با مرتضی الویری، شهردار اسبق تهران که امروز در حلقه یاران مهدی کروبی، مسئولیت ریاست کمیته صیانت از آرا را برعهده دارد، در مورد انتخابات، نتیجه آن ونگرانی در مورد مخدوش شدن آرا گفت و گو کرده ایم. الویری می گوید: “فصل مشترک کلیه نظر سنجی ها این است که هیچ یک از کاندیداها نمی توانند 50 درصد ارا را در مرحله ی اول به دست بیاورند. بنابراین می شود تخمین زد که انتخابات به مرحله ی دوم کشیده خواهد شد.” این مصاحبه در پی می آید.
آقای کروبی در چهار سال اخیر مدام از انتخابات دوره ی گذشته و اتفاقاتی که در آن افتاد، گله و شکایت داشتند. برای جلوگیری از تکرار انتخابات دوره ی قبل چه راهکارهایی را پیش بینی کرده اید؟
ما مرکزی را ایجاد کرده ایم تحت عنوان کمیته ی صیانت از آرا که در این مرکز تعدادی از حقوقدانان حضور دارند، به اضافه کسانی که برای برقراری ارتباط با نیروهایی که به عنوان ناظر سر صندوق های رای خواهند رفت، کار تشکیلاتی کرده اند. همچنین یک مرکز رایانه ای تجهیز کرده ایم با نرم افزار مناسب تا بتواند اطلاعاتی را که در زمینه ی تخلفات و در باره ی میزان آرا می رسد پردازش و تبدیل به گزارش کند. این کارهایی است که در دوره ی قبل انجام نمی شد ولی در این دوره به جد، مورد توجه قرار گرفته است. مبنای ما هم قانون مصوب مجلس است که اجازه می دهد نامزدهای ریاست جمهوری افرادی را به عنوان نماینده در حوزه های رای گیری داشته باشند.
پس شرح وظیفه ی کمیته ی صیانت از آرا بیشتر در زمینه اطلاع رسانی است و در حوزه ی کارهای عملی وارد نمی شوید.
همین طور است؛ غیراز این قانون به ما اجازه نمی دهد. قانون به ما اجازه می دهد بر روی صندوق های رای ناظر داشته باشیم بدون اینکه دخالتی در روند اجرای رای گیری داشته باشیم؛ گزارش ها را دریافت کنیم و به مراجع ذیربط منعکس کنیم. ما هم داریم در همین چارچوب عمل می کنیم. من هم فکر می کنم اگر همین چارچوب جلو برود اولا در روند برگزاری انتخابات این امر میسر می شود که مداوما تخلفات را به مسوولان ذیربط، اعم از بازرس وزارت کشور و ناظر شورای نگهبان منعکس کنیم و دوم اینکه بتوانیم در سریع ترین زمان، یعنی قبل از اینکه وزارت کشور و شورای نگهبان نتیجه ی انتخابات را اعلام کنند بر مبنای این گزارش ها نتیجه را با یک تقریب قابل قبول اعلام کنیم.
شما فکر می کنید صرف اطلاع رسانی چقدر می تواند از تخلفات احتمالی پیش گیری کند؟
اولا این تنها ابزاری است که ما داریم و در ثانی همین قدر که مسوولان ببینند که تخلفات و اعمال آنها زیر ذره بین است از تخلفات جلوگیری می کند یا آن را به حداقل می رساند.
از سال 84به بعد اصطلاحی در بین اصلاح طلبان به نام مهندسی انتخابات مطرح شده که هیچ گاه از سوی آنها شفاف سازی نشده است. شما به عنوان کسی که در اردوگاه آقای کروبی هستید، می توانید توضیح دهید مهندسی انتخابات به چه معناست؟
باید دید این اصطلاحات را چه کسانی باب کرده اند و به کار می برند. ولی آن چیزی که من می توانم بیان کنم این است که اصلاح طلبان از شکستی که در سال 84 خورده اند درس های مهمی گرفتند . اولین درس مهم این بود که با تنوع کاندیداها وارد صحنه نشوند، چرا که در آن زمان آرای اصلاح طلبان بین 4 نامزد تقسیم شد. ولی خوشبختانه در این دوره در حد دو نامزد وجود دارد که این دو نامزد آرایشان هم پوشانی ندارد . به عبارت دیگر اکر یکی از آنها کنار برود به احتمال زیاد مقدار زیادی از آرای او به جای اینکه به اصلاح طلبان برگردد ممکن است به حساب رقیب واریز شود. دومین درس مهم این بود که هرگز به دنبال تخریب خودی نباشند. به عبارت دیگر به این نتیجه رسیدند که اگر در همین مرحله ی انتخابات نامزد های اصلاحات در مقابل هم صف آرایی کنند، هم آرای خودشان را تخریب خواهند کرد و هم در مرحله ی دوم امکان پشتیبانی از یکدیگر را از دست خواهند داد. همانطور که در دور دوم انتخابات 4 سال قبل اتفاق افتاد. اگر یادتان باشد در دور اول بسیاری از طرفداران نامزد های اصلاح طلب به نقد آقای هاشمی رفسنجانی پرداختند اما در دور دوم نتیجه ی این نقد ها باعث شد تا بسیاری از حامیان اصلاح طلب به جای اینکه به آقای هاشمی رای دهند به اقای احمدی نژاد رای بدهند. در حال حاضر تخلف از این سیاست کلی اصلاح طلبان بسیار نادر و محدود و در بعضی از جاها نظیر نجف اباد اتفاق افتاد و آن هم فقط یک استثنا بود که در جای دیگری تکرار نشد.
شما با کمیته صیانت از آرای آقای موسوی هماهنگی های لازم را انجام می دهید؟
نماینده ی اقای موسوی هم در کمیته ی صیانت از آرا هستند و ما جلسات و برنامه های مشترکی داشته ایم و این ارتباط همچنان ادامه دارد.
بحثی که این روزها خیلی مطرح است و شما هم در صحبت هایتان به آن اشاره کردید،موضوع اجماع است. برخی دوستان در این فکر هستند که یکی از این دو کاندیدای اصلاح طلبان را راضی کنند تا به نفع دیگری کنار بکشد.
چه دوستان اقای کروبی و چه دوستان آقای موسوی این نظر را دارند که در دور اول به همین ترتیب ادامه بدهیم و به دنبال تجمیع و معرفی کاندیدای واحد نباشیم؛ به این علت که در عین اینکه این دو کاندیدا یک مجموعه از آرای مشترک را در درون خودشان دارند اما در عین حال هر کدام از این ها در مجموعه های خاصی نفوذ دارند که در صورت کناره گیری آن «ها، آن مجموعه به نامزد دیگر اصلاح طلبان رای نخواهد داد. به عنوان مثال اگر اقای کروبی انصراف بدهند و از مردم بخواهند به آقای موسوی رای دهند تردید نمی توان داشت که تعداد زیادی از کسانی که جزو تحریمی ها بودند و الان با انگیزه ی رای دادن به اقای کروبی وارد صحنه شده اند، اصلا پای صندوق های رای نخواهند رفت یا اینکه به اقای احمدی نژاد رای خواهند داد. بنابراین تلقی ما این است که اگر بدون تنش و به صورت رفاقتی طرفداران آقای موسوی و کروبی در این مرحله جلو بروند سبد رای اصلاح طلبان سنگین تر خواهد شد تا اینکه یکی از این دو کاندیدا کناره گیری کند.
به عنوان یکی از اعضای ستاد آقای کروبی، ارزیابی شما از نتیجه انتخابات و نظرسنجی های انجام شده چیست؟
اولا ما یک نظرسنجی جامع و مانعی مثل گالوپ نداریم که بتوانیم به نتایج آن اطمینان کنیم. دوم اینکه بسیاری از نظرات و دیدگاهها، حالت ژله ای و تثبیت نشده دارد. به عبارت دیگر ما مجموعه ای از رای دهندگان را داریم که هنوز تصمیم نگرفته اند به چه کسی رای بدهند و منتظر هستند ببینند نتیجه ی این مناظره ها و گفت و گو ها چه می شود تا تصمیم بگیرند. مضافا اینکه ما یک مجموعه ی دیگری را داریم که هنوز تصمیم به رای دادن نگرفته و ممکن است در روزها ی آخر تصمیم به رای دادن بگیرد. لذا فکر می کنم نتیجه ی قطعی را می شود دو سه روز مانده به انتخابات بیان کرد. اما فصل مشترک کلیه نظر سنجی ها این است که هیچ یک از کاندیداها نمی توانند 50 درصد ارا را در مرحله ی اول به دست بیاورند. بنابراین می شود تخمین زد که انتخابات به مرحله ی دوم کشیده خواهد شد.