خبر اشغال بخش هایی از خاک عراق از جمله شهر بزرگ موصل توسط سازمان اسلامگرای افراطی داعش ـ دولت اسلامی عراق و شام ـ موجب نگرانی مردم در ایران شده است.
انتشار خبر رسیدن داعش به ۲۰۰ کیلومتری خاک ایران، آنچنان با نگرانی در سطح افکار عمومی همراه شده که رئیس مرزبانی کشور و رئیس سازمان حج و زیارت به دلیل تماس های مکرر مردم در مصاحبه های جداگانه ای، به مردم اطمینان داده اند که مرزهای کشور مورد تعرض این نیروهای تروریستی قرار نگرفته و زائران ایرانی در عراق نیز در سلامت به سر می برند.
با این حال، تهران پروازهای خود به بغداد را لغو و به مردم نیز توصیه کرده است که از سفر به عراق تا اطلاع ثانوی خود داری کنند.
روزنامه های ایران نیز روز گذشته به طور یکپارچه موضوع تسلط داعش بر بخشی از خاک عراق را به عنوان تیتر اصلی صفحه اول خود برگزیدند.
در سطح دیپلماتیک هم، نزدیک شدن داعش به مرزهای ایران و تهدید سرکرده این سازمان تروریستی نیرومند، منجر به تماس ایران و عربستان در سطح معاونان وزیر امور خارجه شده است.
از شامگاه سه شنبه که خبر تسلط نیروهای داعش بر موصل منتشر شد، افکار عمومی در ایران واکنش به این خبر را آغاز کرد.انتشار فیلمی چند دقیقه ای از کشتار بی هدف مردم توسط یک خودروی نیروهای داعش و نیز گزارش های تصویری از فرار ساکنان عراق، از ظهر 4 شنبه بر وحشت عمومی افزود و موجب شد برخی مسئولان موضع گیری کنند.
اولین واکنش رسمی به نگرانی های عمومی را سعید اوحدی، رئیس سازمان حج و زیارت نشان داد که در گفت و گو با فارس، اعلام کرد: “برای تأمین امنیت زائران از فردا سفر به کاظمین از برنامه زیارتی زائران عتبات عالیات حذف می‌شود.با توجه به مسائلی که در عراق پیش آمده است کمیته عتبات عالیات در سازمان حج و زیارت تشکیل شد و به این نتیجه رسیدیم که برای تقویت امنیت زائران از فردا پروازهای بغداد به نجف منتقل می‌شود. خوشبختانه تا این لحظه در شهرهای بغداد، نجف، کربلا و کاظمین با مشکلی مواجه نشده‌ایم اما برای تأمین امنیت بیشتر زائران از فردا سفر به کاظمین متوقف می‌شود و یک روز به اقامت زائران در کربلا معلی افزوده می‌شود. این محدودیت‌ها تا زمانی است که وضعیت امنیتی کشور عراق تغییر کند. آخرین اعزام ما به عتبات عالیات ۳۱ خرداد است و ثبت‌نام برای دور جدید اعزام‌ها از ۱۰ تیر آغاز می‌شود”.
علاوه بر او، سردار حسین ذوالفقاری، فرمانده مرزبانی ناجا نیز در یک نشست خبری که ایسنا آنرا بازتاب داده گفته است: “با وجودآنکه در مرزهای غربی ناامنی نداشته‌ایم اما مرزبانی با تمام توان برای مقابله با هرگونه ناامنی آماده است. استقرار یگان در مناطق مرزی و جاده‌هایی که خلع مرزی وجود دارد در اولویت برنامه مرزبانی است و تمام مرزهای کشور به صورت خط مرزی تحت کنترل است. در حال حاضر تمام حوزه مرزی مهران تحت پوشش و کنترل مرزبانی قرار دارد”.
او افزوده است: “تاکنون گروهک داعش هیچ‌گونه تعرضی به مرزهای کشور، بخصوص مرزهای استان ایلام نکرده و اجازه نمی‌دهیم کوچکترین تعرضی به خاک کشورمان انجام دهد و آمادگی کامل برای برخورد با هرگونه ناامنی در مرزهای کشور را داریم”.
با این حال، سایت صراط از تلاش داعش برای کنترل خط لوله گاز ایران به عراق خبر داده و نوشته است: “داعش در تلاش است تا خط لوله گاز ایران به سوریه که از طریق عراق در حال کشیده شدن است را به کنترل در آورد و حرکت این نیرو کاملا موید این هدف است”.
این سایت همچنین از حرکت “پهباد”های ایران بر فراز عراق برای شناسایی مواضع دقیق داعش خبر داده و نوشته: “با توجه به اینکه داعش تمام مقرهای نظامی و انتظامی شهر موصل را پس از تصرف، منهدم کرده، ارتش عراق با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای پهپادهای ایرانی می تواند به راحتی مقرهای تحت تصرف «داعش» را شناسایی و بمباران کند”.
سایت دیدبان هم نوشته است: “به نظر می رسد که داعش علاوه بر موصل متوجه سایر نقاط سنی نشین خواهند شد و استانهای بیشتری را برای تشکیل دولت اسلامی عراق و شام اشغال خواهد کرد، همسویی کشورهای منطقه مانند عربستان با گروهک داعش نشانه وجود یک توطئه سازمان یافته داخلی و منطقه ای برای تغییر ساختار سیاسی وامنیت عراق است”.
در این میان، انتشار گفته های “ابوبکر البغدادی” سرکرده گروه داعش درباره ایران، در کنار فیلم قتل عام مردم موصل در شبکه های اجتماعی، کماکان مردم را دچار وحشت کرده است.
جام نیوز،که متن سخنان البغدادی را در سایت خود منتشر کرده ، به نقل از او نوشته: “دولت اسلامی عراق و شام به زودی پرچم اسلام را برافراشته می کند و هر کس جلوی این پرچم بایستد مجرم است و باید سرکوب شود.عراق و سوریه بهانه است، ما باید بدانیم که هسته مرکزی شیعیان ایران است، بعد از تسلط به سوریه و عراق، به ایران حمله می کنیم”.
در همین حال، نگرانی های عمومی درایران موجب شده است تا سایت های وابسته به سپاه، فرصت را برای احیای نام این نیرو و البته فرمانده سپاه قدس یعنی قاسم سلیمانی مناسب ارزیابی کنند.
از روز گذشته که کاربران شبکه های اجتماعی مدام فیلم کشتار بی هدف داعش در موصل را بازنشر می کنند، به موازات آن عکسی از قاسم سلیمانی در کنار یک نماینده پارلمان عراق که البته متعلق به دیدار ماه گذشته او از این کشور است، دست به دست می شود و هواداران محافظه کاران در شبکه های اجتماعی و عموما گوگل پلاس این عکس را با عنوان “حاج قاسم در عراق” بازنشر می کنند.
در سطح مقامات رسمی اما، مرضیه افخم سخنگوی وزارت خارجه، نخستین واکنش را نسبت به اشغال بخش هایی از عراق توسط داعش نشان داد و ضمن محکوم کردن این اقدام گفت: “جمهوری اسلامی ایران قبلا هشدار داده بود که خطر تروریسم محدود به یک منطقه نخواهد بود و فراتر از کشورها گسترش می‌یابد و متاسفانه امروز شاهد این موضوع هستیم. این اقدامات در عراق و حمایت برخی کشورها و حامیان تروریست‌ها دامنه فعالیت تروریست‌ها را افزایش داده و به همین خاطر اتخاذ تدابیر لازم و همکاری کشورها و فعالیت‌های جامعه بین‌المللی برای ممانعت از گسترش تروریسم لازم است. حمایت از گروه‌های تروریستی متاسفانه تبعات منفی داشته و امیدواریم با تلاش مجموعه عوامل ملت و دولت عراق شاهد توقف فعالیت‌های تروریستی در این کشور باشیم”.
سخنان او که مشخصا به حمایت عربستان از داعش اشاره دارد، در حالیست که حسین امیرعبداللهیان معاون عربی و آفریقایی وزیر امورخارجه اعلام کرده است که دیدارش با ولیعهد عربستان سعودی در حاشیه مراسم تحلیف عبدالفتاح السیسی رییس جمهوری جدید مصر سازنده بود.ه
او به ایرنا گفته است: “در حاشیه مراسم تحلیف السیسی رییس جمهوری جدید مصر، دیدار کوتاهی با امیرسلمان بن عبدالعزیز ولیعهد عربستان سعودی انجام شد. در این دیدار ضمن تبادل سلام های متقابل رهبران دو کشور و رییس جمهوری اسلامی ایران، دو طرف بر این موضوع تاکید کردند که تهران و ریاض خیر، ثبات و پیشرفت برای دو کشور و منطقه می خواهند”.
بر اساس این گزارش در شامگاه گذشته، و پس از آنکه تکریت، کرکوک و سامرا نیز به کنترل داعش درآمد، در تهران علی شمخانی دبیر شورایعالی امنیت ملی دیداری اضطراری با سفیر سوریه انجام داد و طی آن اعلام کرد: “توسعه حضور عناصر تروریست داعش و اقدامات خشونت بار آنان در عراق زنگ خطری برای امنیت منطقه بوده و نیازمند توجه و اقدام جدی از سوی دولت ها و مجامع بین المللی است. تداوم این روند اشتباه موجب خواهد شد، حامیان آنها نیز از بحران آفرینی جریان تروریسم متاثر شوند”.
