روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران چند روز پیش گفتگویی طولانی با آیت الله خزعلی درباره انتخابات مجلس خبرگان منتشر کرد. در این گفتگو که در ادامه نگرانی های راستگرایان تندرو ایران از سرنوشت انتخابات آینده مجلس خبرگان است، حملات کم سابقه ای به هاشمی رفسنجانی شده و نگرانی های هواداران سیدعلی خامنه ای، صریحتر بیان شده است.
آیت الله خزعلی در بخشی از این مصاحبه با اشاره به بیماری رئیس مجلس خبرگان گفت: “در چنین شرایطی هم، قانون پیش‌بینی لازم را کرده و کسی که نایب رئیس خبرگان هست، باید ریاست داشته باشد. ریاست از بین نمی‌رود و دیگران و مخصوصاً کسی که فتنه‌گران به او تمایل دارند، نمی‌تواند ریاست را بگیرد. اگر هم خدای ناکرده، کسی حرف خلافی بزند، هستند کسانی که جواب او را بدهند و جلویش را بگیرند.” خزعلی با تاکید بر اینکه پیشنهاد ریاست مهدوی کنی بر خبرگان را او داده است، اضافه کرد: “الان هم او نباشد کسان دیگری هستند که به ریاست برسند، دیگران هستند. کسی که فتنه‌گران به دنبال او هستند، لیبرال شده است! با دشمنان نظام و رهبری همدست شده است، در چنین شرایطی اگرهم بیاید، نمی‌تواند مجلس خبرگان را باشرایط کنونی آن، اداره کند.”
خبر نگار جوان پرسیده بود: “یعنی در حال حاضر فضای مجلس خبرگان به گونه‌ای نیست که اساساً ایشان بتواند آن را اداره کند؟” و خزعلی تاکید کرده بود: “بله، اشخاص پخته‌ای در خبرگان هستند که اساساً به او نظر منفی دارند. بنابراین خیلی نگران نباشید. البته باید با فکر بود، باید دشمن را در نظر گرفت، نباید دشمن را نادیده گرفت، ولی نهایتاً با توکل برخدا و حضور مردمی که تا به حال نظام را نگه داشته‌اند، دشمن نمی‌تواند کاری بکند.”
برخی تحلیلگران معتقدند که در سالهای اخیر و پس از بحران سال ۱۳۸۸، رقابت هواداران سیدعلی خامنه ای با هاشمی رفسنجانی به کینه و دشمنی تبدیل شده است. این دشمنی به دلیل نگرانی از توانایی هاشمی در تضعیف جایگاه رهبر ایران بوده است.
گرچه حمله مداوم راستگرایان تندرو به رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام بدون رضایت آیت الله خامنه ای ممکن نیست، با اینحال این رویارویی کاملا علنی نبوده است. تقابل هواداران خامنه ای با هاشمی رفسنجانی زمانی به اوج خود رسید که او پس از انتخابات اعلام کرد که در میان احمدی نژاد و هاشمی، به احمدی نژاد نزدیکتر است. خامنه ای گفته بود: “میان آقای هاشمی و رئیس جمهور نیز از سال ۸۴ اختلاف نظرهای متعددی درباره مسائل خارجی، نحوه اجرای عدالت اجتماعی و برخی مسائل فرهنگی وجود دارد که البته نظر رئیس جمهور به نظر بنده نزدیکتر است.”
با اینهمه آیت الله خامنه ای بیش از این پیشروی نکرد و بقیه کار را به هواداران خود واگذار نمود. صاحبنظران معتقدند صف بندی هایی که در میان راستگرایان و با محوریت هاشمی رفسنجانی اتفاق افتاده است، به معنی تقسیم بندی جدید در صحنه سیاسی ایران تلقی میشود.
بجز آیت الله خزعلی که هفته پیش به میدان آمد، در این سالها گروهی از روحانیون بلندپایه جمهوری اسلامی که از هواداران سرسخت آیت الله خامنه ای هستند، حملات مداومی را علیه هاشمی رفسنجانی انجام داده اند.
آیت الله محمد یزدی، یکی از این روحانیان بود که انتقادات او به رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام موجب تقابل علنی آنها شد. سرآغاز این تقابل، پس از آخرین خطبه های نمازجعه هاشمی بود که در آن خواستار آزادی زندانیان سیاسی و توجه به خواست عمومی مردم شده بود.
محمد یزدی که عضو فقهای شورای نگهبان هم بود، طی سخنانی به اظهارات هاشمی اعتراض کرده و گفته بود: “در حکومت اسلامی مشروعیت و مقبولیت با یکدیگر متفاوت است و همراهی مردم، برای حکومت مشروعیت ایجاد نمی‌کند. آقای هاشمی رفسنجانی در خطبه اول و دوم خود زیربنای دیگری را مطرح کرده است که می‌خواهم بگویم حتما ایشان اشتباه کرده و اشتباه می‌کنند.”
او در طول چند ماه پس از آن، به سخنان خود علیه هاشمی ادامه داد تا اینکه یکبار در جمع کارکنان صدا و سیما گفت: “به نظر من سخنان هاشمی با آن نوع بیان به جای اینکه احترام به رهبری باشد، نوعی توهین و جسارت به آیت‌الله خامنه‌ای بود.” او اضافه کرده بود: “هاشمی با موضع‌گیری‌هایش که از سه پهلو هم گذشته است، هر روز از نظام دورتر میشود.”
روز بعد هاشمی رفسنجانی محمد یزدی را تهدید به افشای گذشته اش کرد. هاشمی در آن زمان گفته بود: “درمورد سخنان اخیر آقای یزدی همانگونه که قبلا هم گفتم جوابم تاکنون به سخنان توام با عصبانیت و غرض‌آلود ایشان سلام بوده است، ولی با صحبت‌های دیروز ایشان و اطلاعات رسیده، این بار بوی توطئه به مشام میرسد و درباره مسائل ایشان در زمان امام راحل و درجلسه انتخاب رهبری بعد از ارتحال امام و درقوه قضاییه به صورت کتبی مطالبی را گوشزد خواهم کرد.” پس از آن بود که دیگر محمد یزدی درباره هاشمی رفسنجانی چیزی نگفت!
با اینحال محمد یزدی تنها کسی نیست که در میان روحانیان بلند پایه، به تقابل با هاشمی پرداخته است. آیت الله مصباح یزدی، یکی دیگر از این روحانیون است که در واقع مهمترین رقیب هاشمی است.
چهاردهم تیرماه گذشته، سایت نامه نیوز، وابسته به مصطفی پورمحمدی، در گزارشی با عنوان “چرا آیت‌الله حذف شدنی نیست؟” به بررسی رقابت مصباح و هاشمی پرداخته و با اشاره به افزایش حملات به هاشمی در دوره ریاست جمهوری روحانی و همچنین با یادآوری حذف منتقدان قبلی هاشمی رفسنجانی از صحنه سیاسی کشور نوشته بود: “مصباح یزدی و جریان پایداری به شدت از این موضوع که هاشمی و روحانی بتوانند اکثریت مجلس و خبرگان رهبری را دراختیار بگیرند در هراس هستند و به خاطر همین حملات گسترده به هاشمی را در این ماه‌ها و روزها آغاز کرده‌اند اما با توجه به سابقه هاشمی، به نظر میرسد شرایط مخالفان آیت‌الله در دوره تازه سپهر سیاست ایران، عاقبت بهتر از دو جریان قبلی نداشته باشند.” نویسنده گزارش معتقد بود: “انتخابات مجلس دهم و مجلس خبرگان رهبری، زمین همین بازی است. نگاهی به صحنه سیاسی ایران طی این ۳۵ سال گذشته بیانگر این معناست که حذف هاشمی رفسنجانی از صحنه سیاست ایران، امکان ناپذیر است و او بهتر از هرکسی این فضا و زمین بازی را می‌شناسد.”
با تداوم حملات مصباح به هاشمی و دولت روحانی، هفته گذشته سایت رسمی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در گزارشی فاش کرد که مصباح یزدی یکبار “جهت شرکت در کنفرانس تحقیقات فلسفه و علوم اسلامی به کانادا و آمریکا” برای گروهی از “فضلای قم” درخواست صد و پنجاه هزار دلار پول کرده است. این نامه، خطاب به هاشمی و در زمان ریاست جمهوری او نوشته شده بود. انتشار سند درخواست پول مصباح یزدی، نوعی پاسخ به حملات اخیر او تلقی شده است.
پیش از آن حجت الاسلام رسول منتجب نیا، آیت الله مصباح یزدی را تهدید کرده بود که “سوابق انقلابی رئیس‌جمهور منتخب که مشخص است، اما می‌خواهید من بگویم که شما چند سفر انگلیس و آمریکا رفته‌اید و با چه افرادی جلسه داشته‌اید؟ می‌خواهید پرونده‌تان را بگویم چیست؟”
در حالی که روحانیون هوادار آیت الله خامنه ای در این سالها یکی پس از دیگری در برابر هاشمی قرار گرفته اند، هاشمی متحدانی هم داشته که جبهه او را تقویت میکردند. بجز اصلاح طلبان و سیدمحمد خاتمی که در این سالها به رفسنجانی نزدیک شدند، گروهی از روحانیون راستگرا هم بودند که صف خود را از دوستان سابق جدا کرده بودند.
نا طق نوری یکی از این روحانیون سرشناس بود. همین چند روز پیش بود که علی اکبر ناطق نوری طی گفتگویی بار دیگر تاکید کرد که دوستی او با هاشمی رفسنجانی عمیق است. او گفت: “نقش سرنوشت ساز آقای هاشمی رفسنجانی با آن قابلیت های فردی منحصر به فرد؛ در مبارزات قبل از انقلاب و پس از آن در اداره جنگ و دوران سازندگی و سایر مقاطع انقلاب؛ اگر نگوییم بی نظیر باید گفت کم نظیر هست.” ناطق اضافه کرده بود: “تندروهای سیاسی از هر دو جریان؛ ظاهرا به یک نقطه مشترک رسیده اند و آن هم ایجاد شکاف دربین نیروهای قدیمی انقلاب! از یک طرف برای ایجاد حساسیت می گویند که اینها(آقای هاشمی، بنده و آقای خاتمی) نشسته اند برنامه ریزی برای مجلس آینده کرده اند و چه و چه!که حرف بی ربط و خلاف واقعی است.”
نزدیک شدن ناطق نوری به هاشمی رفسنجانی موجب نارضایتی و خشم راستگرایان تندرو شده و در سالهای اخیر حملات بی سابقه ای علیه او انجام شده است. نگرانی از تقویت جبهه هاشمی رفسنجانی، در واقع نگرانی از سرنوشت نهایی رویارویی هاشمی و خامنه ای هم هست.
چندی پیش روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران طی یادداشتی نوشته بود: “بدون تردید تجدیدنظرطلبان هاشمی را برای حوزه‌ای می‌خواهند که خود مهره و قدرت ورود به آن را ندارند. یا باید وی را مقابل رهبری قرار دهند یا اگر قادر به این کار نباشند، از قدرت چانه‌زنی آن استفاده کنند؛ به تعبیر دیگر هاشمی را در حوزه استراتژیک هزینه می‌کنند.”
به نظر میرسد که مهمترین نگرانی از هاشمی، توانایی او در تضعیف رهبر جمهوری اسلامی است. زمانی علی مطهری درباره هاشمی گفته بود: “قصد حذف ایشان از انقلاب را داشتند. عده‌ای معتقد بودند همان‌طور که آقای منتظری حذف شد، ایشان نیز باید حذف شود.” و البته آرزوی حذف هاشمی، هر روز قوی تر شده است.
