هاروی موریس
پس از آنکه چین در نیویورک به گفتگوهای سازمان ملل برای وضع دور چهارم تحریم ها علیه ایران پیوست، ایالات متحده و متحدان غربی آن کشور به نوعی موفقیت دیپلماتیک دست پیدا کرده اند.
با این حال، هم چین و هم روسیه تأکید دارند باب گفتگو با ایران برای دست یافتن به یک راه حل دیپلماتیک درقبال بن بست موجود بر سر بلند پروازیهای هسته ای این کشور را نمی بندند.
ویتالی چورکین نماینده روسیه در سازمان ملل پس از دیدار سه ساعته با همتایان خود از ایالات متحده، چین، انگلستان، فرانسه و آلمان گفت: “من فکر نمی کنم هیچکدام از ما دوست داشته باشد تحریمی وضع شود.”
با این حال، وی با اشاره به لبریز شدن کاسه صبر مسکو در قبال ناتوانی ایران برای دست یافتن به مصالحه گفت: “انواع مختلف پیشنهادات سازنده به ایران ارائه شده است. اگر ایران مایل به گفتگو باشد، باید این کار را شروع کند.”
چین در گذشته اصرار داشت هنوز برای درنظر گرفتن تحریم برعلیه ایران خیلی زود است. اما مشارکت چین در گفتگوهای نیویورک، نشان از نرم تر شدن موضع این کشور دارد.
شش قدرت دنیا که پرونده هسته ای ایران را در دست بررسی دارند، از سیاست “دوگانه” پیروی می کنند و امتیاز گفتگو را در کنار اعمال فشار برای وضع تحریم های بیشتر ارائه داده اند.
لی بائودونگ سفیر چین در سازمان ملل پس از شرکت در گفتگوهای اخیر بر اهمیت راه حل دوم پافشاری کرد. وی گفت: “رویکرد مسیر دوگانه عملاً بر دیپلماسی متمرکز است.”
حتی اگر چین با اهمیت فشار اقتصادی بر ایران هم نظر شود، انتظار می رود گفتگو بر سر قطعنامه تحریم جدید تا پیش از فرا رسیدن زمان رأی گیری در صحن شورای امنیت، هفته ها وقت بگیرد.
مواضع اخیر ایران جای کمی برای خوش بینی نسبت به وقوع هرگونه تحول دیپلماتیک باقی گذاشته است. علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی هسته ای ایران گفت نسل جدیدی از سانتریفوژها در نیروگاه های هسته ای کشور به کار گرفته خواهند شد. وی ادعا کرد دستگاه های جدید شش بار قدرتمندتر از نمونه های قبلی هستند. با این حال، کارشناسان نسبت به استقرار و به کارگیری دستگاه های پیشرفته توسط ایران با دیده تردید نگاه می کنند.
روسیه و چین از ایران خواسته اند پیشنهاد اعتماد ساز مبادله سوخت هسته ای برای رآکتور تحقیقاتی خود در تهران را بپذیرد. این پیشنهاد شامل ارسال اورانیوم ایران به خارج از کشور برای غنی سازی بیشتر است. تهران پیشنهاد یاد شده را به این دلیل نپذیرفته است که هیچ ضمانتی برای بازگشت سوخت غنی شده به کشورش در اختیار ندارد.
منبع: فایننشیال تایمز- 10 آوریل
