فاطمه آلیا، نماینده جنجالی مجلس قابلیت این را دارد که حتی در فردای بازی ایران و آرژانتین که همه خبرها معطوف به فوتبال و حواشی آن است، توجهها را به خود جلب کند آن هم با یک اظهارنظر در مورد این که “کار زن بچه دار شدن و تربیت فرزند و شوهرداری است نه دیدن مسابقه والیبال.”
مخالفت سفت و سخت چند زن نماینده مجلس
تاکنون سه تجمع برای اعتراض به ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاه برگزار شده که سومین تجمع با برخورد شدید نیروی انتظامی مواجه شد. پلیس در تجمع روز جمعه، تعدادی از حاضران، از جمله یک خبرنگار را با کتک بازداشت کرد که پس از تحمل چند ساعت بازجویی توهینآمیز و گرفتن تعهد آزاد شدند. این تجمعها در جریان برگزاری لیگ جهانی والیبال و مسابقات ایران مقابل برزیل برگزار شد و حتی معاون امور زنان و خانواده رییسجمهوری را هم به پشت درهای بسته ورزشگاه کشاند. حسن روحانی هم خانم معاون و وزیر ورزش را مامور کرده تا در این باره گزارش بدهند اما اظهارنظرهای اعضای فراکسیون زنان مجلس نشان داد که برخی از آنها نه تنها کوچکترین همراهی با مطالبه زنان برای حضور در ورزشگاه و استفاده از حق تماشای مسابقات، ندارند بلکه این خواسته را محکوم کرده و تجمعات را هم به شدت زیر سوال میبرند.
این اظهارنظرها در پی پرسش خبرنگار وبسایت پیام نو از 6 عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی، عنوان شده و به جز شهلا میرگلو بیات، نماینده ساوه، بقیه مخالف حضور زنان در ورزشگاه بودهاند. البته زهره طبیب زاده نوری، نماینده تهران هم گفته که دلیلی برای اظهارنظر نمیبیند.
نیره اخوان بی طرف، نماینده اصفهان گفته است که زنان ایران مسائل حل نشده بسیار زیادی دارند و حالا اگر “یک سری از زنان و دختران آمدهاند و حاشیه درست کردهاند و دارند به کمک رسانهها آن را بزرگ می کنند، نباید ما را فریب بدهد.”
او تاکید کرده که “اینها را من شخصا نماینده زنان ایران نمیدانم. این مسائل هیچ اولویتی ندارد، نه از نظر شرعی و نه اجتماعی.”
به گفته این نماینده مجلس، راه ندادن زنان به ورزشگاهها “اصلا موضوع مهمی نیست” و تجمعکنندگان “مقابل جامعه زنان ایرانی عددی نیستند”. او این موضوع را هم عنوان میکند که “یک عده می خواهند علیه نظام از این موضوع بهره برداری سیاسی داشته باشند”.
لاله افتخاری، نماینده تهران هم ورود “ آیات عظام و مراجع تقلید” به این موضوع را در دوران ریاستجمهوری احمدینژاد یادآوری کرده و اضافه کرده است: “به نظر من بیش از آنکه عده ای به دنبال بهبود وضعیت زنان باشند، دوست دارند سر و صدا راه بیاندازند، به همین دلیل ترجیح می دهم اظهارنظری نداشته باشم.”
سکینه عمرانی، نماینده خمینی شهر هم اساسا فکر میکند “رسانهها خیلی چیزها را مینویسند که دروغ است”، پس تاکید کرده که “محال است خانمی را به خاطر دیدن مسابقه والیبال بازداشت کنند. حتما کاری یا تخلفی انجام داده بودند که بازداشت شدند.”
راهکار او هم این است که “اگر هم خیلی مشتاق دیدن مسابقه هستند در خانه و از تلویزیون مسابقات را ببینند. به خصوص اینکه در ورزش آقایان پوشش کامل ندارند و این حرام شرعی است. یعنی رفتن خانم ها به ورزشگاه نه صحیح است و نه واجب است.”
او البته توضیح نداده که وقتی مردان پوشش کامل ندارند، تماشای آنها چگونه در ورزشگاه حرام است و از طریق تلویزیون حلال اما عنوان کرده که “ما یک سری حرمت ها و اعتقادات دینی داریم که باید حفظ شوند. نکته دیگر اینکه اصلا رفتن خانم ها به ورزشگاه به چه دردی از اجتماع می خورد و چه باری از دوش کشور بر می دارد؟”
و اما فاطمه آلیا که در اظهارات جنجالی در حوزه زنان، پرسابقه است این بار هم گفته که “کار زن بچه دار شدن و تربیت فرزند و شوهرداری است نه دیدن مسابقه والیبال. یک عده ای می خواهند هر طور شده به زن نقش هایی بدهند که مخالف با وظایف شرعی است. زنی که دغدغه اصلی اش رفتن به ورزشگاه و شاغل شدن و این دست مسایل باشد که دیگر به وظایف اصلی خود نمی رسد.”
نماینده تهران توضیح داده است: “بر اساس فرمایش مقام معظم رهبری هجوم فرهنگی غرب می خواهد زنان را «مردواره» کند. این حرکت ها همه برنامه ریزی غرب است، بروید از همان هایی که می خواهند بروند والیبال ببینند بپرسید که چند نفرشان ازدواج کرده اند، از میان آنها که ازدواج کرده اند چند نفرشان بچه دار شده اند و اگر هم بچه دار هستند چطور بچه خود را تربیت می کنند. اینها را که بپرسید می دانید که این حرکت ها در راستای کدام فرهنگ است.”
او حتی از این هم پیشتر رفته و عنوان کرده که “دلیل ندارد جایی که چند هزار نفر مرد جمع می شوند، عده ای هم از زنان بروند. اینها زمینه بی حرمتی و تجاوز در جامعه است”. آلیا پیشنهاد داده که زنان طرفدار ورزش به دیدن مسابقات زنان بروند.
تنها شهلا میر گلو بیات گفته که “زنان و خانم ها نیمی از جمعیت این کشور را تشکیل می دهند و باید به درخواست های آنها احترام گذاشته شود”. به گفته او زنان “ میتوانند خیلی چیزهایی که باعث نگرانی میشود را رعایت کنند و در ورزشگاه ها حضور داشته باشند” چون “این درخواست خانمها است و باید به آن احترام گذاشته شود.”
نقش مطلوب زن در نگاه رهبری و برخی مقامات
دور جدید تلاشهای زنان ایرانی برای ورود به ورزشگاه از روز جمعه ۲۳ خرداد آغاز شد که پشت درهای بسته استادیوم ۱۲ هزار نفری آزادی ماندند. روز یکشنبه ۲۵ خرداد، تعداد بیشتری از زنان به مجموعه ورزشی آزادی رفتند اما این بار هم از ورود آنها به استادیوم جلوگیری شد. این بار در تجمعی که جلو در ورزشگاه با حضور ۵۰ زن شکل گرفت، سارا قاسمپور، دبیر کارگروه دختران معاونت زنان ریاست جمهوری نیز حضور پیدا کرده بود. هر چند صحبتهای او با انتظامات ورزشگاه موثر نبود و مجوز حضور دختران در سالن والیبال صادر نشد.
اما شهیندخت مولاوردی، معاون امور زنان ریاست جمهوری در صفحه فیسبوک خود خبر داد که این موضوع را در جلسه هیات دولت مطرح کرده است: “به ممنوعیت ورود زنان به سالن مسابقات والیبال اشاره کردم و مراتب اعتراض و ناامیدی نسل جوان را از این موضوع اعلام کردم. به ویژه آن که تماشای این مسابقات ظاهراً در دورههای قبلی برای دختران و زنان محدودیتی نداشته است و ایجاد محدودیت در دوره دولت تدبیر و امید مایه تعجب شده است. به نظر میرسد با اتخاذ تدبیر و ساز و کار لازم در این خصوص میتوان به جوانه زدن بذر امید دل بست.”
این اولین تلاش ناکام برای حضور در استادیوم آزادی نبود، بلکه در سالهای اخیر تلاشهایی هم برای باز کردن راه ورود به استادیومها صورت گرفته که به نتیجه نرسیده است.
محمود احمدینژاد در نخستین سال ریاست جمهوری پیگیر حضور زنان در ورزشگاههای فوتبال بود اما نه تنها موفق نشد که در پایان دوره ریاستجمهوری او، تماشای زنده والیبال هم برای زنان ممنوع شد. در یک سالی که از ریاست جمهوری حسن روحانی هم میگذرد، وضع بر همین منوال است. وقتی شادی برای دومین بار در هفته پایانی خردادماه ۱۳۹۲ به سراغ ایرانیان آمد و پس از خوشحالی پیروزی حسن روحانی درانتخابات ریاست جمهوری، نوبت به جشن صعود تیم ملی فوتبال کشور به جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل رسید، آن شادی جمعی هم “مردانه” برگزار شد.
در ۲۹ خرداد سال گذشته، دهها زن ایرانی که برای شرکت در جشن صعود تیم ملی فوتبال ایران به محل استادیوم ۱۰۰هزار نفری آزادی رفته بودند پشت درهای بسته ماندند تا جشن صعود مردانه، سوت و کور برگزار شود. زنان در حالی در گرمای خردادماه تهران به ورزشگاه راه نیافتند که کمتر از یک چهارم ظرفیت ورزشگاه پر شده بود. گزارشهای رسیده به روزآنلاین هم حاکی از برخورد خشونتآمیز پلیس و بازداشت چند تن از مردان حاضر در جمع زنان بود.
حالا به نظر میرسد که با تداوم تجمعات و اعتراضها که حتی فدراسیون جهانی والیبال را هم به واکنش واداشته، برخی اصولگرایان و مقامات مخالف حقوق زن را به تکاپو انداخته است. چهرههایی چون فاطمه آلیا، بارها نقش زن ایرانی را در خانه و در قالب همسر و مادر به تصویر کشیده و خواستار اجرایی شدن نظرات آیتالله خامنهای است. او رهبر جمهوری اسلامی را پرچمدار حقوق زنان در ایران میداند؛ رهبری که به صراحت عنوان کرده برابری جنسی زن و مرد، “کاملا غلط” است و اشتغال از مسائل اصلی مربوط به زنان نیست، بلکه مسئله خانواده در اولویت قرار دارد.
عکس: زنان برزیلی برخلاف زنان ایرانی، اجازه ورود به ورزشگاه پیدا کردهاند