در پارکی در شمال تهران، سالخوردگان روی نیمکت ها با یکدیگر صحبت می کنند، والدین با فرزندان خود درحال بازی‌اند، جوانان می خندند یا سرگرم موبایل های خود هستند. کمی دورتر، روی چمن ها، گروهی جوان با یکدیگر قرار گذاشته اند تا ورزش پارکور انجام دهند.
در این ورزش جدید که در سال های ۱۹۸۰ در فرانسه ابداع شد، فرد باید با حرکات سریع خود، ازجمله پرش، پشتک، و جهش، جابجایی‌های مشکل انجام دهد. روز به روز به تعداد علاقه مندان این ورزش در ایران افزوده می شود. از ۵ سال پیش تاکنون، فیلم‌هایی مانند “یاماکاسی” یا “حومه سیزدهم” به ضروریات این ورزش تبدیل شده‌اند و غیرقابل چشم‌پوشی‌اند.
امیرحسین، یکی از علاقه‌مندان پارکور، درحالی که دوربین “گوپرو” را روی یک میله آهنی نصب می کند می‌گوید: “دارم تجهیزات را برای فیلمبرداری آماده می کنم.” کمی دورتر، مهسا، نیلوفر، میلاد، مرتضی و احسان با شلوارهای ورزشی گشاد درحالی که از تلفن های همراه خود به موسیقی گوش می دهند، بدن شان را گرم می کنند. فضای خوبی برای ورزش ایجاد شده.
آنها که سن شان از ۱۹ تا ۲۴ سال متغیر است، برای جابجایی از تیرک ها و درختان آویزان می شوند، از یک دیوار به دیوار دیگر می پرند و روی چمن غلت می‌خورند. مرتضی نفس نفس زنان می گوید: “ما با یک دوربین گوپرو از تمامی حرکات خود فیلم می‌گیریم و سپس آنها را روی اینستاگرام، فیس بوک، یوتیوب و آپارات که یک سایت ایرانی است و اعضای بسیاری دارد قرار می دهیم.”
او در ادامه می گوید: “با نمایش ویدئوهای خود به دیگر گروه ها در ایران نشان می دهیم که ورزش پارکور در تهران به چه صورت انجام می شود. ما حرکات کسانی را که در شیراز، اصفهان، یا مشهد این ورزش را انجام می دهند، با دقت دنبال می کنیم. آنها نیز پارکور را بسیار خوب انجام می دهند. این تبادلات باعث می شود تا روابطی بین‌مان ایجاد شود.”
مهسا نیز دراین رابطه می گوید: “با قرار دادن فیلم‌هایمان روی اینترنت می‌توانیم هر زمانی که می خواهیم آنها را نگاه کنیم و به پیشرفت های فردی‌مان پی ببریم. همچنین می توانیم نقاط ضعف خود را ببینیم و آنها را تقویت کنیم.”
رها، یکی دیگر از علاقه‌مندان پارکور، می گوید: “اینترنت منبع مهمی است. من پارکور را ۱۰ سال پیش شروع کردم. در آن زمان، در ایران هیچ کس این ورزش را نمی شناخت. به همین دلیل مجبور بودیم از جایی آن را آغاز کنیم. سایت‌هایی وجود دارد که تمرین‌های این ورزش را دراختیار علاقه مندان می گذارند.”
از زمانی که ابعاد این جنبش ورزشی گسترده شده، طرفداران آن چند برابر شده اند، ولی تغییرات چندانی دراین زمینه صورت نگرفته. درواقع، دولت ایران به گسترش ورزش پارکور کمک نکرده است. در این کشور چند نفری بودند که می‌توانستند این ورزش را تدریس کنند، ولی با حذف تنها فدراسیون رسمی در سال ۲۰۱۱، علاقه‌مندان اکنون باید به تنهایی از عهده کارها برآیند. به همین دلیل، اینترنت یکی از ابزارهای ضروری برای فراگیری و ایجاد ارتباط در این زمینه محسوب می‌شود.
میلاد که چهار سال است این ورزش را انجام می دهد می گوید: “من پارکور را با تماشای فیلم های آن در یوتیوب آغاز کردم و تازه پس از آن بود که با دوستانم به خیابان آمدم. آنها هم به تنهایی یاد گرفته اند. ما همه ویدئوها را تماشا می‌کنیم و حرکات جدید را در زمان تمرین انجام می دهیم.”
فاطمه نیز همین طور است. او سابقاً یک ژیمناست حرفه ای بوده و در سال ۲۰۱۱ به این ورزش روی آورده. او اولین حرکات را از دوستش داریوش که از ۹ سال پیش این ورزش را آغاز کرده یاد گرفته. او می گوید: “من ساعت ها جلوی کامپیوترم می نشینم و ویدئوهای مختلف را نگاه می کنم. گاهی بعضی حرکات را ده ها بار با حرکت آهسته می بینم تا بتوانم آنها را به بهترین نحو بازسازی کنم.”
او در ادامه می افزاید: “من حرکات علاقه مندان دیگر را یاد می گیرم. حرکات ایرانیان و همچنین خارجی‌ها به ما اجازه می دهد تا خودمان را با دیگران مقایسه کنیم. این بسیار حائزاهمیت است، به ویژه برای ما زنان. تنها راهی که می توانیم خودمان را بهتر کنیم و سطح خود را در مقایسه با دیگر دختران در جهان بسنجیم، این است که فیلم‌های آنها را ببینیم. درواقع، گویی با آنها تمرین می کنیم.”
فاطمه که در شبکه های اجتماعی حضور فعالی دارد، برای بسیاری از دختران جوان به یک الگو تبدیل شده. او با ۳۳۵۰ عضو در اینستاگرام، ۸۶۵۰ طرفدار در فیس بوک، و ۷۰۰ عضو در یوتیوب به یک الگوی واقعی تبدیل شده.
او می گوید: “نظرات مثبت بسیاری ازسوی مردم، به ویژه خانم‌ها، دریافت می کنم که مرا تشویق می کنند و افتخار می‌کنند که یک زن در ایران چنین کارهایی انجام می دهد. این مسأله برای آنها بسیار انگیزه‌دهنده است.”
دیدار با داوید بل در آینده ای نزدیک
قدرت شخصیت این زن جوان از دید داوید بل فرانسوی نیز دور نمانده. او ستاره واقعی این رشته ورزشی از دید جوانان ایرانی است. داوید بل فاطمه را به عنوان نماینده این رشته در ایران و همچنین در دیگر کشورهای مسلمان مانند مالزی، اندونزی، و برونئی انتخاب کرده است. در آنجا دختران با مشکلات بسیاری برای انجام این ورزش روبرو هستند و این امکان را ندارند که در خارج از خانه و به همراه مردان پارکور انجام دهند.
هدف این است که فاطمه بتواند اصول ابتدایی پارکور را به آنها بیاموزد. و برای این کار قرار است که فاطمه دیداری با شخص داوید بل داشته باشد و آموزش ویژه ای را دریافت کند تا بتواند در آینده بهتر به بحث آموزش آن بپردازد. مارک کوپر، مسؤول مطبوعاتی داوید بل می گوید: “آغاز کردن پارکور با یوتیوب یک ایده اشتباه است. جوانان نمی دانند که باید پنج سال روی زمین سفت تمرین کنند تا درنهایت بتوانند از یک بام به بام دیگری بپرند. چرا که درغیراین صورت، حوادث وخیمی روی می دهد.”
درحقیقت، تاکنون چندین نفر در ایران در همین زمینه کشته یا زخمی شده اند. برای جلوگیری از وقوع چنین حوادث اسفناکی، فاطمه رؤیای داشتن شرایط بهتر برای انجام پارکور را در سر می پروراند. او می گوید: “ما سالنی که منحصراً مخصوص پارکور با تجهیزات لازم باشد نداریم. من در اینترنت می‌بینم که ورزشکاران پارکور در سالن‌هایی تمرین می‌کنند که کاملاً برای این رشته تعبیه شده. آرزویم این است که چنین فضایی را در ایران افتتاح کنم.”
منبع: نوول ابزرواتور، ۲۴ مه ۲۰۱۵
