رییس دیپلوماسی ایالات متحده آمریکا در پایان اجلاسی که با عجله و با امید به رسیدن به توافقی با ایرانیان به آن پیوسته بود در جمع خبرنگاران حاضر شد. این متن گفتگوی اوست:
میتوانم بگویم که روند مذاکرات بسیار طولانی و جالب و بسیار سازنده بود. از تمام همکارانم در گروه 1+5 و خانم کاترین اشتون تشکر میکنم که تمام تلاش خود را در مذاکراتی که قصد دارد توانایی یک کشور در حرکت به سمت سلاح هستهای را متوقف کند بکار گرفتند.
مذاکرات با احترام متقابل انجام شد و بسیار جدی بود. اما برای موضوعی با این اهمیت، مذاکرات بسیار مناسب و متمدنانه پیش رفت. ماهم بسیار مصمم به ژنو آمدیم. همانطور که پرزیدنت اوباما از روز اول کار خود گفت، متعهد است که نگذارد ایران به سلاح هستهای دست یابد.
به ژنو آمدیم تا اختلافات را کاهش دهیم. نه تنها به این هدف رسیدیم، بلکه همچنین پیشرفتهای مهمی در تضمین صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران بدست آوردیم. با قاطعیت میگویم که نسبت به قبل از مذاکرات به هدف خود نزدیکتر هستیم.
بگذارید در مورد این نوع مذاکرات توضیح بدهم. اعتمادسازی بین کشورهایی که مدتهای طولانی با هم دشمن بودهاند زمان میبرد. بسیار تلاش میکنیم که بیاعتمادی را از بین ببریم و اعتمادسازی کنیم و سعی کنیم گروه 1+5 و ایران راهی پیدا کنند که صلحآمیز بودن برنامه هستهای این کشور تضمین شود.
دیپلماسی زمان میبرد و تمام طرفین باید بدانند که بررسی تمام مسائل به وقت نیاز دارند. مسائلی پیچیده، تکنیکی و سخت که در دو روز گذشته مورد بحث قرار دادیم. نگرانیهای متحدانمان در مورد پیآمدهای تصمیمات را درک میکنیم و به آن احترام میگذاریم.
میخواهم بگویم کسی نباید از گزارشها و شایعات نتیجهگیری سریع و پیشداوری بکند. واقعیت این است که مذاکرات بسیار محرمانه انجام میشود که نشاندهنده جدیت آن است. مدتهای زیادی است که روی این موضوع کار میکنیم. ما با یک هدف مشخص به ژنو آمدیم و حالا هم که مذاکرات را ترک میکنیم در هدف خود ثابت قدم هستیم.
تاکید میکنم که پنجره دیپلماسی تا ابد باز نیست و به تلاشهایمان برای یافتن راهحلی صلحآمیز ادامه میدهیم چون اعتقاد داریم که دیپلماسی سلاحی قدرتمند است که میتواند تهدیدآمیزترین سلاحهای کشتار جمعی را از کار بیندازد. برای همین به این کار ادامه میدهیم.
حالا مایلم به سئوالات شما پاسخ دهم.
کیم قطاس از بیبیسی: دو سئوال، یکی اینکه پیش از چنین مذاکراتی تا چه اندازه با بقیه اعضای 1+5 هماهنگ هستید؟ آیا میدانستید فرانسه مانع حصول توافق میشود؟ و دیگر اینکه هنوز به توافق نرسیدید و آنرا به چند هفته دیگر موکول کردید و این به مخالفان توافق فرصت میدهد که تلاش های خود را ادامه دهند. مثل اسرائیل، عربستان و همچنین کنگره آمریکا. فکر نمیکنید در این مدت کنگره تحریمهای بیشتری علیه ایران صادر کند؟
باید این را بگویم که هر روز که توافق به تاخیر میافتد برنامه هستهای ایران پیشرفت میکند و همه باید این را درک کنند. کنگره و دیگران در جهان باید بدانند که دیپلماسی به زمان نیاز دارد و باید به آن فرصت بدهند تا تمام امکانات پیش از استفاده از گزینه نهایی، یعنی زور، آزموده شود. میدانیم که زمان در حال از دست رفتن است. اما من اطمینان میدهم که در این چند روز به هدف خود نزدیک شدهایم.
در مورد مذاکرات، ما با فرانسه همکاری نزدیکی داریم. با فرانسه موافقیم که باید مسایل مهمی را مدنظر داشته باشیم. طبیعت مذاکره همین است. میدانستیم که باید پیش برویم و این کار را کردیم. با هم متحد هستیم. پرزیدنت اوباما به من گفته است نباید در رسیدن به توافق عجله کنیم و نداشتن توافق بهتر از داشتن توافق بد است. ما باید با همکاری یکدیگر به این توافق دست یابیم. فکر میکنیم در هفتههای آینده با دستاوردهای این دور مذاکرات بتوانیم این کار را بکنیم.
مایکل گوردون از نیویورک تایمز: شما یکی دو روز پیش به اسرائیل رفتید و گفتید که آمریکا از ایران خواهد خواست تا فعالیتهایش را کاملا متوقف کند. برایتان مسئله پلوتونیم در اولین قدم توافق چقدر اهمیت دارد؟ مسئله دیگر اینکه گفتید مذاکرات در سطح مدیران سیاسی انجام میشود. آیا باید اختلافات بیشتری حل شود تا وزیران خارجه دوباره خود را نشان بدهند؟
نه، میخواهیم مسایل زبانی که پیش میآید حل شود تا وقتی وزیران آمدند همه در مورد یک زبان مشخص به توافق رسیده باشند. زمانبندی وزرا اجازه نمیدهد در تمام مذاکرات حضور داشته باشند. همه وزرا میخواستند به پایتختهایشان بازگردند و روی مسایل پیچیده و فنی کار کنند و مدیران سیاسی کار را پیش ببرند. پیشرفتهای زیادی کردهایم. وقتی در مرحله بعدی وزرا وارد شوند در موقعیتی خواهیم بود که پیشروی بیشتری کنیم. در مورد پلوتوینم هم، بله حتما؛ یکی از موضوعات محوری بحث بود و ساعتهای زیادی روی آن بحث کردیم و در توافق باید در نظر گرفته شود.
با تشکر از همه
منبع: یو اس میشن ژنو - 10 نوامبر 2013