دور تازه گفتگوهای هسته‌ای آغاز می‌شود

نویسنده
حسین محمدی

» پس از استعفای یکی از مذاکره‌کنندگان

مقام‌های جمهوری اسلامی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توافق کرده‌اند دور جدیدی از مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای ایران را در آخرین روز اردی‌بهشت سال جاری در وین انجام دهند. این مذاکرات در حالی انجام خواهد شد که یکی از مذاکره‌کنندگان اصلی آژانس در مذاکره با ایران از سمت خود استعفا داده است.

خبرگزاری مهر، وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی، نوشته است که براساس توافق مسوولان ایران و آژانس انرژی اتمی، دور بعدی مذاکرات قرار است در پایان ماه جاری در شهر وین، پایتخت اتریش و مقر این سازمان بین‌المللی، برگزار شود. مهر البته جزییات بیشتری از این خبر را منتشر نکرده است.

دور جدید مذاکرات در حالی انجام می‌گیرد که آخرین دور از گفت‌وگوها – که زمستان گذشته برگزار شد – به شکست انجامید. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نزدیک به دوسال پیش در گزارشی نوشت که جمهوری اسلامی آزمایش‌هایی انجام داده که ممکن است مربوط به سلاح‌های هسته‌ای باشدو مقام‌های آژانس از آن زمان خواسته‌اند که اجازه حضور در تاسیسات نظامی پارچین به بازرسان این سازمان داه شود؛ خواسته‌ای که هر بار با مخالفت جمهوری اسلامی مواجه شده است.

این دهمین دور از مذاکرات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران از اوایل سال ۲۰۱۲ میلادی و زمانی محسوب می‌شود که آژانس تردیدهایی را در رابطه با برنامه اتمی ایران ابراز کرده و احتمال داده که این برنامه اهدافی نظامی داشته باشد.

این مذاکرات در حالی انجام خواهد شد که اوایل هفته جاری اعلام شد رافائل گروسی، یکی از مذاکره کنندگان اصلی آژانس با ایران، از سمت خود استعفا کرده است. وی به همراه هرمان ناکارتس، رییس بازرسان آژانس، هدایت مذاکرات با ایران را از اوایل سال ۲۰۱۲ برعهده داشته اند.

با این حال آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته است که این استعفا هیچ تاثیری در مواضع این سازمان نسبت به برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی نخواهد داشت.

دور جدید مذاکرات میان آژانس و ایران در حالی برگزار خواهد شد که پیش از این علی‌اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی، این نهاد بین‌المللی را مسوول ناتمام ماندن مذاکرات پیرامون برنامه هسته‌ای با جمهوری اسلامی دانسته و گفته بود که ایران نهایت همکاری را با آژانس انجام داده است.

ماه گذشته ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، اقدام به انتشار سه نامه‌ی علی‌اصغر سلطانیه خطاب به یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کرده بود که در آن‌ها سلطانیه، محتوای گزارش‌های آمانو پیرامون برنامه‌های هسته‌ای ایران را مورد انتقاد قرار داده بود.

سلطانیه پیش از این و به دنبال انتخاب مجدد آمانو به سمت مدیرکلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفته بود که دلیل عدم موفقیت در مذاکرات میان جمهوری اسلامی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی “نحوه عملکرد دبیرخانه آژانس و مدیریت از راه دور مذاکرات است.”

یوکیا آمانو، زمستان گذشته خواستار آن شده بود که جمهوری اسلامی “امکان دسترسی فوری بازرسان آژانس به مجموعه نظامی پارچین” را فراهم کند. وی اضافه کرده بود که “فراهم کردن دسترسی به پارچین قدمی مثبت برای نمایش اراده ایران به تعامل با آژانس برای رفع نگرانی‌ها است.” آمانو همچنین گفته که مذاکره با جمهوری اسلامی از سال ۲۰۱۲ تاکنون پیشرفتی نداشته است. بهمن ماه گذشته هیاتی از بازرسان آژانس برای بازرسی از برخی مجموعه‌های مربوط به برنامه هسته‌ای وارد ایران شده بودند، اما به آن‌ها اجازه بازرسی از پارچین داده نشده بود.

عدم پیشرفت مذاکرات میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، با واکنش کشورهای غربی هم مواجه شده است. جوزف مک منوس، نماینده آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در این زمینه گفته بود: “باید تأکید کنم که ما تأخیر بیشتر ایران در عمل کردن به تعهداتش در قبال آژانس را نخواهیم پذیرفت و روندهای دیپلماتیک دیگر نمی تواند جای این کار را بگیرد”.