شروین امیدوار
پلیسی برای موبایل،تازه ترین مورد از دستاوردهای فضای پلیسی در ایران است. بسیاری از شهروندان تهرانی و سایر شهرستان های کشور این روزها با مامورانی لباس شخصی رو به رو شده اند که ضمن معرفی خود به عنوان مامور نیروی انتظامی اقدام به بازبینی موبایل آنان کرده اند. فرمانده نیروی انتظامی نیز پیش از این تاکید کرده که تیمی از ماموران نیروی انتظامی برای بازرسی از تعمیرگاه های موبایل تشکیل شده است.
از ماهواره تا موبایل
دامنه پلیسی کردن فضای کشور به تدریج به مراحلی می رسد که عملا حریم خصوصی دیگر معنای خود را از دست می دهد. این روند که از طرح هایی چون “برخورد با بد حجابی”،”طرح افزایش امنیت اجتماعی” و “طرح سراسری برخورد و جمع آوری ماهواره” آغاز شد، در هفته های اخیر به بازبینی موبایل شهروندان رسیده است.
خبر تشکیل “پلیس موبایل” درهفته های اخیر در سراسر کشور پخش شده، و بسیاری از شهروندان گفته اند در خیابان توسط لباس شخصی هایی که خود را مامور نیروی انتظامی معرفی کرده اند، مجبور به توقف شده و گوشی های تلفن همراه شان مورد بازبینی قرار گرفته است.
به دنبال مطالبی که از زمان پخش فیلم منتسب به یک بازیگر تلویزیون، از قول فرمانده نیروی انتظامی منتشر شد،وی تایید کرد نیروی انتظامی با تشکیل تیم های ویژه ای “از این پس تعمیرگاه های موبایل را برای جلوگیری از پخش فیلم های شخصی تحت کنترل قرار می دهد”. اسماعیل احمدی مقدم در عین حال تاکید کرد که “بررسی‌ها و نظارت خاصی بر مراکز تعمیر گوشی‌های تلفن همراه و کامپیوترهای شخصی را به اجرا می گذارد و از این پس سیستم‌های ذخیره اطلاعاتی این تعمیرگاه‌ها توسط نیروی انتظامی کنترل می‌شود”.
بازتاب گسترده بازررسی گوشی های موبایل مردم اما در آستانه انتخابات شوراها، فرمانده نیروی انتظامی را برآن داشت تا در سخنانی که توسط خبرگزاری مهر منتشر شد، اعلام کند: “ما تلفن های همراه را چک نمی‌کنیم اما تعمیرگاه های موبایل و رایانه را چک می کنیم و با کسانی که سرقت اطلاعات کرده باشند به شدت برخورد می‌کنیم”.
کار آن قدر بالا گرفت که علاء الدین بروجردی، ریس کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز به طور رسمی وارد میدان شد و اعلام کرد: “بازررسی گوشی موبایل توسط هر نهادی ممنوع است”.
تکذیب!
دو روز پیش نیزواحد مرکزی خبر به نقل از رییس مرکز اطلاع رسانی ستاد انتظامی تهران بزرگ “برخی شایعات مبنی بر فعالیت پلیس موبایل را تکذیب کرد”. سرهنگ مهدی احمدی به این خبرگزاری گفته بود:“موضوعی به عنوان پلیس موبایل وجود ندارد و مردم در صورت مشاهده افرادی با این عنوان جعلی مراتب را به پلیس 110 اطلاع دهند”.
این مقام نیروی انتظامی بازرسی های صورت گرفته از گوشی موبایل مردم را به “فرصت طلبان” نسبت داده و گفته”اخیرا مشاهده شده است عده‌ای فرصت طلب در برخی مناطق شهر تهران خود را مامور نیروی انتظامی معرفی و گوشی های همراه شهروندان را کنترل و در صورت مشاهده تصاویر و فایل های صوتی غیرمتعارف آنها را حذف می کنند”. با این حال او توضیح نداد که چرا این تعداد پر شمار” فرصت طلبانی” که گوشی تلفن مردم را بازرسی می کنند، همزمان با اظهارات فرمانده نیروی انتظامی در همه جای کشور پیدا شده اند.
اما روزنامه تهران امروز به صاحب امتیازی سازمان تبلیغات اسلامی در شماره امروز خود به نقل از یکی از شهروندان تهرانی نوشت: “روز جمعه 8 دی 1385 در متروی تهران ـ کرج موبایل من توسط فردی که خود را پلیس موبایل می‌نامید ضبط شد”.
این روزنامه همچنین اگر چه در شماره امروز خود تکذیب وجود پلیس موبایل را تیتر یک کرد اما به نقل از سرپرست مرکز فرماندهی انتظامی تهران بزرگ تشکیل “تیم ویژه پلیس امنیت برای موبایل” را تایید کرد و نوشت: “تیم ویژه پلیس امنیت تشکیل شده است تا به صورت موردی به تعمیرگاه‌های تلفن همراه و موبایل فروشی‌هایی که گوشی تلفن همراه افراد مختلف را در اختیار دارند، بروند و اگر مورد مشکوک و غیر قانونی دیدند، برخورد قانونی با آنها صورت گیرد”.
این روزنامه در عین حال از قول مقامات نیروی انتظامی نوشت: “به هیچ وجه نیرویی تحت عنوان پلیس قرار نیست موبایل شهروندان تهرانی را کنترل کند. شهروندان می‌توانند در صورت مشاهده این موضوع حتی اگر مشخص شد شخص مامور نیروی انتظامی است موضوع را به 110 و یا 197 اطلاع دهند”.
سرهنگ ساویز رئیس دفتر بازرسی نظارت و هماهنگی ناجا، اما اعلام کرد که: “تاکنون شهروندان متعددی جهت کسب اطلاعات در خصوص شایعه فعالیت پلیس موبایل با این مرکز تماس گرفته‌اند”. بر اساس اعلام این مقام نیروی انتظامی”به همین علت به تمام اپراتورهای مرکز 197 دستور داده شده است تا در صورت گزارش مصادره تلفن اشخاص توسط پلیس و حتی افراد غیر پلیس پیگیری ویژه‌ای صورت گیرد”.
اظهارات مقام های مختلف نیروی انتظامی اما تاکنون نه تنها ابهامات مربوط به تشکیل پلیس موبایل را رفع نکرده، بلکه بر آنها افزوده است. چرا که همه آنها در عین حال تشکیل “تیم ویژه بازرسی از فروشگاه ها و تعمیرگاه های موبایل” را تایید کرده اند.
فرمانده نیروی انتظامی تهران نیز در روز ششم دی ماه، به خبرگزاری ایسنا گفته بود: “تیمی از پلیس امنیت برای بازرسی از تعمیرگاه‌های موبایل تشکیل شده است”.
در همین حال برخی از شهروندان می گویند در ایست بازرسی های شبانه در سطح تهران و سایر شهرهای کشور نیز در هفته های اخیر بازرسی موبایل به امری متداول تبدیل شده است.
اگرزمانی قصه شنود تلفن ها مطرح بود، حالا بازرسی گوشی ها نیز رایج یافته است. این بازرسی ها به کجا ختم می شود؟