به گزارش خبرگزاری ایلنا سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی بخشنامهای صادر کرده که در آن آغاز طرح تفکیک جنسیتی به مدیران شبکههای صدا ابلاغ شده است. این خبرگزاری از بخشنامهای به امضای نرگس آبروانی، معاون صدای سازمان صدا و سیما خبر داده که طبق آن٬ مسئولان شبکههای مختلف رادیو ازجمله رادیو ورزش، اقتصاد و جوان تفکیک جنسیتی را آغاز کردهاند و حالا تمام اتاقهایی که مسئولیت مدیریت آنها با آقایان بوده، از کارمند و منشی خانم تخلیه شده است.
اما ساعتی پس از انتشار این خبر، داود نعمتی مدیرکل روابط عمومی صدا و سیما ضمن تکذیب آن به خبرآنلاین گفت: “نمیدانم چرا چنین خبری منتشر شده است. همین الان منشی مدیر روابط عمومی معاونت صدا یا منشی مدیر شبکه ایران، خانم هستند.”
این نخستین بار نیست که تفکیک جنسیتی به ویژه در ادارات و مراکز دولتی خبرساز میشود. در مهمترین این موارد سال گذشته شهرداری تهران از مدیران مرد خود خواست تنها از کارمندهای مرد در دفاتر خود استفاده کنند، به این معنا که مسئول دفتر، منشی، اپراتور تلفن، تایپیست و مسئول پیگیری و… که در محدوده دفتر کار مدیران اشتغال دارند، باید مرد باشند. شهرداری تهران همچنین خواسته بود در صورت امکان محل کار زنان و مردان از هم جدا شود. تفکیک جنسیتی در دانشگاهها ،به ویژه در دوره ریاست جمهوری محمود احمدینژاد هم یکی دیگر از نمونههای اعمال تفکیک جنسیتی بود که با انتقادهای زیادی مواجه شد.
رئیس جدید، سیاستهای جدید
خبرگزاری ایلنا در ادامه خبری که در آن از آغاز تفکیک جنسیتی در سازمان صدا و سیما سخن گفته شده با اشاره به اینکه سازمان صدا و سیما پس از خداحافظی عزتلله ضرغامی از ریاست این سازمان و معرفی محمد سرافراز به عنوان رئیس جدید در پانزدهم آبان ۱۳۹۳ دستخوش تحولات اساسی شده، نوشته است: “نیروهای غیررسمی –ـ برنامهای و حقالزحمهای ـ- سازمان آرام آرام اخراج شدند و برنامههای تولیدی و غیرزنده بهطور جدی در دستور کار قرار گرفتند.“ همچنین عنوان شده که جداسازی زنان ومردان هم پس از روی کار آمدن رئیس جدید، کلید خورده است.
در سوی مقابل، داود نعمتی مدیرکل روابط عمومی صدا و سیما میگوید: “این تغییر در صدا و سیما رخ نداده اما بعضی از مدیران شبکههای ۲۴ ساعته که مجبورند ساعتهای زیادی تا پاسی از شب گذشته در سازمان بمانند ترجیح دهند منشی مرد داشته باشند که او نیز بتواند تا دیر وقت در دفتر حضور داشته باشد و کار کند، ولی این که بخشنامهای برای تفکیک جنسیتی یا برکناری منشیهای خانم صادر شده باشد به هیچ وجه صحت ندارد.”
ایلنا اما مینویسد: “به هر ترتیب طرح تفکیک جنسیتی پس از تلاشهای وزارت بهداشت، علوم و شهرداری تهران به دستور نرگس آبروانی در معاونت صدای سازمان صداوسیما اجرایی شد. طرحی که تجربه سه دهه گذشته نشان میدهد نتیجه مشخصی در زمینه آنچه مسئولان از آن باعنوان - ارتقای راندمان کارمندان و امنیت روانی – یاد میکنند؛ نداشته است. برای مشخص شدن نتیجه این تلاش باید به انتظار نشست و سرانجام ابلاغیه سازمان را در عمل مشاهده کرد.”
الگو شدن شهرداری تهران
تصمیم جنجالی سال گذشته شهرداری تهران برای تفکیک جنسیتی کارمندان اش، خیلی زود با موافقت و تایید بسیاری از نمایندگان مجلس و چهرههای تندروی مذهبی از جمله احمد خاتمی، امام جمعه موقت تهران همراه شد. آیتالله صدیقی -خطیب نماز جمعه تهران- نیز با اشاره به اجرای طرح تکریم بانوان در شهرداری تهران؛ اجرای طرح تکریم زنان در شهرداری تهران را مهمتر از احداث تونل نیایش و بوستان ولایت توصیف کرد.
از سوی دیگر علیاکبر بختیاری، مدیرکل حوزه ریاست دیوان عدالت اداری هم در تاریخ هشتم مرداد گفت که “سالمسازی” فضای کار زنان “تبعیض جنسیتی یا تفکیک نیست” و در این مرکز هم این طرح به اجرا درآمده است. چند روز پیش از آن هم خبرگزاری تسنیم با انتشار تصاویری از تحریریه خود اعلام کرد: “با هدف تکریم شخصیت زن مسلمان، تحریریه مجزایی را برای خبرنگاران و نویسندگان زن فراهم کرده است.”
پس از آن خبرگزاری فارس نوشت: “به همت شهرداری اردبیل و با تأکید عالیترین مسئول در شهرداری اردبیل، فضای کاری زنان و مردان در شهرداری اردبیل جداسازی شده و از هرگونه اختلاط زن و مرد ممانعت میشود.” صدیف بدری، شهردار اردبیل گفته بود: “ما معتقدیم تفکیک جنسیتی نه تنها عین عدالت است بلکه به ارتقا کارآمدی زنان و مردان شاغل در ادارات کمک کرده و بیش از همیشه فضای امنیتی و روانی خوبی را نیز در محیطهای اداری و همچنین تقویت ارزشهای دینی و اسلامی را فراهم میآورد”.
بهانه طرفداران تفکیک جنسیتی آرامش و آسایش زنان و بهبود فضای کاری است. آذر منصوری، فعال حقوق زنان اما پیشتر به روز گفته بود: “این طرح به هیچ وجه نظر طراحانش را تامین نخواهد کرد بلکه اتفاقا باعث افزایش حساسیتها و رشد ناهنجاری میشود، چنانچه تحقیقات هم نشان میدهد محدودیت به رشد ناهنجاری کمک میکند.”
به گفته او توانمندی ایران و تحقق سند چشم انداز در گرو فعالیت و فرصتهای برابری است که در اختیار زنان و مردان قرار میگیرد.
غلامرضا انصاری، عضو شورای شهر تهران هم در همین خصوص گفته بود: “این شیوههای تفکیکی هم در بعد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه را دچار خسران و زیان میکند….این گونه اقدامات هزینههای زیادی در بر دارد و تنها حرکتی شعاری و اصلاحی ظاهری است که با روح دین و اخلاقیات ما تطابق ندارد. تفکیک جنسیتی بارها در مکانها مختلف مانند دانشگاه امتحان شده و موفق نبوده است.”
سعید معیدفر، جامعهشناس نیز معتقد است: “یکی از مهمترین پیامدهای منفی بحث تفکیک جنسیتی افزایش سطح خشونتهای خانگی خواهد بود. هرچه شناخت دو جنس از هم کمتر باشد، تعاملات نیز کمتر خواهد شد و فاصله و شکافهای جنسیتی بیشتر میشود و که موجب گسترش خشونتهای خانگی خواهد شد. افزایش فحشا و کاهش اعتماد به نفس زنان را از دیگرپیامدهای منفی تفکیک جنسیتی است.”