اسفندیار صفاری
روزنامه نگار دیگری درسنندج روز انتخابات شوراها در پای صندوق رای و دربرابر دیدگان مردم توسط لباس شخصی ها دستگیر و به مکان نامعلومی انتقال داده شد. آکو کردنسب، در حالی بازداشت شد که هنوز از مکان و محل نگهداری چندتن دیگر از روزنامه نگاران دستگیرشده در سسندج و مهاباد اطلاعی دردست نیست، اما گفته می شودکه آنها دراختیار یک نهاد امنیتی -نظامی قرار دارند.
بازداشت خبرنگاران در سنندج
در ساعات اولیه جمعه گذشته که زنگ آغاز انتخابات شوراهای شهر و روستا در کشور به صدا درآمد، همراه با رای دهندگان، ده ها عکاس و خبرنگار نیز برای تهیه خبر، عکس و گزارش در محل های برگزاری انتخابات حاضر شدند. اما خبرهای منتشر شده در روزهای اخیر از برخورد تند، مانع تراشی، و اخراج چندین خبرنگار از ستادهای انتخاباتی در تهران و شهرستان هایی چون مشهد و شیراز توسط مقامات دولتی حکایت دارد. در سنندج اما همان روز یکی از خبرنگاران به نام “آکو کردنسب” مسئول ستون خبری هفته نامه “کرفتو” توسط عده ای لباس شخصی دستگیر و به مکان نامعلومی انتقال داده شد. به گفته شاهدان عینی این روزنامه نگار در حالی دستگیر شد که مشغول تهیه گزارش و گرفتن عکس از یکی از شعبات اخذ رای بود.
روز سه شنبه نیز در سنندج” کاوه جوانمرد” روزنامه نگار و خبرنگار رسمی هفته نامه کرفتو در منزلش بازداشت شد. این روزنامه نگار، که سه روز پس از بازداشت همکارش آکو کردنسب دستگیر شد، بدون هیچ توضیحی به مکان نامعلومی منتقل شده است.
دستگیری “آکو کردنسب”و”کاوه جوانمرد”در حالی صورت گرفت که “تونیا کبودوند”دیگر روزنامه نگار سنندجی برای چندمین بار به دادگاه انقلاب احضار شده است. تونیا کبودوند مسئول بخش زنان هفته نامه توقیف شده”پیام مردم” کردستان، قرار است یازدهم دی ماه در شعبه اول دادگاه انقلاب سنندج محاکمه شود. بر اساس اعلام سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان، این روزنامه نگار زن به اتهام نشر مطالب الحادی و کفرآمیز محاکمه خواهد شد. در احضاریه ای که وی دریافت کرده قید شده که در صورت عدم حضور در دادگاه برای او حکم جلب صادر می شود. تونیا کبودوند پیشتر نیز به دنبال احضارهای پیاپی با قرار وثیقه آزاد بود.
این دو روزنامه نگار سنندجی درحالی دستگیر و احضار شده اند که ازمهاباد اخبار ضد و نقیضی در مورد وضعیت و سرنوشت “ شیرکو جهانی اصل”روزنامه نگار و فعال حقوق بشر به گوش می رسد. شرکو جهانی که به اتهام تشکیل کمیته پیگیری و دعوت از زنان برای تجمع اعتراض آمیز به ربوده شدن”سروه کامکار” و مصاحبه با رسانه های خارج از کشور دستگیر شده است سه روز پس از دستگیری اعلام اعتصاب غذا کرد، در مقابل مقامات امنیتی و اطلاعاتی وی را از زندان مهاباد خارج کردند و به مکان نامعلومی انتقال دادند.
چند روز بعد از انتقال شرکو جهانی، شخصی در یک تماس تلفنی با خانواده وی، خود را مامور اطلاعات معرفی و خبر مرگ وی را به خانواده اش اعلام کرد. خبر مرگ این روزنامه نگار به سرعت بازتاب گسترده ای یافت و اعتراض سازمان گزارشگران بدون مرز و سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان را به دنبال داشت. اما 48 ساعت بعد به این روزنامه نگار اجازه دادند تا در یک تماس تلفنی کوتاه زنده بودن خود را به خانواده اش اطلاع دهد. خانواده شرکو جهانی می گویند کماکان از وضعیت او بی اطلاع هستند، و با وجود پیگیری بسیار تاکنون اجازه ملاقات با این روزنامه نگار را نیافته اند.
روزنامه نگاران فراموش شده
نحوه بازداشت و مراحل دادگاه اغلب روزنامه نگارانی که در شهرستان ها و به ویژه مناطق کرد و ترک نشین، تفاوت هایی با سایر مناطق کشور دارد که مهم ترین آنها نداشتن امکان ملاقات با خانواده، نداشتن وکیل و اتهاماتی متفاوت است. اتهامات این روزنامه نگاران و از جمله روزنامه نگارانی که در یک سال گذشته در کردستان دستگیر شدند، تبلیغات قوم گرایانه و تجزیه طلبانه، همکاری با احزاب کرد مخالف است.
انتساب چنین اتهاماتی سبب می شود نهادهای صنفی و مدافعان حقوق بشر امکان حمایت از چنین روزنامه نگارانی را کمتر بیابند، و حتی در صورت حمایت خود در مظان اتهاماتی مشابه قرار گیرند؛ چنانکه چندین وکیل در ماه های اخیر به واسطه پذیرش دفاع از متهمان حوادث خوزستان خود متهم و بازداشت شدند.
سانسورشدیدخبری، عدم دسترسی به اخبار موثق درجریان بازداشت روزنامه نگاران شهرستانی، دوری از مرکز و عدم حضور فعال نهادهای صنفی و مدنی در شهرستان ها، از دیگر دلایلی است که دست نهادهای امنیتی را برای برخورد تند با روزنامه نگاران جوان مناطق دور از تهران باز گذاشته است.
نزدیکان چند روزنامه نگار بازداشت شده مناطق غربی کشور می گویند در هر بازداشتی، دستگیر کنندگان سعی می کنند با انتشار شایعاتی بازداشت شدگان را در شهرهای محل سکونتشان بد نام و بی اعتبار کنند.
با وجود همه اینها خانوادها و نزدیکان روزنامه نگاران بازداشت شده در شهرستانها و به ویژه مناطق غربی کشور که در چند ماه اخیر فشارهای زیادی را تحمل کرده اند از عدم حمایت نهادهای صنفی و مدافعان حقوق بشر در ایران انتقاد دارند. آنها با اشاره به اینکه هرگز اتهاماتی چون تجزیه طلبی و قومیت گرایی برای هیچ یک از روزنامه نگارانی که پیشتر نیز در این مناطق مدتی را در بازداشت سپری کرده اند، به اثبات نرسیده، خواهان حمایت و توجه بیشتر نهادهای صنفی و مدافع حقوق بشر از جوانان بیگناهی هستند که در واقع به اتهام تولد و زندگی در این مناطق کشور با اتهامات سنگینی مواجه می شوند.