چرا اقتصاد ایران فعلا باز نمی‌شود؟

سی ان بی سی چهارشنبه ۱۷ دى ۱۳۹۳

» تحلیل سی ان بی سی از تلاش‌های روحانی

حسن روحانی روز یکشنبه در سخنرانی برای اقتصاددانان، از ارتباط بیشتر با اقتصاد جهانی حمایت کرد و گفت، ایران نمی‌توان با انزوا رشد کند و باید بر سر برنامه هسته‌ای خود به توافق برسد. ایران تا ماه ژوئن فرصت دارد تا برای برداشته شدن تحریم‌ها با جامعه جهانی به توافق نهایی برسد.

روحانی همچنین خواستار اصلاحات اقتصادی و افزایش رقابت و شفافیت، کاهش فساد و پرداخت مالیات توسط گروه‌هایی خاص شد. وی همچنین عنوان کرد، مایل است مسایل مهم اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به همه‌پرسی عمومی گذاشته شود.

وی گفت: “تا وقتی اقتصاد ما در انحصار است نمی‌تواند شکوفا شود. اقتصاد باید از انحصار خلاص شود و شاهد رقابت باشد.”

او به طور خاص خواستار همه‌پرسی در مورد برنامه هسته‌ای کشور نشد، اما برخی از تحلیلگران ایران می‌گویند بیانات او نشان از حمایت از چنین گزینه‌ای است.

اما کریم سجادپور، از بنیاد کارنگی برای صلح بین‌الملل می‌گوید، بعید است جناح های در قدرت در ایران اجازه برگزاری رفراندوم در مورد مسایل حساس را بدهند. وی گفت: “این موضوع یک جعبه پاندورا را باز می‌کند. خیلی زود ایرانی‌ها خواستار برگزاری رفراندوم درباره اینکه رهبر می‌خواهند یا نه، آیا حجاب باید اجباری باشد یا نه، اینکه باید میلیاردها دلار خرج حزب‌الله و بشار اسد بشود یا نه خواهند شد.”

برگزاری هرگونه رفراندوم در ایران نیازمند اجازه رهبر و رای دو سوم نمایندگان مجلس است که مملو از محافظه‌کارانی هستند که با روحانی هم‌راستا نیستند.

کلیف کاپچن، رئیس گروه اورآسیا می‌گوید، گفته‌های روحانی درباره رفراندوم عمومی، بیشتر یک حرکت استراتژیک است تا یک پیشنهاد جدی. وی گفت: “«او به وضوح سعی دارد به خامنه‌ی بگوید توافق مورد حمایت عموم است و باید از آن حمایت کنی.”

اگر ایران با گروه ۱+۵ به توافق برسد، محافظه‌کاران ممکن است آسیب‌پذیر شوند، چون امور آنها از راه مخالفت با توافق هسته‌ای می‌گذرد. وی افزود، هنوز زود است در مورد آینده محافظه‌کاران برای انتخابات مجلس در سال آینده حرف بزنیم، اما آن‌ها اخیرا نتوانسته‌اند به اتحاد دست یابند. کاپچن گفت: “در حال حاضر می‌خواهند فیلم بدی را که قبلا دیده‌ایم دوباره پخش کنند. آنها در انتخابات ریاست‌جمهوری پشت یک نفر متحد نشدند و باختند.”

جواد صالحی اصفهانی، استاد اقتصاد در ویرجینیا تک می‌گوید، اگر روحانی بتواند برای انتخابات مجلس در سال ۲۰۱۶ حامیانی در مجلس پیدا کند، آن‌ها می‌توانند او را برای انتخابات بعدی در موضع قدرت قرار دهند و زمان لازم برای اصلاحات اقتصادی را برایش مهیا کنند.

وی گفت، با اینکه برخی از ایرانی‌ها از عمل کردن روحانی به وعده‌هایش ناامید شده‌اند، اما خواستار ارتباط دوباره با جهان هستند. وی گفت: “من نقش روحانی را به عنوان یک جنبش طبقه متوسط برای همکاری جهانی و زندگی بهتر برای ایرانی‌ها می‌بینم. او با همکاری با آمریکا و اروپا هماهنگ است.”

در اولین نگاه، گسترش تجارت ممکن است با اقتصاد مقاومتی ایران که رهبر این کشور برای مبارزه با تاثیر تحریم‌ها وضع کرده مغایر باشد. صالحی می‌گوید، اما بسیاری از آن اصول با جهانی‌شدن مغایرت ندارد. علاوه بر این، ایده اقتصاد مقاومتی بسیار مبهم است، برای همین خامنه‌ای می‌تواند بدون مصالحه در مورد ارزش های خود از گشایش بیشتر حمایت کند.