رهبر ایران روز یکشنبه گفت، از یک توافق منصفانه با قدرت‌های جهانی حمایت می‌کند. این بیانات موضع مذاکره‌کنندگان را در مقابل تندروهای داخلی که مخالف نزدیکی کشور با غرب هستند، به شدت تقویت می‌کند.
آیت‌الله خامنه‌ای در بیانیه‌ای که توسط دفتر وی منتشر شده عنوان کرد: “بنده با توافقی که بتواند انجام شود موافقم، البته توافق بد نه. توافق نکردن بهتر از توافقی است که ناقض منافع ملی ما باشد.”
اما او در پیامی که به نظر می‌رسد حمایت از رفتار آشتی‌جویانه حسن روحانی در دیپلماسی با غرب باشد گفت: “یک نکته خوبی را رئیس‌جمهور محترم، چندی پیش در یک سخنرانی‌ای برزبان آوردند و آن اینکه مذاکره معنایش این است که دو طرف سعی کنند به نقطه مشترک برسند. خوب این معنایش این است که یک طرف نخواهد همه آنچه را مورد علاقه او و مورد توقّع اواست تحقّق پیدا کند.”
رهبر ایران همواره مخالف آشتی با غرب بوده است، تا اینکه با انتخاب روحانی به ریاست‌جمهوری موافقت کرد و به او اجازه داد تا مناقشه درازمدت هسته‌ای با غرب را پایان بخشد و ایران را از انزوای بین‌المللی خارج کند.
با این حال، خامنه‌ای در بیاناتی که به روشنی، دل تندروهای وفادار را نیز بدست می‌آورد گفت: “ملت ایران زیاده‌خواهی و رفتار غیرمنطقی را نمی‌پذیرد.”
غرب ظنین است که ایران بصورت پنهانی به دنبال بدست آوردن توانایی برای ساخت سلاح هسته‌ای باشد. ایران چنین ادعاهایی را رد می‌کند و اصرار دارد که برنامه هسته‌ای این کشور تمام صلح‌آمیز و هدف آن تولید برق و ایزوتوپ‌های پزشکی است.
در حالیکه ایران عمیقا درگیر نبرد در سوریه و عراق است، دستیابی به توافق هسته‌ای برای کاهش خطر جنگی بزرگ‌تر در خاورمیانه به نظر ضروری می‌رسد. مذاکره‌کنندگان پس از تقریبا یکسال، برای بار دوم نتوانستند تا نوامبر گذشته به توافق جامع دست یابند و مذاکرات را به مدت هفت ماه تمدید کردند.
خامنه‌ای گفت، از ادامه مذاکرات حمایت می‌کند و خواستار یک توافق یک مرحله‌ای و دقیق است. وی همچنین خاطرنشان کرد که تهران برخلاف آنچه قدرت‌های غربی ترجیح می‌دهند، می‌خواهد تحریم‌ها سریعا برداشته شود.
بیانات او هم‌زمان با دیدارهای متعدد بین جواد ظریف و دیپلمات‌های قدرت‌های بزرگ، در کنفرانس امنیتی مونیخ صورت گرفته است. ظریف این دیدارها را بسیار جدی توصیف کرده است.
مذاکره‌کنندگان تا ۳۰ ژوئن به خود فرصت داده‌اند تا به مناقشه ۱۲ ساله بر سر جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران پایان دهند و برنامه هسته‌ای این کشور را در عوض لغو تحریم‌ها محدود کنند.
مقامات غربی گفته‌اند، قصد دارند تا پایان ماه مارس به چارچوب توافق جامع دست یابند، اما برای رسیدن به اجماع بر سر جزئیات فنی به زمان ببشتری نیاز خواهند داشت.
از مسایل مورد اختلاف، سرعت لغو تحریم‌ها، توان تولید سوخت هسته‌ای ایران و مدت اعتبار هرگونه توافق است.
خامنه‌ای گفت: “تلاش آنها (مذاکره‌کنندگان) برای این است که حربه تحریم را از دست این دشمن غدّار بیرون بیاورند. البتّه اگر توانستند چه بهتر [امّا ] اگر نتوانستند همه بدانند، هم دشمنان ما بدانند، هم دوستان ما در دنیا بدانند، در داخل راهکارهای فراوانی وجود دارد که حربه دشمن را کند می‌کند.”
آیت‌الله خامنه‌ای که بالاترین مقام جمهوری اسلامی است، موضع شکاکی نسبت به مذاکرات هسته‌ای دارد. اما با این حال، به تکرار از مسیر روحانی برای پایان دادن به بن‌بست هسته‌ای و مشکلات اقتصادی حمایت کرده است.
تهران و واشنگتن پس از انقلاب ایران روابط خود را قطع کردند، اما پس از آن در موارد خاصی نظیر جنگ‌های افغانستان و عراق و اخیرا همفکری برای پایان مناقشه هسته‌ای دوازده ساله با یکدیگر ارتباط برقرار کرده‌اند.
ظریف روز یکشنبه، گزارش رویترز را که به نقل از یک مقام ارشد ایرانی عنوان کرده بود که وی به مقامات آمریکایی گفته است در صورت شکست مذاکرات، نفوذ سیاسی روحانی به شدت آسیب می‌بیند، تکذیب کرد.
ظریف نیز مانند آیت‌الله خامنه‌ای بر لغو تحریم‌ها اصرار دارد و در مونیخ گفت: “تحریم‌ها یک نقص است. برای رسیدن به راه‌حل باید از آنها خلاص شویم.”
اسرائیل بلندپروازی های هسته‌ای ایران را تهدیدی علیه موجودیت خود می‌داند و قول داده هر چه در توان دارد برای ممانعت از یک توافق بد و خطرناک انجام دهد.
منبع: رویترز - 8 فوریه 2015
