وی افزود که برای بهبود روابط دیپلماتیک زمان لازم است.
وی گفت: “مشکلات ایران و آمریکا بسیار پیچیده است و نمیتواند در زمان کوتاه حل شود. به رغم پیچیدگیها، در 100 روز گذشته گشایشهایی صورت گرفته که میتواند گسترش یابد.”
منبع: تلگراف - 30 نوامبر 2013