چند ساعت پس از امضای توافق تاریخی در ژنو، جزئیات آن فاش شد. به نظر می رسد که هر یک از طرف های مذاکره تفسیر خاص خود را از نتیجه مذاکرات دارند: ایران تأکید می کند که “ادامه غنی سازی اورانیوم در خاک ایران به وضوح مشخص شده”؛ آمریکا می گوید که در توافق ژنو “حق غنی سازی به رسمیت شناخته نشده”. این درحالی است که این موضوع همواره موضوع اصلی مباحثات هسته ای بوده.
شش ماه. براساس متن این توافق، در ازای کاهش روند برنامه اتمی و پذیرش بازرسی های گسترده تر بین المللی به مدت شش ماه، برخی از تحریم های اقتصادی اعمال شده علیه ایران کاهش خواهند یافت. سپس یک “راه حل جامع” به مذاکره گذاشته خواهد شد، چرا که توافق فعلی “یک توافق مقدماتی شش ماهه است که با رضایت طرفین قابل تمدید خواهد بود”.
اورانیوم غنی شده به میزان ۵ درصد. در این توافق پیش بینی شده که ایران غنی سازی اورانیوم بیش از ۵ درصد را متوقف سازد و سانتریفوژهای جدیدی را نصب نکند. ایران همچنین متعهد شده که ذخایر اورانیوم ۲۰ درصدی خود را خنثی کند. وزیر خارجه ایران دراین خصوص گفت: “این اورانیوم براساس نیازها و طرح ها ما، به سوخت قابل استفاده در رآکتور تهران تبدیل خواهد شد”.
توقف رآکتورها. ازطرف دیگر، ایران متعهد شده که پروژه رآکتور آب سنگین اراک را متوقف سازد. این تعلیق ازسوی فرانسه مطرح شد. فعالیت کارخانه های نطنز و فوردو نیز متوقف خواهد شد.
بازدید از مراکز اتمی ایران. ازطرف دیگر، ایران “امکان دسترسی روزانه به مراکز اتمی خود را برای کارشناسان آژانس اتمی فراهم خواهد کرد و اطلاعات مربوط به عملکرد رآکتور اراک را گزارش خواهد داد”. البته به گفته تهران، در این توافق به پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش که بازدیدهای موشکافانه و سرزده از مراکز اتمی ایران را امکان پذیر می سازد، اشاره ای نشده است. محمد جواد ظریف گفت که اجرای آن “به هرحال باید مورد تأیید مجلس باشد”.
تحریم های جدیدی به مدت شش ماه اعمال نخواهد شد. قدرت های بزرگ متعهد شده اند که طی شش ماه آینده تحریم های جدیدی علیه ایران اعمال نکنند. به گفته واشنگتن، “برخی از تحریم ها در رابطه با طلا و فلزهای گرانبها، بخش اتومبیل سازی، و صادرات نفتی به حال تعلیق درخواهند آمد” و امکان “بازرسی و تعمیرات برای برخی شرکت های هواپیمایی ایرانی نیز ایجاد خواهد شد”. درنهایت، ۴ ممیز ۲ میلیارد دلار از دارایی های توقیف شده ایران که از فروش نفت حاصل شده، آزاد خواهد شد.
منبع: پاریزین، ۲۵ نوامبر
