جولیان بورگر و ایان بلک
علی لاریجانی، دیپلمات ارشدایرانی که قبل از هر چیز خواستار ارزیابی این نکته شد که آیا ناو گشت زنی انگلیسی وارد آب های ایران شده است، تا دولت بتواند 15 ملوانی را که دستگیر کرده است، آزاد کند.
اقای لاریجانی با ترسیم طرح آزادی ملوانان که بیش از حد نامفهوم بود، گقت که اگر مشخص شود که آنها وارد آب های کشور ما شده اند باید عذر خواهی کنند و آزاد شوند.
او در مصاحبه اش با کانال چهار تلویزیون انگلیس، با گفتن این نکته که دولت ایران قصد ندارد ملوان ها را به دادگاه بکشاند، علایم آشتی جویانه ای را نشان داد، اما هشدار داد که این روند ممکن است درصورتی که انگلیسی ها در عرصه بین المللی بر ایران فشار بیشتری وارد کنند، تغییر کند. آقای لاریجانی، رئیس شورای امنیت ملی ایران، گفت: «ما دلمان نمی خواهد که این مسئله بغرنج تر بشود، ما می خواهیم این موضوع هرچه زودتر حل شود. این مسئله را می شود حل کرد و نیازی به دادگاه نیست. هیئتی باید پرونده را بررسی کند، تا تشخیص بدهد که آیا آنها در آب ها ایران بوده اند یا نه؟».
آقای لاریجانی مشخص نکرد که که این هیئت درخواستی باید انگلیسی یا بین المللی باشد، اما اعلام کرد که پرونده باید بصورت دوجانبه حل شود. ممکن است گفته های وی پاسخی باشد برای پیشنهاد انگلستان و فرستادن تیمی مرکب از کارشناسان دریایی و دیپلمات ها تا درباره نحوه اجتناب از افزایش بحران، گفتگو کنند. یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه، شب گذشته گفت: “ما همچنان در حال بررسی اظهارات آقای لاریجانی هستیم. اختلافاتی بین ما باقی مانده، اما می توانیم از انتخاب آقای لاریجانی مبنی بر گفتگوی دوجانبه استقبال کنیم تا از طریق دیپلماتیک، مسئله را حل کنیم. ما این موضوع را با ایران فردا هم ادامه می دهیم و تمایلات مشترکمان را مطرح می کنیم تا به نتیجه سریعی برسیم”.
با این حالی که مقامات رسمی انگلیسی اعلام کرده اند که تیم کارشناسان و دیپلمات ها برای مذاکره درباره آزادی گروگان ها نمی روند و ترجیح می دهند افکارشان رابه آینده معطوف کنند تا به اتفاق روز 23 مارس. آنها می گویند گفتگوی پیشنهادی برای بهبود جو فعلی خوب است، اما شامل این نمی شود که ایرانی ها شکایت شان را از ورود نیروی های گشتی انگلیسی به آب های ایران، پس بگیرند.
امروز، رسانه های ایرانی درباره “تغییرات مثبت” در مذاکره با انگلیسی ها درباره بحران، صحبت می کردند. آنها می گفتند که به همین دلیل “اعترافات” همه پانزده ملوانی که به خاک ایران تجاوز کرده بودند را با وجود اینکه ضبط شده بود، پخش نکردند. با این حال چهار نفر از آنها “پذیرفته اند” که وارد آب های ایران شده اند.
علاءالدین بروجردی، رئیس کمسیون سیاست خارجی و امنیت مجلس ایران، روز گذشته، زمانی که در رادیو صحبت می کرد، انگار پیشنهاد گفتگوی انگلیسی ها را، تکرار می کند: “باید برای جلوگیری از چنین اتفاقاتی در آینده، توافق های دوجانبه صورت بگیرد”.
انگلیس که بی صبرانه منتظر آزادی دستگیر شده هاست، در انتظار کمک متحدان ایران است. بشار اسد، رئیس جمهور سوریه یکی از همین افراد است. روزنامه گاردین دریافته است که آقای اسد روز چهارشنبه، مسئله را با منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ایران در اجلاس سران عرب، درریاض در میان گذاشته است. این اتفاق کمی قبل از آن بود که متکی به تلویزیون ایران اعلام کرد که فی ترنی، ملوان زن انگلیسی، بزودی آزاد خواهد شد و این اقدام به دنبال تقاضای مستقیم سر نایجل شینوالد، مدیرمشاورسیاست خارجی تونی بلر، صورت می گیرد.
فقط پنج ماه از دیدار سر نایجل از سوریه می گذرد که به قصد وسوسه کردن آقای اسد برای فاصله گرفتن از ایران، به آنجا رفته بود. مقامات انگلیسی از آمادگی سوریه برای کمک و مذاکره با ایران، متحیر شدند و آن را قابل ستایش می دانند.
جان بولتون، نماینده سابق دولت بوش در سازمان ملل، روز گذشته از “ضعف” و “منفعل بودن” دولت انگلیس در مقابل گروگانگیری ایران، انتقاد کرد. او به سی ان ان گفت: “اگر من در تهران نشسته بودم، می گفتم من این کارت را علیه انگلیسی ها بازی کردم، آنها دست به هر کاری زدند بجز درخواست آزادی این چند نفر. به گمان من این نشان دهنده این است که ایرانی ها به دنبال حل کردن این مسئله از طریق اروپایی ها هستند”.
منبع: گاردین، 2 آوریل 2007