برزو درگاهی
درحالی که خبر ها حاکی از آن بود که ایران با مانور کوچکی که انجام داد نشان داد که در ساختار های اتمی اش پیشرفت کرده است، اما قدرت های بزرگ جهان این هفته موفق نشدند به راهکار واحدی در مقابل این کشور برسند.
دیپلمات ها روز جمعه اعلام کردند که مقامات آمریکایی، اروپایی، روس و چینی قبل از نشست پاریس با یکدیگر ملاقات کردند اما برای برداشتن قدمی دیگر برای متوقف کردن ایران از غنی سازی اورانیوم در تاسیسات نطنز، به توافق نرسیدند. غنی سازی اورانیوم یک تکنولوژی پیشرفته است که سوخت نیروگاه های اتمی را تامین می کند یا جزو مواد اولیه سلاح اتمی بکار می رود.
بعد از پایان گفتگو های بدون نتیجه، وزیر امور خارجه فرانسه، اعلام کرد که مجامع بین المللی بر اهمیت در پیش گرفتن دو راه دیپلماسی و تحریم را در مقابل ایران تاکید کردند.
اینتر فاکس، آژانس خبری روسیه به نقل از سرگئی روابکوف، دیپلمات روس که در این نشست شرکت کرده بود، گفت که شرکت کنندگان در نشست به توافق نرسیدند. کشورهای غربی با تحریم موافقند اما چین و روسیه از این تصمیم حمایت نمی کنند.
در عین حال در این هفته خبری پخش شد مبنی بر توسعه یکی از تاسیسات اتمی ایران: رآکتور آب سنگین اراک که قادر به تولید پلوتونیوم است که این ماده در ساخت سلاح اتمی بکار می رود.
طبق تصاویر ماهواره ای که در موسسه امنیت بین المللی منتشر شده است ساخت و ساز در تاسیسات اراک بین ماه فوریه و اکتبر، پیشرفت قابل ملاحظه ای کرده است.
دیوید آلبرایت، بازرس پیشین سلاح های هسته ای و رئیس موسسه علوم و امنتیت در واشنگتن، گفت: “تصاویر توجه همه را به خود جلب می کند. اگر به این تصاویر نگاه کنید، متوجه پیشرفت در طی یک سال و نیم می شوید، چارچوب یک ساختمان تبدیل شده است به یک ساختمان کامل.“
ایران می گوید برای تولید انرژی و تحقیقات به دنبال فن آوری هسته ای است. اما آمریکا و متحدان غربی اش بر این باورند که تلاش های ایران برای تولید اورانیوم در سطح پایین که تحت قوانین بین المللی کنترل سلاح اتمی است، به منظور تولید سلاح اتمی صورت می گیرد.
آخرین تحولات نشان می دهد که تیم رئیس جمهور منتخب آمریکا، باراک اوباما، با چه تلاش های دیپلماتیک و تکنیکی روبرو می شود تا بتواند مانع از رسیدن ایران به فن آوری بشود که ممکن است منجر به تولید و استفاده از سلاح اتمی بشود.
دولت بوش، در این ماه های آخر توانسته بود خود را با سیاست های اتحادیه اروپا، در کنار سران انگلستان و فرانسه و آلمان هماهنگ کند و برای اعمال تحریم های بیشتر بر ایران، تلاش کند. آژانس بین المللی انرژی اتمی سازمان ملل متحد، قرار است هفته آینده گزارشی انتقادی از وضع ایران، منتشر کند.
اما با توجه به اینکه نشست پاریس بی نتیجه است، امید برای درنظر گرفتن تحریم های بیشتر از سوی سازمان ملل، تا قبل از پایان دوره ریاست جمهوری بوش، از بین می رود.
روسیه وچین که در شورای امنیت حق وتو دارند، در مقابل تحریم بیشتر ایران ایستادگی کردند. روسیه و چین، برخلاف آمریکا با یران روابط سیاسی و تجاری نزدیک دارند و از داخل کشورشان هم کسی برای اقدام علیه جمهوری اسلامی ایران به آنها فشار نمی آورد.
تهران بدون توجه به اقدامات دیپلماتیک، در بدست آوردن فن آوری هسته ای و موشکی، همچنان پیش می رود. بعضی از مقامات اسرائیلی در مورد آزمایش موشک با سوخت جامد که برد آن در حدود 1200 مایل است، هشدار دادند.
فاصله ایران تا اسرائیل 650 مایل است. اوزی روبین، کارشناس موشکی اسرائیلی به موسسه انگلیسی جینز گفت: ”این یک موشک کاملا جدید است. این موشک نشاندهنده جهشی قابل ملاحظه در توانمندی های موشکی ایران است”.
کارشناسان آژانس بین المللی انرژی اتمی قبلا پیش بینی کرده بودند که رآکتور آب سنگین اراک تا سال 2011 تکمیل نمی شود. این کارخانه قادر به تولید حجم زیادی پلوتونیوم است که در تاسیسات خاصی می توان از آن اورانیوم لازم برای تولید سلاح اتمی را استخراج کرد که ایران نه آن را دارد و نه گفته است که می خواهد داشته باشد. موسسه علوم و امنیت بین المللی در گزارش 13 نوامبر خود گفته است که کارشناسان آژانس به شواهدی دست پیدا کرده اند که بر این شک دامن می زند که ایران ممکن است به این تاسیسات که ساخت آنها آسان است، دست پیداکند.
دیوید آلبرایت پرسیده است: “آیا ایران پلوتونیوم پلوتونیوم را استخراج خواهد کرد؟ این کشور متعهد شده است که دست به چنین کاری نزند اما سووال اینجاست که آیا ایران به دنبال این کار هست یا نه؟” آلبرایت می گوید که تاسیسات اراک می تواند سالی 20 پاوند پلوتونیم تولید کند که برای تولید دو سلاح اتمی کافی است. فیزیکدانان می گویند تولید سلاح اتمی با استفاده از پلوتونیوم، آسان تر از تولید آن با اورانیوم غنی شده است.
منبع: لس آنجلس تایمز 15 نوامبر