آخرین روزهای ارتباط ایران با جهان؟

نویسنده
نازنین کامدار

» قطع مجدد ایمیل ها

با وجود اعتراض گسترده کاربران اینترنت به عدم دسترسی به سرویس های پست الکترونیک “جی-میل” و “یاهو” که هفته گذشته موجب قطع ارتباط ایرانیان به مدت 4 روز با جهان خارج شد، از روز گذشته بار دیگر این سرویس ها از دسترس کاربران خارج شده و همچون هفته گذشته هیچ یک از مقامات مخابراتی و امنیتی در اینباره توضیحی ارائه نکرده اند.پیش از این البته معاون فناوری اطلاعات وزارت اطلاعات در همایشی حکومتی با عنوان “همایش ملی دفاع سایبری” گفته بود: “شبکه اینترنت عامل تهدیدیا ابزار جاسوسی نیست بلکه خود تهدید و خود جاسوس است.” 


سرویس های یاهو و جی-میل در حالی برای دومین بار در کمتر از 10 روز بر روی کاربران ایرانی مسدود شده که حتی برخی از نمایندگان مجلس، از جمله احمد توکلی با تاکید بر اینکه “فیلترینگ بی ضابطه موجب آزار مردم و برای نظام هزینه زا” خواهد بود، از این وضعیت انتقاد کرده اند.
 سایت الف، در خبری اعلام کرد: “از صبح روز دوشنبه اول اسفندماه سرویس جی میل و یاهو برای اکثر کاربران ایرانی کاملا کند یا بلااستفاده شده است. خدمات پست الکترونیک هفته گذشته نیز کند شده بود که مورد اعتراض کاربران و رسانه ها قرار گرفت اما نه مسئولان مخابرات و نه مسئولان امنیتی هیچکدام پاسخی درباره مشکل ایجاد شده ارائه ندادند.با توجه استفاده روزافزون بسیاری از مشاغل از خدمات پست الکترونیک، قطع کردن های بدون اعلام قبلی دردسرهای وسیعی که برای کاربران ایجاد می کند”.
سایت الف افزوده است: “ظاهرا کسانی که در قطع سرویس پست الکترونیک دست دارند از ابعاد وسیع ضدامنیتی و ناراضی سازی کارشان اطلاعی ندارند و هیچ ارزشی هم برای افکار عمومی و مردم ایران قایل نیستند”.
 پیش از این صراط نیوز،نزدیک به نهادهای امنیتی در سرمقاله خود علت این قطعی را “انجام یک عملیات اطلاعاتی-امنیتی” عنوان کرده بود که طی آن “سربازان گمنام امام زمان موجب شدند تا توطئه ای که جان بسیاری از شهروندان را تهدید می کرد، نجات دهند”.
هنوز هیچ مقامی ادعاهای مطرح شده در این وبسایت را تایید و یا تکذیب نکرده است.
در همین حال، در فاصله دو قطعی سرویس پست الکترونیک، معاون فناوری اطلاعات وزارت اطلاعات و نیز وزیر ارتباطات در سخنانی جداگانه، شبکه اینترنت را به ترتیب “شبکه جاسوسی” و “شبکه غیر امنیتی” دانستند.

به نوشته خبرگزاری فارس، 48 ساعت قبل از قطع مجدد ایمیل ها، آهنگران،معاون فناوری اطلاعات وزارت اطلاعات در همایشی حکومتی با عنوان “همایش ملی دفاع سایبری” گفته بود: “شبکه اینترنت عامل تهدیدیا ابزار جاسوسی نیست بلکه خود تهدید و خود جاسوس است. توسعه تلفن‌های همراه که قابلیت ارتباط با فضای مجازی و سایبری را دارند از این جهت رو به گسترش است که علاوه بر اینکه هویت فرد وارد شده به فضای مجازی مشخص می‌شود بلکه با استفاده از سیستم موقعیت‌یاب جهانی، ‏GPS، موقعیت مکانی فرد هم مشخص می‌شود و این نسبت به شرایط فعلی که افراد با هویت‌های مختلف وارد فضای اینترنت می‌شوند، متفاوت است”.
در همان همایش و آنطور که سایت آفتاب گزارش داده، رضا تقی پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعت نیز به شبکه اینترنت حمله کرد و درباره امکان دسترسی کاربران ایرانی به پهنای باند استاندارد گفت: “شرایط کشور ما طوری نیست که سرعت اینترنت را بدون قید و شرط افزایش دهیم، شبکه ملی اطلاعات راه حلی است که برای رفع مشکل سرعت اینترنت پیدا کرده ایم”.
او افزوده است: “در گذشته یک مدیریت یکپارچه برای پهنای باند اعمال نشده است و یک شبکه «وصله – پینه ای» داشتیم که تا 2 سال گذشته از نظر امنیت در سطح پایینی بود و اگر مشکلی ایجاد نشده، کمک خدا بوده است”. 
تقی پور پهنای باند اینترنت را به جاده تشبیه کرده و گفته است: “این جاده امن نبود، اما در 2 سال اخیر 20 تا 30 شرکت در زمینه امنیت شبکه شروع به کار کرده اند،با وجود تمام مراقبت ها،آسیب هایی هم دیده ایم که کم بوده است”. 
او همچنین حرف های مقام وزارت اطلاعات را تکرار کرده و گفته است: “خمیر مایه و جوهره اینترنت امنیتی است. اینترنت در وهله اول برای جمع آوری اطلاعات ایجاد شده است و دیگر جنبه های آن ایجاد جذابیت برای استفاده هر چه بیشتر کاربران است.”

 او با تأکید بر اینکه “هر مدیری مسئول امنیت فضای سایبر خودش است” گفته: “کارها باید به نحوی برنامه‌ریزی شود که از اشراف اطلاعاتی دشمن جلوگیری کنیم”.

به موازات این اظهارات، سایت خبرآنلاین نیز به نقل از سردار غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور نوشته است: “به طور کلی سرویس ‌های جیمیل و یاهو که سرویس دهندگان آنها در خارج از کشور قرار دارند به دلیل اینکه به محتوای ایمیل‌ها دسترسی دارند و از سوی آن‌ها کنترل می‌شود هیچ گونه امنیتی ندارند. برای مقابله با این موضوع باید زیرساخت مناسبی در کشور راه اندازی شود که در قالب اینترنت ملی قرار می‌گیرد”.
وی افزوده است: “در وضع موجود اگر ارتباط ما با شبکه جهانی قطع شود تمامی خدماتی که بر اساس اینترنت ارائه شوند قطع خواهد شد. به طور مثال اگر یک هفته خدمات بانکی و مالی که بر اساس شبکه اینترنت خدمات ارائه می‌دهند قطع شود کسی نمی‌تواند کار‌های مالی خود را انجام دهد و امنیت اجتماعی کشور به هم می‌ریزد”.
گفتنی است هم اکنون سی میلیون نفر در ایران از طریق سرویس های پست الکترونیک با یکدیگر و جهان خارج ارتباط دارند. ارتباطاتی که در ده روز گذشته دو بار به طور کامل و بدون ارائه هیچ توضیحی قطع شده است.
با این حال سخنان وزیر ارتباطات و معاون وزیر اطلاعات، دیدگاه های حکومت درباره اینترنت را بیش از پیش نشان می دهد و گمانه زنی ها درباره “امنیتی” بودن دلایل این عدم دسترسی را قطعیت می بخشد.