پنجاه و سومین نشست کمیسیون مقام زن، ویژه سازمانهای غیر دولتی، میزبان گروهی از زنان فعال در جنبش های مدنی ایران بود. شش فعال جنبش زنان: سوسن طهماسبی، خدیجه مقدم، پروین بختیارنژاد، آسیه امینی، فاطمه فرهنگ خواه و شهلا اختری در سومین روز از این کنفرانس که از روز دوم تا سیزدهم ماه مارس در مقر سازمان ملل برگزار می شود، شرکت کردند.
دانیلا کلمبو، مدیر انجمن ایتالیایی زنان در توسعه (آیدوس)، که دعوت کننده این گروه غیر دولتی بود، در آغاز این میزگرد علت میزبانی این سازمان غیردولتی ایتالیایی را سابقه همکاری با گروههای مختلف زنان در ایران به عنوان مشاوران یو ان اف پی ای (آژانس صندوق بین المللی جمعیت) عنوان کرد. وی همچنین به تاثیرات فعالیتهای مشترک فرهنگی و اجتماعی بین زنان دو کشور ایران و ایتالیا اشاره کرد.
نخستین سخنران این میزگرد سوسن طهماسبی، فعال جنبش زنان در کمپین یک میلیون امضا بود که به دو هدف این کمپین یعنی آگاهی رسانی و آموزش و جمع آوری یک میلیون امضا در حمایت از بیانیه ای به منظور ارائه به مجلس شورای اسلامی برای تغییر قوانین اشاره کرد.
وی گفت: “کمپین فرصتی را برای حضور طیف گسترده ای از فعالان زن در جنبش زنان بویژه جوانان که با اقدامی مدنی و مسالمت آمیز سعی در ایجاد تغییرات مثبت در جامعه خود دارند، ایجاد کرده است.” طهماسبی به روشهای مختلف کار این کمپین اشاره کرد و افزود: “گفت وگوی چهره به چهره از روشهایی است که فعالان کمپین بعنوان یکی از نخستین حرکتهای زنان در فضاهای عمومی بکار گرفته اند.” این فعال زنان همچنین مذاکره با مسئولان کشور را روش دیگری برای مطرح کردن مطالبات زنان برای تغییر قوانین عنوان کرد. او این خواسته ها را مبتنی بر استانداردهای حقوق بشر بین المللی دانست و نقش تفاسیر مذهبی پیشرو را در این زمینه مورد تاکید قرار داد. در ادامه سخنان طهماسبی، فیلم کوتاهی در باره کمپین یک میلیون امضا به نمایش درآمد.
خدیجه مقدم، فعال جنبش زنان سخنران بعدی این مراسم بود که در باره ضرورت توانمند سازی اقتصادی زنان و چالش های پیش روی آنان سخن گفت. مقدم با اشاره به اینکه به توانمند سازی اقتصادی زنان کمتر اشاره شده گفت: “حتی از طرف حکومت نیز گاهی مقاومت های پنهان و آشکاری هم در مقابل آن ایجاد می شود. ولی با این وجود گروههایی از زنان توانمند سازی اقتصادی زنان در اولویت کاری خود قرار دادند. خدیجه مقدم طرح خانه های اشتغال زنا سرپرست ایران را بعنوان یکی از نمونه های موفق در این مورد مثال زد که در آن زنانی که هیچ سرمایه ای اعم از مالی، فرهنگی و اجتماعی نداشتند کم کم بعنوان عضو یک تعاونی هویتی جدید پیدا کردند.” وی راه برون رفت از مشکلات پیش رو تغییر قوانین تبعیض آمیز دانست و تصریح کرد که فرصت توسعه باید ارتقاء پیدا کند.
پروین بختیارنزاد، روزنامه نگار و فعال جنبش زنان در باره قتل های ناموسی و داستان زنان و دخترانی که قربانی رسوم عشیرگی یا قربانی مبارزه با آن می شوند سخن گفت. وی زنان را اصلی ترین قربانیان قتل های ناموسی معرفی کرد و از عوامل این پدیده اجتماعی را خشونت، پرخاشگریف خونخواهی، کین جویی، تفاخر به گذشته و بی مبالاتی نسبت به آینده در رفتارهای ایلی دانست. بختیارنژاد به تحقیقات خود در برخی از استانها اشاره کرد و گفت: “بیشترین آمار قتل های ناموسی در استانهای خوزستان، سیستان و بولچستان، لرستان، کرمانشاه، کردستان و ایلام مشاهده می شود.” او تغییر ماده 220 قانون مجازات اسلامی را در مبارزه با این پدیده یکی از موثرترین راه ها دانست.
آسیه امینی، روزنامه نگار و فعال دیگر جنبش زنان سخنران دیگر این مراسم با موضوع “چگونه نابرابری های جنسیتی در قانون و شرایط اجتماعی به مجازات سنگسار ختم می شود” بود. وی با اشاره به ماده های 83 تا 107 قانون مجازات اسلامی به آمار احکام اجرا شده سنگسار اشاره کرد و گفت: “تا پیش از سال 2006 هیچ آمار مشخصی در این باره وجود ندارد. امینی به زندگی یک زن سنگسار شده در مشهد اشاره کرد و موارد تبعیض آمیز قانون و ساختارهای اجتماعی و خانوادگی وی را مورد بررسی قرار داد و تشریح کرد که چگونه مجموع این عوامل منجر به ارتکاب عملی شد که بهانه سنگسار این زن قرار گرفت. وی همچنین به اعتراض ها و اطلاع رسانی فعالان زن در این باره اشاره کرد و تغییر قوانین تبعیض امیز علیه زنان و تغییر شرایط تبعیض آمیز اجتماعی را در لغو این مجازات موثر دانست.“
فاطمه فرهنگ خواه، فعال مدنی بعنوان سخنران بعدی در مورد زنان اچ آی وی ایدز مثبت سرپرست خانوار که همسران خود را از دست داده اند یا همسرانشان در زندان هستند و یا امکان سرپرستی خانواده را ندارند، سخن گفت. وی عنوان کرد که این زنان مسئولیتهای دوگانه و سه گانه تحمیل شده ای را به دوش می کشند، که از جمله آنها سرپرستی خانواده و فرزندانی است که احتمالا مبتلا به اچ آی وی ایدز هستند. فرهنگ خواه زنان اچ ای وی مثبت را از آسیب پذیرترین اقشار اجتماعی دانست که به علت عدم برخورداری از دانش لازم یا مهارتهای حرفه ای برای انجام کارهای مناسب به ناچار به کارهای غیر رسمی و حتی روسپیگری روی می آورند. وی اظهار داشت: “این زنان در سیاستهای دولتی، طبق گزارش یو ان ایدز در ایران کاملا فراموش شده هستند و از هیچگونه حمایتهای مادی و معنوی برای زندگی برخوردار نیستند.“
شهلا اختری دیگر فعال حقوق زنان، در گزارش خود که مربوط به اهمیت و چالشهای همکاری بین سازمانهای مردم نهاد و سازمان ملل بود، ضمن ارایه آماری از وضعیت مبتلایان به ایدز در کشور و روشهای ابتلا به این بیماری در جمهوری اسلامی ایران به دست آوردهای حاصله برای مقابله با این بیماری و فعالیت های انجام شده در این زمینه از سوی ارگانهای مختلف دولتی، بین المللی و مردمی اشاره کرد. او همچنین گفت علیرغم پیشرفت های حاصل شده همکاری بین سازمانهای مردمی و آژانسهای سازمان ملل بویژه در مرحله برنامه ریزیهای مقابله با این بیماری قوی نیست که البته بخشی از آن به توانایی حرفه ای سازمان مردم نهاد در زمینه مبارزه با بیماری ایدز مربوط می باشد و بخشی از آن هم مربوط به دیدگاه محتاطانه سازمان ملل در همکاری با تکشلهای مردمی ایران مربوط است. وی در خاتمه اشاره کرد که برای پاسخ گویی همه جانبه در فعالیت های مربوط به جلوگیری از گسترش بیماری ایدز همکاری بیشترارگانهای دولتی و بین المللی و سازمانهای مردم نهاد با در نظرگرفتن کارکرد و امتیازات نسبی هر سه گروه نتیجه بخش تر است.