رازداری در مذاکرات هسته‌ای به نفع کیست؟

نویسنده

» تحلیل کریستین ساینس مانیتور از تندروها

تندروهای ایران به گروه مذاکره‌کننده هسته‌ای حمله می‌کنند که اگر آمریکا از نتیجه مذاکرات ژنو خشنود است پس حتما ایران امتیازهای زیادی به طرف مقابل داده است. پنهان‌نگاه داشتن مفاد مذاکرات که هر دو طرف روی آن توافق کرده‌اند به این گمانه‌زنی‌ها دامن زده است.

در پایان دو روز مذاکرات، یکی از مقامات ارشد گروه آمریکایی عنوان کرد که در یکسال و نیم تلاش های بی‌حاصل، مذاکراتی هرگز چنین جامع، صریح و فشرده‌ نبوده است. محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران نیز گفته است که اقدامات مهمی انجام شده و با امید به آینده نگاه می‌کند.

حسین شریعتمداری سردبیر روزنامه کیهان می‌نویسد: “چرا دشمن راضی است؟ هیجان گروه 1+5 نشان می‌دهد که ما در عوض تمام امتیازهایی که داده‌ایم یا قرار است بدهیم هیچ امتیازی دریافت نکرده‌ایم. این واقعیت تلخ مشخص است. پنهان نیست… پنهان‌کاری این شائبه را میان افکار عمومی ایجاد کرده که گروه ایرانی امتیازهای نامناسبی داده است.”

شریعتمداری صدای تندروهایی است که پس از شکست نامزد تندرو در انتخابات دایره نفوذش کاهش یافته. او همواره مواضع رادیکالی داشته و دولت‌ها را مورد انتقاد قرار می‌دهد. نتیجه برای خامنه‌ای نگه داشتن توازن است.

گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که نتیجه مذاکرات، توقف غنی‌سازی 20 درصدی و محدود کردن غنی‌سازی با درجه پایین و بازرسی‌ها بیشتر خواهد بود.

ظریف در مصاحبه‌ای با المانیتور می‌گوید: “گمانه‌زنی ‌هایی وجود دارد که با واقعیت تطابق کمی دارد. عدم تمایل ما برای آشکار کردن جزئیات این پیشنهاد نشان دهنده جدیت ماست.”

اوبه فارسی در صفحه فیسبوک خود می‌نویسد: “من و همکارانم آماده‌ایم که فشار رسانه‌ها را تحمل کنیم. پنهان نگه داشتن مذاکرات به این معنی نیست که از آشکار کردن آن می‌ترسیم.”

دولت اوباما نیز با خرابکاران مشکل دارد. بسیاری از نمایندگان کنگره مصمم هستند که تحریم‌های بیشتری علیه ایران اعمال کنند که می‌تواند مذاکرات را تحت شعاع قرار دهد. اسرائیل نیز خواستار توقف همه‌جانبه برنامه هسته‌ای ایران شده که با توجه به وسعت تلاش‌های هسته‌ای این کشور تقریبا غیرممکن است.

در ایران خرابکاران بسیار زیاد هستند. کیهان همین چندی پیش از ظریف به دروغ نقل قول کرد که در جمع نمایندگان مجلس پشت درهای بسته گفته که مکالمه روحانی با اوباما اشتباه بوده است.

چند هفته قبل آیت‌الله خامنه‌ای رهبر ایران از تمام گروه‌های ایران خواست تا از دولت روحانی حمایت کنند و پیش از سفر او به نیویورک گفت که در بعضی مواقع شاید “نرمش قهرمانانه” لازم باشد.

بسیاری از مقامات ایرانی نیز نتیجه مثبت را مورد تایید قرار داده‌اند و می‌گویند اکنون پیشنهاد ایران محور مذاکرات است نه پیشنهاد 1+5 که بهار گذشته ارائه شد و ایران آن را نامتوازن می‌پنداشت.

اما پس از مکالمه تلفنی روحانی و اوباما خامنه‌ای گفت که برخی از اقدامات ایران در نیویورک “نابجا” بود. این می‌تواند پاسخی باشد به اینکه اوباما در حالیکه کنار نتانیاهو نشسته بود گفت تمام گزینه‌ها از جمله اقدام نظامی علیه ایران هنوز روی میز است. این گفته همچنین باعث شد که تندروهای ایرانی بتوانند به انتقادهای خود ادامه دهند.

آنها با ظریف و نزدیکانش، که آنها را “حلقه نیویورکی‌ها” می‌نامند، مخالفند. ظریف در آمریکا تحصیل کرده است و پنج سال نماینده ایران در سازمان ملل بوده است. وب سایت رجانیوز می‌گوید “اسناد واضح و غیرقابل انکاری از فعالیت‌های گروه نیویورکی‌ها وجود دارد که به منافع ملی آسیب می زند.”

کیهان در نوشته دیگری درباره مذاکرات می‌پرسد، “چرا شیطان بزرگ یعنی آمریکا و شیطان کوچک (اسرائیل) در خبر داشتن از جزئیات مذاکرات خودی بوده‌اند اما مردم ایران ناخودی هستند؟”

اما سایت الف می‌نویسد: “پیشنهاد جدید ایران بسیار با منافع غرب فاصله دارد… برای همین دلیلی ندارد دیپلمات‌های ایرانی را به خیانت متهم کنیم.”

روزنامه بهار می‌نویسد: “یک سئوال به ذهن می رسد: آیا گروه جدید می‌تواند بدون اجازه رهبر و شورای امنیت ملی به توافقی دست یابد؟ همه به خوبی می‌دانند که کوچکترین جزئیات در این پرونده نیازمند تایید رهبری است.”

منبع: کریستین ساینس مانیتور - 21 اکتبر 2013