همزمان با آغاز ثبتنام کاندیداهای انتخابات ریاستجمهوری، به نظر میرسد که گزینه نهایی نیروهای اصلاحطلب برای حضور در انتخابات مشخص شده و اکبر هاشمیرفسنجانی قرار است وارد این عرصه شود؛ چهره ای که به گفته محمد خاتمی “اگر بیاید به لطف خدا از این مرحله دشوار می گذریم و بار دیگر حضور مردم و داوری ایشان کار ساز خواهد شد”.
در حالی که پیش از این گروههای اصلاحطلب از سیدمحمد خاتمی، به عنوان کاندیدای اصلی خود برای حضور در یازدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری یاد کرده بودند، به نظر میرسد که خاتمی از حضور در انتخابات منصرف شده و به استقبال از ورود هاشمیرفسنجانی پرداخته است. وی در در سخنانی پیرامون احتمال حضور هاشمیرفسنجانی در انتخابات گفته است: “خوشحال شدم وقتی دیروز جناب آقای هاشمی گفتند که حاضرند بیایند، البته در صورتی که رهبری مخالف نباشند. درست است اگر رهبری نخواهند هرکس که بخواهد بیاید مشکل ایجاد می شود و من می گویم چرا رهبر معظم مخالف باشند؟! به گفته ایشان هیچ کس برایشان هاشمی نمی شود. ایشان بیش از همه ما جایگاه، نقش، توان و خیرخواهی آقای هاشمی را می شناسند و اگر با هماهنگی بیایند می شود به کشور سر و سامان داد و قطعا رهبری می خواهند وضع بهتر شود؛ امری که با آمدن جناب آقای هاشمی میسر است”.
اشاره خاتمی به سخنان اخیر هاشمیرفسنجانی است. وی با اشاره به اینکه “اگر بخواهد شرایطی بوجود بیاید که بین من و رهبری حالت نزاع و اختلاف بوجود بیاید همه ما ضرر خواهیم کرد”، گفته بود: “برای آمدن به صحنه انتخابات ریاست جمهوری در حال ارزیابی شرایط هستم من بدون موافقت ایشان وارد عرصه نخواهم شد چون اگر ایشان موافق نباشند نتیجه ای که به بار می آید معکوس خواهد بود”.
هاشمیرفسنجانی در جدیدترین دیدار خود نیز درباره احتمال حضور خود در انتخابات گفته است: “اگر قانع شوم در شرایط کنونی حضورم در انتخابات میتواند برای نظام و انقلاب اسلامی مفید و مؤثر باشد و به حل مشکلات کمک میکند، درنگ نخواهم کرد اما چنانچه احساس کنم این حضور خدای ناکرده مقاومتهایی را در پی خواهد داشت که مخلّ وحدت و موجب تشدید اختلافات در کشور بوده و مؤثر نخواهد بود، اقدام نخواهم کرد”.
در ماههای گذشته بحثهای مختلفی پیرامون نحوه و چگونگی حضور اصلاحطلبان در انتخابات مطرح شده بود. بسیاری از گروههای اصلاحطلب بارها گفتهاند که تنها کاندیدای آنها در انتخابات خاتمی است و در صورت حضور وی امکان رسیدن به اجماع ممکن است. برخی از کاندیداها – نظیر محمدرضا عارف و مصطفی کواکبیان – نیز پیش از این وعده داده بودند در صورت حضور خاتمی، از صحنه انتخابات کنار خواهند رفت.
به نظر میرسد که در حال حاضر سیدمحمد خاتمی تلاش خود را بر حضور هاشمیرفسنجانی و حمایت از او در انتخابات معطوف کرده است. این همه در حالی است که برخی نزدیکان هاشمیرفسنجانی وارد عرصه انتخابات شده و گفتهاند که رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام کاندیدا نخواهد شد.
برخی نیروهای سیاسی در هفتههای گذشته خواستار حضور هاشمیرفسنجانی در انتخابات شدهاند. برخی تحلیلگران سیاسی نیز خبر از آن میدهند که هاشمیرفسنجانی به جای سیدمحمد خاتمی و به عنوان کاندیدای اصلاحطلبان وارد انتخابات خواهد شد، زیرا احتمال ردصلاحیت وی توسط شورای نگهبان وجود ندارد. هاشمیرفسنجانی گرچه پیش از این گفته بود که تمایلی به حضور در انتخابات ندارد، اما احتمال کاندیداتوری خود را رد نکرده بود.
هر چند جعفر شجونی، عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز، نیز پیرامون احتمال حضور وی در انتخابات گفته بود: “فتنه ۹۲ ادامه فتنه ۸۸ به پشتیبانی و سناریو نویسی هاشمی در جریان است و هاشمی باید ردصلاحیت شود”.
علی یونسی، وزیر سابق اطلاعات، پیرامون امکان حضور هاشمی در انتخابات گفت: “دیشب جلسهای با آقای هاشمی داشتم و وی اعلام کرد که قطعا نمیآید. وی با بیان اینکه هاشمی رفسنجانی از کاندیداتوری حسن روحانی حمایت میکند، درباره حضور هاشمی گفت: “اگر فرض محال هاشمی به صحنه بیاید روحانی به نفع وی کنار خواهد رفت”.
محمدباقر نوبخت نیز در این زمینه چنین اظهارنظر کرد: “در آخرین ملاقاتی که با آیتالله هاشمی رفسنجانی داشتم خود ایشان اعلام کردند برای آمدن و کاندیداتوری برنامهای ندارند. آقای هاشمی بارها نظر مساعدشان را نسبت به آقای روحانی به ما منتقل کردند و خودشان در این عرصه حضور نمییابند و قطعا در زمان مناسب نیز دراینباره اظهارنظر خواهند کرد”.
احتمال حضور هاشمی در انتخابات در هفتههای گذشته با واکنش تند اصولگرایان مواجه شده بود. وزیر اطلاعات هفته گذشته گفته بود: “کسی که خود را پیشگوی حوادث ۸۸ عنوان می کند و می گوید «من گفتم، من بیانیه دادم» در حقیقت پیشگویی نکرده است، ما اطلاعات دقیقی داریم که این آقا در فتنه دست داشته است… این فرد با تحریک سران ساده لوح فتنه و اطرافیانش مارش فتنه را میزد و امروز چشمان بیدار نظام تحرکات وی را رصد میکند و به هیچ عنوان اجازه نخواهد داد اتفاقی مانند سال ۸۸ در کشور رخ دهد… زمانی که رهبری در نماز جمعه آن خطبهها را بیان فرمودند چه کسی بود که نامه بدون سلام علیکم داد”.
سیدمحمد خامنهای، برادر بزرگتر آیتالله خامنهای نیز در گفتوگویی به انتقاد از هاشمیرفسنجانی پرداخته و با اشاره به اینکه هاشمیرفسنجانی “بهترین فرد برای توطئه آمریکا علیه نظام جمهوری اسلامی” است، افزوده بود: “دشمنان جمهوری اسلامی ایران در سال ۸۸ سنگ تمام گذاشتند و میرحسین موسوی را با دقت تمام و با عنایت به پشتیبانی آقای هاشمی و گروههای مخالف، برای هدف خود انتخاب کردند. طرح انقلاب رنگی آنها فینفسه هیچ نقصی نداشت جز آنکه غیرت اسلامی و ملی ملت ایران و هوشیاری مردم را ندیده گرفته بودند”.
روزنامه کیهان – که حسین شریعتمداری، مدیرمسوول آن، توسط رهبر جمهوری اسلامی منصوب میشود، نیز در شماره امروز خود با اشاره به بحثها پیرامون حضور هاشمیرفسنجانی در انتخابات نوشت: “آیا هاشمی رفسنجانی مشغول پیچاندن طیفهای حامی خود است؟ این سوال با مرور اظهارات کیهان پیش از این نیز پیرامون هاشمی چنین نوشته بود: “جای طرح این سوال است که چرا همان جریانهای ضد انقلاب که با بیانصافی لقب عالیجناب سرخپوش به آقای هاشمی میدادند، طی ۸-۷ سال اخیر در زمره حامیان و ترویجکنندگان وی در آمدهاند؟ اگر حفظ اسلام و جمهوری اسلامی از اوجب واجبات است و شریفترین جانها نیز باید فدای همین راه شود، پس چرا صف آقای هاشمی با صف محافل ضد انقلاب در فتنه سبز که دم از حذف جمهوری اسلامی و ولایتفقیه میزدند و به مساجد حمله میکردند و به ساحت قدسی امام حسین(ع) در روز عاشورا جسارت کردند و مرهم بر زخمهای استکبار و اسرائیل گذاشتند، یکی شد؟ آیا جمهوری اسلامی و مردم منحرف شده بودند که پای اسلام و انقلاب ایستادند یا آنها که حمله اوباش ضد انقلاب را دیدند و شنیدند و با این همه در خطبه نماز جمعه و پس از آن، به سوی همانها غلتیدند؟ میتوان پرسید که آیا خیانت نابخشودنی حلقه انحرافی (معارض دین و روحانیت و قانون اسلامی) کمتر از خیانت جریان سرسپردهای بود که اسلام و روحانیت را ارتجاع شمرده و تقلید از مرجعیت معظم را - نعوذبالله - با کار میمون شبیه دانستند و فقه و فقیه و فقاهت را با طالبانیگری و دیکتاتوری مقایسه کردند؟ یادآور میشود برخی مواضع آقای هاشمی طی سالیان اخیر در زمینه نرمش با آمریکا و اسرائیل خدشه در سیاستهای کلی جمهوری اسلامی، در تعارض و تناقض صریح با سیره انقلابی حضرت امام خمینی(ره) است”.
هاشمیرفسنجانی پیش از این و در مرحله دوم انتخابات ریاستجمهوری سال ۸۴ از حمایت نیروهای اصلاحطلب مقابل محمود احمدینژاد برخوردار بود، با این وجود در نهایت نتیجه انتخابات را به وی واگذار کرد. بسیاری از نیروهای اصلاحطلب سالهای بعد گفته بودند که دلیل عدم حمایتشان از هاشمیرفسنجانی در دور اول انتخابات، مخالف بودن بدنه آنها با انتساب وی به نیروهای اصلاحطلب است.