یک سال بعد از کشته شدن ندا آقا سلطان، بی علاقگی حکومت ایران برای مجازات قاتل او یک مثال خوب از فرهنگ معافیت از مجازات است که بعد از انتخابات سال 2009 در ایران باب شده است.
ندا آقا سلطان که 27 سال داشت، در روز 20 ژوئن سال پیش در یکی از خیابان های مرکزی تهران زمانی که در یک تظاهرات آرام شرکت کرده بود، به ضرب گلوله کشته شد. ویدئوی کشته شدن ندا در خیابان و کسانی که به نجاتش شتافته بودند، در همه جای دنیا پخش شد و او را بدل به سمبل جنبش اعتراضی ایران کرد.
حسیبه حاج صحرایی، معاون مدیر بخش خاورمیانه و آفریقای شمالی عفو بین الملل، گفت:« مرگ وحشتناک ندا، نه تنها حاکی از نقض حقوق بشر در قبال ایرانیان در این یک سال گذشته بوده است، بلکه نشان دهنده مقاومت حکومت در مجازات کردن مسئولان شکنجه و کشتار منتقدانش است.»
با وجود اینکه صحنه مرگ ندا فیلمبرداری شده است و شاهدان مرگ او وجود دارند، مقامات ایرانی هیچ تحقیقی در مورد کشته شدن او و دیگر کسانی که در فاصله ماه ژوئن و دسامبر کشته شدند، نکرده است.
مقامات ایرانی این ادعا را که مسئول مرگ ندا یک بیسجی است را رد می کنند و در عوض، قاتل ندا را گروهی از مردم و سازمان ها از جمله بی بی سی و سی ان ان و سیا و حتی دکنری که برای نجات جان ندا شتافته بود، معرفی می کنند.
خانم حاج صحرایی، می گوید:« پاسخ دولت ایران به کشته شدن ندا عملی بدبینانه برای حفظ چهره خود بوده است. این خود نمونه ای از عدم توانایی گسترده مقامات ایرانی برای رعایت حکومت قانون است، و اطمینان از حسابرسی برای جنایاتی که به اسم آن دائما تکرار می شود.»
عفو بین المللی بار دیگر از دولت ایران خواسته است که به کارشناسان بی طرف اجازه بدهند که درباره کشتار ها و اتفاقلتی که در حین و بعد از اعترضات خیابانی افتاد تحقیق کنند و این شامل کشته شدن ندا هم می شود.
گفته شده است که با وجود دعوت معتبر صادر شده بوسیله دولت از ملل متحد، اجازه هیچ بازدیدی از سال 2005 به سازمان حقوق بشرسازمان ملل متحد داده نشده است. عفو بین الملل گفت که حداقل 5 درخواست بازدید از طرف کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل متحد بی جواب مانده است.
حسیبه حاج صحرایی می گوید:«تلاش مقامات ایرانی برای پاک کردن قرائن و شواهد، خللی در عزم مردم ایران را برای رسیدن به حقیقت و عدالت در مورد کشتن ندا و دیگران، وارد نمی‌کند.»
متهم به شلیک به ندا آقا سلطان در صحنه کوتاهی در فیلم دیده می شود اما مقامات قضایی ایران نسبت به آن بی اعتنا هستند. وی یکی از اعضای بسیج است که توسط دولت برای سرکوب شدید معترضان بکار گرفته شده اند. شاهدان صحنه می گویند که او فریاد می زده که “ من نمی خواستم او را بکشم”.
مرگ بیش از 80 نفر و شاید بیشتر در جریان اعتراضات و دستگیری ها و شکنجه ها تقریبا هرگزمورد تحقیق و تفحص قرار نگرفته است. هنوز تحقیق مستقلی در مورد استفاده از زور، تجاوز و سایر شکنجه ها در مورد زندانیان صورت نگرفته است.
مسلما مقامات ایرانی کسانی را که مورد خشونت قرار گرفته اند و زندانی شده اند و کسانی را که سعی کردند تا حقایق را برملا کنند، تهدید کرده است و سعی کرده است که کسانی را که شاهد ماجرا بوده اند بی اعتبار کند.
تحقیقاتی که در مورد خشونت های بعد از انتخابات صورت گرفت هدایت شده و مخدوش و غیر شفاف بود و به نظر می رسید برای سرپوش گذاشتن بر وقایع است.
کمپین پاسخگویی در مورد جنایات بعد از انتخابات توسط مادران عزادار ایران ایجاد شده است. آنها کسانی هستند که فرزندانشان در جریان این وقایع یا کشته شده اند یا ناپدید شده اند و یا زندانی هستند.
منبع :عفو بین الملل 20 ژوئن