در چهارمین دوره مسابقات دختر شایسته جهان اسلام، بار دیگر نماینده‌ای از ایران در مرحله فینال حضور داشت اما مقام نخست به شرکت‌کننده‌ای از تونس رسید. سال گذشته عنوان شده بود که دختر ایرانی شرکت‌کننده منتخب و فرستاده دولت و یا یک نهاد حکومتی نیست و به طور شخصی در این مسابقات شرکت کرده است. به نظر می‌رسد سمانه زند، شرکت کننده این دوره هم شرایط مشابهی داشته باشد.
نماینده جمهوری اسلامی یا حضور شخصی؟
مسابقه World Muslimah که با عنوان دختر شایسته جهان اسلام یا دختر شایسته مسلمان جهان شناخته شده، در اندونزی، پرجمعیت‌ترین کشور مسلمان دنیا برگزار می‌شود. این مسابقه ابتکاری از سوی انجمن زنان مسلمان و اکا شانتی، یک گوینده خبر سابق است که ابتدا قرار بود جنبه ملی داشته باشد اما از دوره دوم به بعد جنبه بین‌المللی پیدا کرد.
سال گذشته، میزبانی اندونزی برای برگزاری مسابقه Miss World (دختر شایسته جهان) و اعتراضات مردم و تشکل‌های مذهبی به آن بیش از پیش باعث جلب توجه به مسابقه دختر شایسته جهان اسلام شد و در بسیاری از کشورها، به ویژه کشورهای عربی پوشش گسترده رسانه‌ای پیدا کرد. رسانه‌های ایران اما با احتیاط با این مسابقه برخورد کردند و حضور معصومه ابراهیمی(عکس) چندان در رسانه‌ها منعکس نشد، هرچند در شبکه‌های مجازی خبرساز و جنجال‌آفرین بود.
امسال هم سمانه زند، شرکت‌کننده ایرانی این مسابقات بود که اگرچه همانند معصومه ابراهیمی به فینال راه پیدا کرد اما در کسب جایزه دو هزار و ۲۰۰ دلاری و سفر حج ناکام ماند. در دوره سوم نماینده جمهوری اسلامی ایران در رده پنجم قرار گرفت و امسال “زند” رتبه نهم را به خود اختصاص داد. او در رای‌گیری اینترنتی به عنوان چهارمین چهره محبوب انتخاب شد. (عکس: 1، 2، 3، 4، 5)
سال گذشته، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مورد سوال قرار گرفت که آیا حضور معصومه ابراهیمی با هماهنگی دولت جمهوری اسلامی و وزارت ارشاد اسلامی بوده که علی جنتی پاسخ داد: “گمان نمی کنم این اتفاق از طرف ایران بوده باشد چون اگر بود، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در جریان آن می بود ولی ما در جریان این موضوع نیستیم.”
سکینه عمرانی، عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی هم در گفت‌وگو با “روز” از بی‌اطلاعی مجلس و فراکسیون زنان در این خصوص خبر داده و گفته بود: “هر برنامه‌ای اگر واقعا با هدف نشان دادن شان زن مسلمان تدارک دیده شده باشد مفید است.”
مسابقه‌ای متفاوت با دختر شایسته
برای تصور کردن آنچه در مسابقه “دختر شایسته جهان اسلام” می‌گذرد هر چه از مراسم انتخاب دختر شایسته جهان (Miss World) در ذهن دارید، فراموش کنید. مسلما کسی بیکینی نمی‌پوشد و رعایت ضوابط اسلامی پوشش ضرورت دارد؛ هرچند لباس‌های انتخاب شده توسط شرکت‌کنندگان پر زرق و برق و رنگین است. متقاضیان شرکت در این مسابقه ابتدا متقاضیان شرکت، ویدئوهایی در مورد خود تهیه کرده و توضیح می‌دهند که چرا اسلام و حجاب اسلامی را انتخاب کرده‌اند و از جهان بینی یک زن مسلمان سخن می‌گویند. متقاضیان در چند مرحله غربال می‌شوند تا این که ۲۰ نفر به فینال راه پیدا می‌کنند.
پایبندی به اصول دینی، توانایی قرائت و تقسیر قرآن، منجوق‌دوزی، سوزن‌دوزی، خیاطی و شیوه‌های روسری سر کردن و حفظ حجاب داشتن جزو مواردی بود که در امتیازدهی داوران مورد توجه قرار می‌گیرد و فینالیست‌ها در یک دوره معنوی هم حضور پیدا می‌کنند. این دوره شامل مورادی مانند بیدار شدن از خواب در ساعت سه و نیم بامداد و حضور به موقع در نیایش صبحگاهی می‌شود، بعد از عبادت صبحگاهی هم باید به سخنرانی‌هایی در مورد سیستم مالی اسلامی، تربیت اسلامی و تفسیر قرآن گوش بدهند.
در دوره گذشته، “آبابیا عایشه آجیبولا” ۲۱ ساله از نیجریه عنوان دختر شایسته جهان اسلام را به خود اختصاص داد. او پس از اعلام نامش روی سن، سجده شکر کرد و اشک ریخت. پس از آن با اشاره به مراسم دخترشایسته جهان گفت: “در آن مسابقات زنان اندامشان را به نمایش می‌گذارند و همه چیز حول زیبایی بدن می‌گردد. اما در مسابقه دختر شایسته جهان اسلام زیبایی درونی، انسانیت و هوش و پیامی که هر نامزد به جهان می‌دهد، مهم است.” (عکس: 1، 2، 3، 4 )
امسال هم “فاطیما بن قفراش” از تونس دختر شایسته جهان اسلام نام گرفت. او پس از برنده شدن دعا کرد که فلسطین و مردم سوریه آزاد شوند. (عکس: 1، 2، 3، 4، 5 )
از دختر شایسته ایران تا مخالفت با دختر شایسته جهان اسلام
پیش از انقلاب ۵۷، مسابقات دختر شایسته در ایران برای ۱۴ دوره برگزار شد و نماینده ایران نیز در مسابقات جهانی شرکت می‌کرد. دو نماینده ایران هم توانستند مقام دختر شایسته نوجوانان جهان را کسب کنند. در سال‌های اخیر که پوشش به یک مانع جدی برای فعالیت‌های ورزشی و هنری زنان ایرانی در عرصه‌های بین‌المللی تبدیل شده، مسابقه دختر شایسته جهان اسلام هم چندان جدی گرفته نمی‌شود.
سال گذشته چند وبسایت که در حوزه زنان و حجاب فعالیت دارند، این مسابقات را زیر سوال برده و آن را غیرشرعی دانستند. از جمله معصومه ظهیری، مدیر کل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری قم هم گفت: “ چون هدف بزرگ[استفاده ابزاری و تبلیغاتی از زن] حذف نشده، بنابراین اینها تغییرات ظاهریست[..] شکل ظواهر را تغییر داده‌اند. همان دست ها هم پشت پرده و گرداننده اصلی این جریان است، هدف شان جذب مخاطب مسلمان است.”
او از آرایش صورت زنان شرکت کننده در مسابقه و استفاده از رنگ‌های روشن در لباس‌ها ایراد گرفته بود و حتی مخالف بود که جمهوری اسلامی ایران، مسابقه مشابهی را با موازین شرعی برگزار کند: “ ما باید خم بشویم، دستان مادران چهار شهید داده، پنج شهید داده، فرزند شهید داده، همسران شهدا را ببوسیم. چون آنها به فرزندان‌شان خوب زیستن را، ایثار کردن را، آموختند. همین را معرفی کنیم کفایت می‌کند.”
شرح عکس: سمانه زند (سمت راست) در کنار برنده دوره قبل(وسط) و برنده این دوره(سمت چپ)
